Thế giới 2025 qua ống kính toàn cầu

Tình hình thế giới năm 2025 được truyền thông quốc tế phản ánh qua những khoảnh khắc nhiều cảm xúc: Từ căng thẳng của chiến sự, những cuộc biểu tình kéo dài, đến nước mắt chia ly và cả các thảm kịch do thiên tai, xung đột để lại. Mỗi hình ảnh không chỉ ghi lại một sự kiện, mà còn phản chiếu những biến động sâu sắc đang tác động trực tiếp đến đời sống con người trên khắp các châu lục.

Gió thổi bay tàn lửa trong trận cháy rừng Palisades ở phía tây Los Angeles (California, Mỹ) ngày 7/1

Năm 2025 mở đầu bằng một trong những trận cháy rừng tàn khốc nhất lịch sử California, Mỹ, khi các đám cháy Palisades, Eaton và Hurst lan rộng khắp Los Angeles vào đầu tháng 1/2025. Ít nhất 30 người thiệt mạng, toàn bộ khu dân cư bị phá hủy và hàng nghìn người mất nhà cửa. Gần 200.000 cư dân phải sơ tán, đánh dấu một trong những cuộc sơ tán lớn nhất trong lịch sử Los Angeles.

Rạng sáng 21/1 (theo giờ Việt Nam, trưa 20/1 theo giờ Mỹ), ông Donald Trump bước lên bục nhậm chức Tổng thống thứ 47 của Mỹ bên trong Vòm điện Capitol. Khác với những năm trước, lễ nhậm chức của ông Trump không diễn ra ngoài trời mà được di dời vào bên trong tòa nhà Quốc hội do thời tiết giá rét. Đây là lễ nhậm chức được tổ chức trong nhà lần đầu tiên sau 4 thập kỷ do không khí lạnh bao trùm phần lớn nước Mỹ

Ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2, sau 4 năm rời Nhà Trắng. Tổng thống Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp sau khi trở lại "ghế nóng", tác động không chỉ tới Mỹ, mà còn tới thế giới.

Theo Washington Post, tính đến nay, ông Trump đã ký hơn 220 sắc lệnh hành pháp trong chưa đầy một năm đầu nhiệm kỳ 2, vượt toàn bộ nhiệm kỳ đầu tiên của ông. Các sắc lệnh hành pháp của ông Trump nhắm vào các lĩnh vực như thương mại và chính sách kinh tế; nhập cư; cải tổ bộ máy chính quyền liên bang; chính sách quân sự và đối ngoại; cùng các vấn đề liên quan đến chủng tộc và văn hóa.

Các nhân viên cứu hộ tìm kiếm nạn nhân sau trận động đất mạnh ở Mandalay, Myanmar, ngày 31/3

Cuối tháng 3/2025, một trận động đất mạnh 7,7 độ xảy ra gần thành phố Mandalay đã tàn phá nghiêm trọng miền Bắc Myanmar, san phẳng nhiều thị trấn, làm sập hàng loạt công trình và cướp đi sinh mạng của hơn 2.700 người. Thảm họa còn khiến trên 4.500 người bị thương, khoảng 400 người mất tích, nhiều khu dân cư biến thành những đống đổ nát. Hàng nghìn người dân buộc phải ngủ ngoài trời vì lo ngại dư chấn hoặc không còn nhà cửa để trở về.

Các lực lượng cứu hộ trong và ngoài nước, bao gồm khoảng 1.000 nhân viên cứu nạn quốc tế, đã chạy đua với thời gian để tìm kiếm người sống sót, giải cứu gần 650 nạn nhân khỏi đống đổ nát.

Các lãnh đạo, quan chức thế giới dự lễ tang Giáo hoàng Francis ngày 26/4 ở Vatican

Giáo hoàng Francis qua đời ở tuổi 88 vào sáng 21/4. Lãnh đạo thế giới ca ngợi ông là người ấm áp, đem tới niềm vui và hy vọng cho những người nghèo khổ nhất. Sức ảnh hưởng của ông vượt ngoài phạm vi Giáo hội Công giáo, nhờ sự khiêm nhường và tình yêu thuần khiết dành cho những người yếu thế.

Hồng y Leo XIV, 70 tuổi, đến từ thành phố Chicago, bang Illinois, Mỹ, sau đó được chọn làm người kế nhiệm. Ông là Giáo hoàng thứ 267 của Giáo hội Công giáo và là Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử.

Một công nhân đập đá để làm vật liệu xây dựng tại Kenscoff, khu vực đồi núi gần thủ đô Port-au-Prince của Haiti, ngày 24/7

Hình ảnh chụp từ trên cao ngày 30/7 cho thấy Dải Gaza hoang tàn, đổ nát. Nhìn từ trên cao, Dải Gaza được các phóng viên chiến trường mô tả giống như "phế tích của một nền văn minh cổ đại, vừa được phát hiện sau nhiều thế kỷ chìm trong bóng tối", với những mảng bê tông vỡ vụn, tường đổ nát, những khu phố loang lổ hố bom

Trọng tâm bất ổn của Trung Đông năm 2025 vẫn xoay quanh xung đột Israel-Palestine, với tâm điểm là Dải Gaza. Sau hơn một năm rưỡi giao tranh dữ dội kể từ tháng 10/2023, các chiến dịch quân sự của Israel chưa thể đạt được mục tiêu "tiêu diệt hoàn toàn Hamas", trong khi Gaza bị tàn phá nghiêm trọng, rơi vào khủng hoảng nhân đạo kéo dài. Những lệnh ngừng bắn ngắn hạn chỉ tạo ra các "khoảng lặng chiến thuật", không đủ để chuyển hóa thành hòa bình bền vững.

