Thế hệ 'cai say' thay đổi cuộc chơi ngành công nghiệp đồ uống

Thế hệ ‘cai say’ và thị hiếu thay đổi cuộc chơi

Theo khảo sát của Innova Market Insight tháng 7/2024, khoảng 33% người tiêu dùng trong độ tuổi 18 - 25 cho biết bia, rượu truyền thống không phải là lựa chọn của họ. Tương tự, khảo sát của công ty phân tích thị trường đồ uống toàn cầu International Wine and Spirits Record (IWSR) cho thấy 64% Gen Z đủ tuổi mua thức uống có cồn ở Mỹ đã không dùng rượu, bia trong 6 tháng qua.

Những người trẻ Gen Z đầy năng động và ý thức cao về bản thân đã dẫn dắt một xu hướng tiêu dùng rất khác các thế hệ trước. Họ tìm kiếm các sản phẩm đồ uống không chỉ để giải khát mà còn để thể hiện phong cách sống hiện đại, lành mạnh và bền vững. Sự thay đổi trong quan niệm tiêu dùng của Gen Z đã khiến đồ uống không cồn trở thành lựa chọn được ưa chuộng tại các bữa tiệc, buổi tụ họp và trong đời sống thường ngày. Những ly mocktail đẹp mắt, kombucha lên men tự nhiên hay các loại bia 0 độ cồn mang đến sự mới lạ, hấp dẫn, vừa ngon miệng vừa phù hợp để chia sẻ trên mạng xã hội. Gen Z đang định nghĩa lại những chuẩn mực của vui chơi và giải trí. Đối với họ, một buổi tối hoàn hảo không cần kết thúc bằng những cơn say, mà bằng những câu chuyện thú vị, những nụ cười rạng rỡ và sự tỉnh táo để ngày mai tiếp tục công việc, học tập và các dự định mới.

Theo một báo cáo mới của Allied Market Research, thị trường đồ uống không cồn, trị giá 1,3 nghìn tỷ USD vào năm 2023, dự kiến sẽ đạt 2,9 nghìn tỷ USD vào năm 2035, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm 6,9%. Trong khi đó, thị trường đồ uống có cồn toàn cầu đã giảm 0,2% vào năm 2023, đánh dấu mức giảm tổng thể đầu tiên trong 15 năm qua.

Xu hướng tiêu dùng mới được dẫn dắt bởi giới trẻ, cụ thể là Gen Z, đã đưa các thương hiệu đồ uống bước vào một cuộc chơi mới mà trong đó, nhiều tay chơi lớn đang đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển các dòng sản phẩm không cồn như bia 0 độ, mocktail đóng chai và nước uống có hương vị tự nhiên để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Và “cuộc chơi” ngày càng mang tính sống còn.

Heineken 0.0 được ra mắt đầu tiên tại thị trường Hà Lan vào năm 2017, hiện đã có mặt ở các thị trường lớn trên thế giới, bao gồm Châu Âu, Bắc Mỹ, Úc và Châu Á. Những nhãn hiệu đáng chú ý khác là Suntory All-Free của Nhật Bản và Brahma 0,0%, đều thuộc sở hữu của AB InBev. Tại Đức, nhờ nhu cầu ngày càng tăng, thương hiệu bia Weihenstephan thuộc sở hữu của Bavaria đã tăng hơn gấp đôi công suất sản xuất bia không cồn, đặt cược vào sự tăng trưởng trong tương lai. Ngày nay, bia lúa mì không cồn chiếm gần 10% doanh thu và là sản phẩm bán chạy thứ ba của công ty.

Guinness, Budweiser cùng nhiều hãng bia lớn khác đều đang liên tục ra mắt các sản phẩm bia không cồn. Thông tin trên Forbes, nhà sản xuất bia lớn nhất thế giới Anheuser-Busch InBev (chiếm khoảng 25% thị phần toàn cầu), đặt mục tiêu bia không cồn và ít cồn chiếm 1/5 doanh số vào năm 2025. AB InBev trước đó đã ký kết thỏa thuận trở thành nhà tài trợ cho Olympic Paris 2024, lần đầu tiên cung cấp đến Thế vận hội loại bia chính thức là bia không cồn Corona Cero.

“Tất cả nhà sản xuất bia đang hướng tới đồ uống không cồn hoặc ít cồn. Cách đây 2, 3 thập kỷ, người ta chủ yếu tăng hàm lượng cồn, nhưng giờ đây xu hướng này đang đảo ngược. Hàm lượng cồn đang giảm dần”, Giám đốc Hiệp hội các nhà sản xuất bia của Bỉ Krishan Maudgal, nói với hãng tin AFP.

Điều chỉnh thuế TTĐB, thêm dư địa cho đồ uống không cồn

Tại nhiều quốc gia, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với các sản phẩm có cồn như rượu và bia đã được áp dụng nhằm kiểm soát tiêu thụ và giảm thiểu tác động tiêu cực của đồ uống có cồn đối với xã hội. Ở Việt Nam hiện nay, mức thuế TTĐB với bia là 65%, rượu 35-65% tùy độ cồn dưới hay trên 20 độ. Song, các mức này được Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh theo lộ trình từ 2026-2030. Việc này nhằm tăng giá bán thêm 10%, theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

"So với năm 2025, giá bán rượu, bia sẽ tăng 20% vào năm 2026", Bộ Tài chính cho biết. Các năm sau đó, giá các mặt hàng này sẽ thêm 2-3%, tùy theo lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Bộ cũng dự báo rằng việc tăng thuế TTĐB đối với rượu, bia sẽ có tác dụng trực tiếp đến việc giảm tiêu thụ các sản phẩm này. Đây là một trong những biện pháp giúp kiểm soát tình trạng lạm dụng đồ uống có cồn, góp phần giảm thiểu các vấn đề sức khỏe như bệnh tật liên quan đến rượu bia, tai nạn giao thông và bạo lực gia đình.

Phân tích hồi tháng 10/2024 của Chứng khoán VNDirect dự báo quy mô thị trường bia không cồn toàn cầu, được định giá 22 tỷ USD vào năm 2022, sẽ tăng lên 35 tỷ USD vào năm 2031. Trong đó, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ của phân khúc bia không cồn khi người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng đồ uống tốt cho sức khỏe và tiêu thụ đồ uống có cồn có thể bị hạn chế hoặc ít phổ biến hơn. Tại Việt Nam, theo báo cáo của Metric.vn, doanh số bán bia không cồn trên các sàn thương mại điện tử đã tăng gần 142% trong quý I/2024 so với cùng kỳ 2023.

Trang Mai