'Thế khó' của thủ tướng Israel trong cuộc chiến với Hamas

Cuộc tuần hành bắt đầu cách đây 5 ngày tại Tel Aviv như một nỗ lực nhằm gây áp lực lên Thủ tướng Netanyahu và chính phủ của ông ưu tiên hành động để nhóm Hamas trao trả an toàn gần 240 người Israel bị bắt cóc trong cuộc tấn công ngày 7-10 nhằm vào Israel.

Chỉ một số ít gia đình được gặp nhà lãnh đạo Israel kể từ sau vụ tấn công, khiến hàng trăm người thân khác tức giận. Gil Dickmann, người anh họ Carmel Gat bị bắt cóc, nói với CNN: “Chúng tôi muốn ông ấy (thủ tướng Israel) đến gặp chúng tôi và làm điều đúng đắn”.

Người này nhấn mạnh việc giải phóng con tin phải là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của nội các Israel: “Ngay bây giờ, trong tình hình chính trị hiện tại của Netanyahu, đây có thể là một chiến thắng thực sự cho nhà nước Israel, cho người dân Israel và cho cá nhân Netanyahu”.

Những cơn gió đang chuyển hướng bất lợi cho thủ tướng nước này khi cuộc chiến của Israel ở Gaza kéo dài sang tuần thứ sáu. Nhiều cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự ủng hộ của quốc gia đối với ông Netanyahu và liên minh cầm quyền của ông đang đi xuống, mặc dù người dân Israel vẫn tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ cuộc chiến chống Hamas - lực lượng đang kiểm soát Gaza.

Các đảng đối lập ban đầu tập hợp lại ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Israel, với lãnh đạo Đảng Thống nhất quốc gia Benny Gantz gia nhập chính phủ thời chiến – nhưng những rạn nứt đã bắt đầu xuất hiện.

Tuần này, lãnh đạo phe đối lập của đất nước Yair Lapid cho biết đã đến lúc thủ tướng sáu nhiệm kỳ phải từ chức và kêu gọi đảng Likud tìm người thay thế Netanyahu. Nhưng Lapid không đi xa đến mức kêu gọi tổ chức các cuộc bầu cử mới, thay vào đó nói rằng Likud nên đưa ra một nhà lãnh đạo thay thế.

Người Israel tuần hành gây áp lực lên chính phủ để giải cứu con tin

Israel, Hamas và Hoa Kỳ, với quốc gia vùng Vịnh Qatar đóng vai trò trung gian, đã đấu tranh để đạt được thỏa thuận về một số điểm khúc mắc trong việc ngừng bắn để cho phép thả con tin.

Theo một số nguồn thạo tin với các cuộc đàm phán, các điểm vướng mắc bao gồm việc tạm dừng giao tranh sẽ kéo dài bao nhiêu ngày, số con tin sẽ được thả và yêu cầu của Hamas rằng Israel ngừng bay máy bay không người lái giám sát trên Gaza.

Sau khi nội các chiến tranh của Israel hôm 17-11 chấp thuận hai tàu chở nhiên liệu vào Gaza mỗi ngày để hỗ trợ hệ thống nước và nước thải, các thành viên cực hữu trong liên minh cầm quyền của chính phủ Israel đã nổi giận vì những gì họ coi là nhượng bộ đối với Hamas trong trường hợp không có thỏa thuận thả con tin.

Trong một bức thư gửi Netanyahu được đăng trên Twitter, Bộ trưởng tài chính Israel Bezalel Smotrich cho biết quyết định này đã đi ngược lại quan điểm của nội các điều hành, vốn tách biệt với nội các chiến tranh.

Netanyahu bảo vệ quyết định này trong một bài phát biểu vào cuối ngày 18-11, nói rằng các tàu chở dầu là số lượng khẩn cấp tối thiểu để vận hành máy bơm nước và nước thải ở Gaza, đồng thời phủ nhận đã có bất kỳ thay đổi nào về chính sách.

Ông cũng cho biết đã mời đại diện gia đình các con tin đến dự cuộc họp với nội các chiến tranh của ông vào cuối tuần này.

Một số gia đình đã yêu cầu chính phủ nên xem xét thỏa thuận do Hamas đưa ra. Một thỏa thuận như vậy sẽ liên quan đến việc trao đổi con tin lấy tất cả những người Palestine hiện đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel - khoảng 6.630 người, theo ước tính của hiệp hội Tù nhân Palestine.

Mặc dù việc trao đổi như vậy có thể gây lo ngại trong bối cảnh hiện tại, nhưng một cuộc trao đổi tù nhân năm 2011 đã chứng kiến người lính của Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) bị bắt cóc Gilad Shalit đã được đổi lấy hơn 1.000 tù nhân Palestine.

Gia đình các con tin phần lớn đã cố gắng duy trì quan điểm phi chính trị trong chiến dịch ngày càng gia tăng của họ, nhưng nhiều người trong đám đông hôm 18-11 đã đổ lỗi cho ông Netanyahu vì đã không lường trước được cuộc tấn công của Hamas dẫn đến 1.200 người thiệt mạng.

“Ông ấy phải chịu trách nhiệm cao nhất” - Ofir Dagan nói với CNN, đồng thời cáo buộc thủ tướng đã không chuẩn bị cho cuộc tấn công do bận tâm đến cải cách tư pháp.

Vụ tấn công ngày 7 tháng 10 được nhiều người coi là 'vi phạm hợp đồng an ninh' của Netanyahu với cử tri Israel, sau nhiều năm ông tự nhận mình là người duy nhất có thể bảo vệ đất nước trước những cuộc xung đột với các nước láng giềng trong hàng chục năm qua.

Sau thảm kịch, các nhà bình luận cáo buộc Netanyahu thiếu đồng cảm; Những người theo dõi Israel cho biết ông dành nhiều thời gian để chụp ảnh cùng quân đội gần Gaza hơn là xin lỗi về những thất bại.

Anh Duy