Người Palestine nhận thực phẩm cứu trợ tại một bếp ăn cộng đồng ở thành phố Gaza, phía bắc Dải Gaza, ngày 4/8

Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại bang Alaska, Mỹ hồi tháng 8. Hoạt động ngoại giao nhằm tìm ra giải pháp ngừng bắn trong xung đột tại Ukraine trong năm nay được đẩy mạnh

Năm 2025 – năm thứ tư của xung đột Nga-Ukraine, khép lại với nhiều diễn biến mang tính bước ngoặt cả trên mặt trận quân sự lẫn ngoại giao. Chưa khi nào kể từ tháng 2/2022, những cụm từ như "tiến gần hơn tới thỏa thuận hòa bình" hay "cơ hội hòa bình rộng mở" lại xuất hiện dày đặc như trong năm qua.

Tâm điểm dần chuyển sang các nỗ lực đàm phán, đặc biệt với vai trò thúc đẩy của Mỹ thông qua các cuộc tiếp xúc cấp cao Mỹ-Nga, Mỹ-Ukraine. Tuy vậy, những khác biệt căn bản về lợi ích chiến lược và an ninh vẫn là rào cản lớn, khiến các sáng kiến hòa bình dù sôi động nhưng chưa tạo được đột phá thực chất.

Khói bốc lên từ cung điện Singha Durbar ở thủ đô Kathmandu của Nepal ngày 9/9, khi người biểu tình xuống đường phản đối lệnh cấm mạng xã hội, đòi giải tán chính phủ, buộc Thủ tướng Sharma Oli cùng nhiều quan chức nội các từ chức

Ít nhất 72 người đã thiệt mạng và 191 người bị thương trong những ngày bạo loạn, đánh dấu tình trạng bất ổn nghiêm trọng nhất kể từ khi Nepal chấm dứt nội chiến và chế độ quân chủ năm 2008.

Cuộc biểu tình chỉ kéo dài vài ngày nhưng gây thiệt hại khoảng 25 tỷ rupee (266 triệu USD), phá hủy nhiều công trình và có thể mất nhiều năm để tái tiết.

Ông Paco Amposta, 90 tuổi, dọn dẹp cánh đồng gần nhà sau vụ cháy rừng gần Xerta (Catalonie, Tây Ban Nha) ngày 8/7. Mùa hè nóng nhất trong lịch sử Tây Ban Nha đã gây ra hơn 200 vụ cháy rừng, thiêu rụi gần 400.000 mẫu đất

Vùng đồi núi bị thiêu rụi ở Galicia (Tây Ban Nha), ngày 16/9. Các đám cháy đã buộc hơn 42.000 người trên khắp Tây Ban Nha phải sơ tán. Một số người trở về thấy nhà cửa của họ đã biến thành tro

Khung cảnh tan hoang sau bão Kalmaegi ở một cộng đồng ven sông Mananga, thành phố Talisay, tỉnh Cebu, Philippines ngày 5/10

Công ty tái bảo hiểm Swiss Re của Thụy Sĩ nhận định các cơn bão dữ dội kèm theo gió mạnh, mưa đá, lốc xoáy và lũ lụt vẫn là nguyên nhân gây thiệt hại lớn và dai dẳng trên toàn cầu. Năm 2025, thiệt hại được bảo hiểm từ các cơn bão lên tới 50 tỷ USD, khiến đây trở thành năm tốn kém thứ ba đối với các cơn bão sau năm 2023 và 2024.

Bão Kalmaegi (bão số 13) tháng 11 đã trở thành cơn bão "chết chóc" nhất năm, cướp đi sinh mạng của hơn 200 người riêng tại Philippines.

Một người đàn ông đạp xe đạp sau cơn bão Melissa ngày 30/10, tại Black River, Jamaica

Cơn bão gây thiệt hại tốn kém nhất năm 2025 là bão Melissa, một cơn bão cấp độ 5, đã tàn phá Jamaica và ảnh hưởng đến Haiti, Cuba, với thiệt hại được bảo hiểm ước tính là 2,5 tỷ USD. Với sức gió lên tới 298 km/giờ, cơn bão này đã gây ra lũ lụt và lở đất nghiêm trọng, trở thành một trong những cơn bão mạnh nhất từng đổ bộ vào đất liền.

