Thế hệ Gen Z và 'kỹ năng sống sót' ở đại học: Ngoài điểm số, bạn có gì để cạnh tranh?
Thời đại học không chỉ là cuộc đua về điểm số. Đối với thế hệ Gen Z, nó còn là hành trình trang bị những 'kỹ năng sống sót' - những kỹ năng mềm quyết định sự thành bại khi bước vào thị trường lao động. Ngoài tấm bằng đại học, những người trẻ thành công nhất ngày nay đang cho thấy họ có gì để cạnh tranh: khả năng thuyết trình, làm việc nhóm, quản lý thời gian và giải quyết vấn đề.
Từ giảng đường đến thực tế: Bài học từ các câu lạc bộ
Võ Thị Tường Vi (sinh viên trường Đại học Đà Lạt) chia sẻ: “Theo mình kỹ năng mềm rất quan trọng, nếu chỉ có kiến thức mà thiếu kỹ năng mềm sẽ khiến mình khó phát huy hết năng lực và ngược lại kỹ năng mềm giúp mình biết cách xử lý trong tình huống thực tế.
Hoạt động tại các câu lạc bộ đã mang lại cho mình rất nhiều trải nghiệm thực tế quý giá. Nếu giảng đường cung cấp kiến thức lý thuyết nền tảng thì câu lạc bộ chính là môi trường để mình áp dụng và rèn luyện. Từ đây, mình học được cách làm việc nhóm, tổ chức sự kiện, kỹ năng giao tiếp trước đám đông, chủ động giúp đỡ mọi người. Đây là những điều mà ở câu lạc bộ mình mới có thể tìm hiểu sâu và tiếp xúc nhiều hơn”.

Với Võ Thị Tường Vi (sinh viên trường Đại học Đà Lạt), hoạt động tại các câu lạc bộ đã mang lại cho cô rất nhiều trải nghiệm thực tế quý giá.
Câu chuyện của Tường Vi không phải là hiếm. Các hoạt động ngoại khóa, các cuộc thi học thuật hay dự án cộng đồng trở thành môi trường lý tưởng để sinh viên rèn luyện các kỹ năng mềm mà không phải ai cũng nhận ra.
Lời khuyên từ nhà tuyển dụng: Đừng chỉ nói, hãy chứng minh
Theo ông Nguyễn Gia Huy (CEO&Founder của Công ty TNHH Việt Tâm Nghệ, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh và đấu giá các tác phẩm nghệ thuật trên thế giới) chia sẻ: “Trên cương vị của một nhà tuyển dụng, đối với các bạn trẻ thì tôi vẫn xem điểm số và bằng cấp là một trong những yếu tố tham khảo quan trọng. Chúng phản ánh phần nào năng lực học tập, sự kiên trì, khả năng thích ứng với nhiều môn học khác nhau trong môi trường đại học. Tuy nhiên, chỉ số học thuật chưa bao giờ là đủ để đánh giá toàn diện các bạn.
Điều chúng tôi quan tâm nhiều hơn chính là kỹ năng mềm, khả năng giao tiếp, ứng xử trong tập thể, làm việc nhóm, cũng như cách các bạn trẻ ứng xử trước khách hàng và đối tác. Trong bối cảnh công việc thực tế, những kỹ năng này quyết định rất lớn đến sự thành công.
Một thực tế tôi quan sát thấy là nhiều bạn trẻ mới ra trường thường chưa có nhiều trải nghiệm thực tiễn, dẫn đến việc chưa hiểu rõ năng lực bản thân. Điều này đôi khi tạo ra sự tự tin thái quá hoặc ‘cái tôi’ cao, khiến họ khó hòa nhập khi gặp những nhà tuyển dụng khắt khe. Ngược lại, những bạn biết đánh giá đúng điểm mạnh, điểm yếu của mình, có tinh thần cầu tiến và ham học hỏi, dù kỹ năng ban đầu chưa cao, vẫn luôn có nhiều cơ hội hơn. Vì kỹ năng chuyên môn, công ty hoàn toàn có thể đào tạo".

Ông Nguyễn Gia Huy - CEO&Founder của Công ty TNHH Việt Tâm Nghệ.
Trong thời đại chuyển đổi số, nơi công nghệ và AI ngày càng phát triển, các bạn trẻ cần có sự nhạy bén, khả năng tự học liên tục và làm chủ được nhiều kỹ năng bổ trợ để thích ứng với sự thay đổi của từng ngành nghề.
Bên cạnh đó, Ông Nguyễn Gia Huy cũng đưa ra lời khuyên cho các bạn trẻ: "Theo tôi, thành công không chỉ đến từ làm việc chăm chỉ, mà còn đến từ làm việc thông minh. Sự sáng tạo là cần thiết, nhưng đôi khi việc chọn đúng phương pháp, học hỏi từ kinh nghiệm của những người đi trước lại giúp rút ngắn con đường và đạt được mục tiêu một cách hiệu quả hơn.
Tôi tin rằng thế hệ trẻ hôm nay có rất nhiều tiềm năng để tỏa sáng. Nếu các bạn biết kết hợp giữa nền tảng kiến thức, kỹ năng mềm, sự cầu tiến và tinh thần trách nhiệm, thì bất kỳ cánh cửa nào cũng có thể mở ra. Nghệ thuật hay kinh doanh đều giống nhau ở một điểm, người thành công là người không ngừng học hỏi và không sợ bắt đầu lại từ con số 0”.
Những câu hỏi phỏng vấn ngày nay không chỉ xoay quanh kiến thức chuyên ngành mà còn đi sâu vào kinh nghiệm thực tế của ứng viên. Nhà tuyển dụng muốn nhìn thấy những bằng chứng cụ thể về việc sinh viên đã áp dụng các kỹ năng mềm vào đời sống như thế nào.

Với ông Nguyễn Gia Huy chỉ số học thuật chưa bao giờ là đủ để đánh giá toàn diện các ứng viên.
Hơn cả một kỹ năng: Một hành trình phát triển bản thân
Việc rèn luyện kỹ năng mềm không phải là một công việc ngày một ngày hai. Nó đòi hỏi sự kiên trì, chủ động và ý thức học hỏi không ngừng. Gen Z đang cho thấy họ là một thế hệ chủ động tìm kiếm các cơ hội để phát triển bản thân, thay vì chỉ chờ đợi những gì được giảng dạy trong sách vở.
Từ việc tham gia các buổi workshop về kỹ năng mềm, đăng ký các khóa học trực tuyến về quản lý tài chính cho đến việc làm thêm để rèn luyện kỹ năng giao tiếp, giới trẻ đang từng bước trang bị cho mình hành trang vững chắc để tự tin bước vào tương lai.
Đây không chỉ là một trào lưu, mà là một sự thay đổi về tư duy. Gen Z hiểu rằng để cạnh tranh trong một thế giới đầy biến động, họ cần nhiều hơn một tấm bằng. Họ cần những kỹ năng thực chiến để tạo nên sự khác biệt và làm chủ cuộc đời mình.