Thay huyết tương cứu bệnh nhân mắc chứng bệnh 90% tử vong

Ông Đ.T.H, 72 tuổi, quê Sóc Trăng được chuyển đến BVĐK Trung ương Cần Thơ lúc 17 giờ ngày 15/4/2021, từ bệnh viện tuyến dưới trong tình trạng lơ mơ, không tiếp xúc, yếu tay chân với chẩn đoán: nhồi máu cơ tim cấp có nhồi máu não, giảm tiểu cầu nặng chưa rõ nguyên nhân.

Ông H. đã thoát cửa tử

Khám lâm sàng bệnh nhân hôn mê, sốt cao, xuất huyết dạng chấm, nốt 2 cẳng chân. Tình trạng thiếu máu - giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh.

Bệnh nhân được nhanh chóng thực hiện các xét nghiệm để hoàn thiện chẩn đoán và chẩn đoán xác định: Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (TTP).

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối cần phải chẩn đoán nhanh chóng và chính xác. Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong.

Bệnh nhân hội đủ “ngũ chứng” của ca bệnh chẩn đoán xác định ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối như vừa thiếu máu mức độ nặng vừa biểu hiện tan máu qua chỉ số bilirubin tăng, đông máu cơ bản trong giới hạn bình thường, chỉ trừ giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh.

Số lượng tiểu cầu bệnh nhân giảm còn 9x109/L là mức rất thấp, xuất huyết dạng chấm, nốt 2 cẳng chân, có thể gây nguy hiểm tính mạng bệnh nhân bất cứ lúc nào. Hôn mê, sốt cao và suy thận.

Bệnh nhân được điều trị tại khoa Hồi sức tích cực bệnh viện với các phương pháp:

- Thay huyết tương cấp cứu.

- Thuốc ức chế miễn dịch.

- Truyền khối hồng cầu.

- An thần, hỗ trợ hô hấp thở máy, dinh dưỡng nâng đỡ thể trạng, chăm sóc triệu chứng.

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân hôn mê sâu, co giật liên tục.

Với nỗ lực cao nhất, thầy thuốc của BVĐK Trung ương Cần Thơ, sau 13 ngày điều trị nội khoa và thay huyết tương nhiều đợt, bệnh nhân đã tỉnh táo, ngưng được máy thở, rút được nội khí quản, số lượng tế bào tiểu cầu cũng dần trở về giá trị bình thường (số lượng tiểu cầu bình thường là 150-300 x109/L).

Tổng số lượng huyết tương tươi đông lạnh được huy động điều trị cho bệnh nhân là 207 đơn vị.

Sáng 29/4/2021 bệnh nhân tỉnh, thực hiện y lệnh chính xác và đang tiếp tục điều trị tại Khoa Nội Tiêu hóa huyết học lâm sàng.

Theo BS. CKII Dương Thiện Phước - Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc bệnh viện, đây là trường hợp đầu tiên Khoa Hồi sức tích cực chống độc điều trị thành công bệnh lý “Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối” bằng kỹ thuật thay huyết tương.

ThS.BS Nguyễn Thị Minh Thy – Trưởng khoa Huyết học truyền máu bệnh viện cho biết: TTP (Thrombotic Thrombocytopenic Purpura: ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối) là bệnh lý hiếm gặp với tỷ lệ mắc khoảng 3,7 ca trong 1 triệu dân.

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (Thrombotic Thrombocytopenic Purpura - TTP) là một rối loạn hiếm gặp dẫn đến thiếu máu huyết tán vi mạch và giảm tiểu cầu.

Trong bệnh này, các cục máu nhỏ hình thành trên khắp cơ thể của người bệnh nhưng những cục máu nhỏ này có thể gây hậu quả rất nặng nề.

Các cục máu nhỏ có thể chặn các mạch máu đến các cơ quan trong cơ thể, dẫn đến làm tổn hại chức năng của các cơ quan quan trọng, chẳng hạn như tim, não và thận.

Về cơ chế bệnh sinh được cho rằng do sự thiếu hụt enzyme phân hủy yếu tố Von Willebrand còn được gọi là ADAMTS13

Khi thực hiện kỹ thuật thay huyết tương sẽ giúp giảm tỉ lệ tử vong xuống dưới 15%. Thành công của việc thay huyết tương mở ra triển vọng mới trong điều trị hội chứng này trong hoàn cảnh lâm sàng hiện nay.

Phạm Phong. Ảnh: BVCC