Thế giới năm 2025: Tìm đâu ra mảng sáng?

Thế giới sắp bước vào năm 2025 cùng với di sản của năm cũ là tất cả vấn đề dai dẳng lâu nay trên toàn cầu vẫn chưa được giải quyết. Chúng tiếp tục diễn biến như thế nào phụ thuộc vào một số tác nhân nhất định.

Tác nhân trước hết là diễn biến của các cuộc xung đột và xung khắc khác. Kể cả với sự trở lại cầm quyền của ông Donald Trump ở Mỹ, xung đột Nga - Ukraine sẽ vẫn chưa thể đi đến hồi kết trong năm tới.

Ông Trump đã mạnh miệng tuyên bố có thể giải quyết cuộc xung đột này trong một ngày. Trên thực tế, nếu không đáp ứng và buộc các đồng minh của Mỹ cũng như Ukraine đáp ứng những điều kiện tiên quyết của Tổng thống Nga Vladimir Putin đặt ra cho đàm phán hòa bình với Ukraine thì ngay cả sau 4 năm cầm quyền sắp tới ông Donald Trump cũng vẫn không thể chấm dứt được cuộc khủng hoảng này.

Các cuộc xung đột ở Ukraine và tại khu vực Trung Đông cùng với những xung khắc liên quan sẽ vẫn là tâm điểm chính của chính trị và an ninh thế giới năm 2025.

Ông Trump không muốn tiếp tục đổ tiền của và vũ khí Mỹ vào giúp Ukraine nhưng cũng không muốn Nga thắng ở Ukraine. Cho nên, tổng thống Mỹ sắp tới sẽ gây áp lực với cả hai bên - một mặt duy trì viện trợ cho Ukraine để ép Nga, mặt khác tìm cách đối thoại với Tổng thống Putin để ép Kiev chấp nhận hòa bình với Moscow cho dù phải chịu mất mát ít nhiều về chủ quyền lãnh thổ.

Trong khi đó, ông Putin sẽ dùng sự trở lại của ông Trump để phân hóa nội bộ phương Tây và vận hành cuộc xung đột ở Ukraine theo kịch bản có lợi nhất cho Nga.

Không khí Lễ hội mừng đón năm 2025 tại TP Ronda - Tây Ban Nha. Ảnh: REUTERS

Trung Đông, Bắc Phi và vùng Vịnh tiếp tục là khu vực nổi cộm về xung đột, xung khắc giữa Israel với Iran, nhóm Hamas (ở Dải Gaza), phong trào Hezbollah (ở Lebanon) và lực lượng Houthi (ở Yemen).

Cục diện chính trị an ninh này còn thêm phức tạp bởi tác động của chính biến ở Syria, bởi thù địch gia tăng giữa Israel và Iran và bởi Israel còn tiếp tục tấn công Hamas, Hezbollah và Houthi.

Sự trở lại cầm quyền ở Mỹ của ông Trump sẽ tác động trên nhiều phương diện tới tình hình thế giới nhưng đối nội nhiều hơn và mạnh hơn đối ngoại.

Các đối tác bên ngoài đã sẵn sàng ứng phó những quyết sách đối ngoại của ông Trump và sẽ không để cho ông muốn làm gì thì làm với họ. Các nước vừa tránh xung khắc vừa đáp trả ông Trump và duy trì tình trạng đó trong 4 năm tới.

Ông Trump sẽ lại sử dụng việc áp thuế quan bảo hộ thương mại làm công cụ xử lý quan hệ đối ngoại của Mỹ, khiến cho cục diện quan hệ quốc tế thêm phức tạp nhưng không khuấy động hay khuynh đảo được cả thế giới và rồi sẽ phải thay đổi hoặc điều chỉnh nhiều dự định cầm quyền đã được tuyên cáo.

Trong năm cầm quyền đầu tiên và trong cả nhiệm kỳ thứ 2 này, ông Trump không dễ đạt được thành quả đối ngoại bằng đối nội.

Thế giới trong năm 2025 tiếp tục chứng kiến cuộc đối đầu quyết liệt giữa các phe nhóm đối tác lớn, cuộc ganh đua cũng rất quyết liệt giữa phương Tây và khối phương Nam toàn cầu, xuất hiện những hình thức và cấp độ tập hợp lực lượng và liên kết mới.

Sự phân tuyến này làm cho nỗ lực giải quyết những vấn đề toàn cầu chung khó có thể tiến triển mạnh mẽ, chẳng hạn cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Kinh tế và thương mại thế giới tăng trưởng vẫn rất khó khăn, chưa thể được năng động và ổn định.

Năm 2025 còn chứng kiến những thắng thế mới của sự phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhưng việc chế tài cũng sẽ được tăng cường.

Thế giới năm 2025 tiếp tục sôi động và biến động, vẫn bất an và bất ổn, vẫn cần thêm thời gian để có thêm những điểm sáng mới làm nhòa những gam màu tối trên bức tranh chung.

NGẢI SA