The Intercept: Tài liệu mới vạch trần 23 cuộc chiến ủy thác mà Mỹ phát động
Washington đã phát động ít nhất 23 cuộc chiến ủy thác trên thế giới, được che đậy bằng cái mác chống khủng bố.
Ảnh minh họa: Getty
Mỹ được cho là đã sử dụng một cơ quan mật có tên gọi “127e” để khởi động ít nhất hơn 20 cuộc chiến ủy thác kể từ năm 2017, theo một bài viết đăng tải ngày 1/7 bởi The Intercept. Hãng tin này nói rằng họ đã thu được những tài liệu chưa từng được công bố trước đây và đã có cuộc nói chuyện với các quan chức chóp bu có hiểu biết về những chương trình này.
The Intercept nhận được số tài liệu trên thông qua Đạo luật Tự do Thông tin, nói rằng chúng là sự xác nhận chính thức đầu tiên về 14 cái gọi là “chương trình 127e” được thực hiện ở Trung Đông và châu Á-Thái Bình Dương, mới đây nhất là vào năm 2020. Nhìn chung, Lầu Năm Góc được cho là đã phát động 23 chương trình 127e trên toàn cầu trong giai đoạn 2017-2020, và chi phí lên tới 310 triệu USD.
The Intercept giải thích rằng, 127e là một trong số một vài cơ quan bí mật được Quốc hội giao cho Bộ Quốc phòng quản lý trong vòng 2 thập kỷ qua. Nó cho phép các tay lính biệt kích Mỹ thực hiện “các chiến dịch chống khủng bố” phối hợp với các lực lượng đối tác nước ngoài và lực lượng bất thường trên toàn thế giới trong khi tránh được sự quan sát từ bên ngoài.
Chương trình này cho phép Mỹ vũ trang, huấn luyện và cung cấp thông tin tình báo cho các lực lượng nước ngoài. Tuy nhiên, không giống như các chương trình hỗ trợ nước ngoài truyền thống vốn tập trung vào việc xây dựng sức mạnh quân sự của các nước đối tác, “các lực lượng đại diện” thuộc chương trình 127e sẽ phải tuân theo chỉ thị của phía Mỹ và thực hiện các nhiệm vụ mà Washington chỉ đạo trực tiếp, chống lại kẻ địch của Mỹ và đạt được mục tiêu mà Mỹ đặt ra – tức không khác gì một đạo quân ủy thác của Lầu Năm Góc.
Theo hãng tin, gần như không có chút thông tin nào về các chiến dịch này được báo cáo cho thành viên của Quốc hội hay quan chức Bộ Ngoại giao. Mọi thứ đều được giấu kín: chiến dịch được thực hiện ở đâu, tần suất như thế nào, mục tiêu là ai, hay thậm chí các lực lượng nước ngoài mà Mỹ hợp tác.
Một số nhà phê bình chương trình này cảnh báo rằng, chúng có thể dẫn tới gia tăng căng thẳng quân sự không mong muốn và khiến Mỹ bị dính vào hàng chục cuộc xung đột trên toàn thế giới, bởi 127e không cho phép bất kỳ sự giám sát nào hay sự tham gia của các quan chức ngoại giao.
The Intercept nhấn mạnh rằng, mặc dù các tài liệu mới đã cho thấy một phần về 127e, nhưng phần lớn vẫn còn bị giấu kín cả với người dân lẫn Quốc hội Mỹ.
Một quan chức hiểu về chương trình này, yêu cầu giấu tên, nói với The Intercept rằng phần lớn các thành viên trong Quốc hội thậm chí còn không được phép xem các báo cáo về 127e, và cũng hiếm khi có ai đề nghị được đọc các báo cáo về nó.
“Nó đã được thiết kế để ngăn chặn sự giám sát,” vị quan chức này giải thích.
Stephen Semler, đồng sáng lập của một hãng phân tích chính sách ngoại giao của Mỹ, nói với The Intercept rằng Lầu Năm Góc muốn thực hiện các chiến dịch của họ với ít sự giám sát, sự liên quan hay can thiệp nhất có thể, và họ đã làm vậy trong suốt nhiều năm. “Cộng đồng đặc nhiệm rất thích sự tự trị,” ông giải thích, thêm rằng “vấn đề trong câu chuyện này đã được bình thường hóa.”