Người đàn ông gào thét vì vợ mắc kẹt trong vụ cháy cụm chung cư Wang Fuk Court, Hong Kong, ngày 26/11

Đám cháy ở cụm chung cư Wang Fuk Court bùng lên chiều 26/11 quanh khu vực giàn giáo của dự án sửa chữa, sau đó lan sang 7/8 tòa tháp trong khu phức hợp, nơi có hơn 4.600 cư dân sinh sống, khiến ít nhất 159 người thiệt mạng.

Đây là vụ hỏa hoạn nghiêm trọng nhất Hong Kong trong hơn 70 năm. Cảnh sát đã bắt giữ 21 nghi phạm về tội ngộ sát trong cuộc điều tra nguyên nhân vụ cháy, trong đó có 6 nhà thầu phụ trách hệ thống báo cháy vì khai báo sai sự thật. Cơ quan chống tham nhũng của Hong Kong cũng điều tra khả năng tham nhũng trong quá trình bảo dưỡng, sửa chữa tòa nhà.

Tháng 11/2025, Hat Yai - trung tâm du lịch, thương mại và giao thông quan trọng của tỉnh Songkhla, Thái Lan hứng chịu lượng mưa kỷ lục được nhận định là “lớn nhất trong 300 năm”. Nhiều tuyến phố bị nhấn chìm trong dòng nước sâu tới 2,5 m, giao thông tê liệt

Tờ Independent dẫn báo cáo phân tích được tổ chức từ thiện Christian Aid công bố cho biết 4 trong số 6 thảm họa khí hậu gây thiệt hại kinh tế lớn nhất năm 2025 xảy ra tại châu Á.

Trong tháng 11, các cơn bão và lũ lụt tại Nam và Đông Nam Á đã gây thiệt hại khoảng 25 tỷ USD, khiến hơn 1.750 người thiệt mạng tại Thái Lan, Indonesia, Sri Lanka, Việt Nam và Malaysia.

Lũ lụt tại Trung Quốc gây thiệt hại 11,7 tỷ USD và khiến ít nhất 30 người thiệt mạng, trong khi lũ lụt và sạt lở đất tại Ấn Độ và Pakistan làm hơn 1.860 người tử vong và ảnh hưởng tới hàng triệu người.

Tại Philippines, bão đã gây thiệt hại hơn 5 tỷ USD và buộc hơn 1,4 triệu người phải sơ tán.

Một chiếc xe tải mắc kẹt tại khu vực bị lũ quét sau mưa lớn ở Padang, tỉnh Tây Sumatra, Indonesia, ngày 30/11

Năm 2025, Indonesia tiếp tục nằm trong nhóm các quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của thiên tai tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, khi tần suất và mức độ thiệt hại đều ở mức cao.

Người đứng đầu Cơ quan Phòng chống thảm họa Quốc gia Indonesia (BNPB) cho biết, trong năm qua, nước này đã ghi nhận 3.116 vụ thiên tai, chủ yếu là các thảm họa khí tượng - thủy văn, như lũ lụt, thời tiết cực đoan và sạt lở đất. Những vụ thiên tai này đã khiến 1.492 người thiệt mạng, 272 người mất tích, 7.751 người bị thương, hàng triệu người dân bị ảnh hưởng và buộc phải sơ tán, đồng thời gây thiệt hại lớn đối với nhà cửa của người dân và cơ sở hạ tầng.

Ước tính của Trung tâm nghiên cứu Kinh tế và pháp luật (CELIOS) cho thấy, riêng đợt lũ lụt và sạt lở đất tại đảo Sumatra đã gây thiệt hại tài sản và kinh tế ước tính khoảng 4,13 tỷ USD. Thiệt hại này có thể khiến GDP của Indonesia sụt giảm khoảng 0,29% trong năm 2025.

Người dân tưởng niệm các nạn nhân vụ xả súng ở bãi biển Bondi, Sydney, Australia, ngày 16/12

Vụ tấn công ở bãi biển Bondi, Sydney, Australia hôm 14/12 đã cướp đi sinh mạng của 15 người và là vụ bạo lực súng đạn nghiêm trọng nhất trong gần 30 năm qua ở quốc gia châu Đại Dương này.

Sau vụ việc, Chính phủ Australia đã công bố hàng loạt biện pháp siết chặt kiểm soát súng đạn, cùng với việc tăng cường các biện pháp pháp lý nhằm trấn áp chủ nghĩa cực đoan và ngăn chặn các hành vi thù hận.

Robot hình người thi đấu kickboxing tại WHRG 2025 ở Bắc Kinh (Trung Quốc), hôm 15/8

Năm 2025 đánh dấu cột mốc quan trọng trong sự phát triển của robot. Robot không chỉ biết hoạt động thể thao, mà còn thực hiện những nhiệm vụ phức tạp hàng ngày, từ dọn dẹp nhà cửa đến tái xây dựng sau thiên tai.

Tháng 8 năm nay tại Bắc Kinh, Trung Quốc, lần đầu tiên một "Thế vận hội" dành riêng cho robot hình người đã được tổ chức với sự tham gia của 16 quốc gia.

An Bình (tổng hợp)

Ảnh: AP, AFP, Reuters