Thêm tín hiệu vui cho thiếu nhi

Văn học Việt Nam đã có những tác phẩm đỉnh cao như “Những ngày thơ ấu” (Nguyên Hồng), “Đất rừng phương Nam” (Đoàn Giỏi), “Góc sân và khoảng trời” (Trần Đăng Khoa), “Dế Mèn phiêu lưu ký” (Tô Hoài), rồi “Tuổi thơ dữ dội” (Phùng Quán), “Quê nội” (Võ Quảng), “Chuyện hoa chuyện quả” (Phạm Hổ)…

Tiếp nối các “thế hệ vàng”, những năm qua trên văn đàn tiếp tục xuất hiện những tên tuổi như Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Phương Liên, Nguyễn Nhật Ánh, Tạ Duy Anh, Phan Thị Vàng Anh, Nguyễn Quang Thiều… Rồi Phong Điệp, Đỗ Bích Thúy, Nguyễn Ngọc Thuần...

Cùng với đó, là những giải thưởng, cuộc thi tìm kiếm, tôn vinh những tác giả, tác phẩm viết cho thiếu nhi.

Tuy nhiên, nhẩm đi tính lại, mỗi năm số tác phẩm viết cho thiếu nhi cũng chỉ chừng gần trăm tựa sách, còn lại vẫn chủ yếu là tái bản. Có thể nói, sáng tác dành cho thiếu nhi đang rơi vào tình trạng thiếu hụt cả về số lượng lẫn chất lượng.

Vẫn biết viết cho thiếu nhi là đề tài khó, không phải nhà văn nào cũng có đủ khả năng thâm nhập vào thế giới mênh mông của tuổi thơ, nhất là khi nhu cầu đọc của các em thay đổi liên tục, đòi hỏi sự sôi động ở đề tài, phong phú về nội dung, phù hợp về ngôn ngữ của lứa tuổi. Càng khó hơn khi công nghệ phủ sóng, các em được tiếp cận sớm và bị cuốn hút bởi các nội dung giải trí vô cùng đa dạng trên nền tảng số. Sự phong phú và hấp dẫn đó khiến cuộc cạnh tranh của văn học dường như không cân sức.

Trong bối cảnh đó, một trại sáng tác dành cho các tác giả viết cho thiếu nhi không chỉ tạo sân chơi cho các tác giả mà còn mở ra cơ hội phục hồi, làm mới kho tàng sáng tác thiếu nhi, cả về văn học, nghệ thuật và âm nhạc. Trại sáng tác sẽ là nơi phát hiện, nuôi dưỡng các cây bút mới, khơi dậy cảm hứng sáng tạo trong đội ngũ văn nghệ sĩ, nhạc sĩ, nhà văn - nhất là những người tâm huyết nhưng chưa có điều kiện tiếp cận hoặc phát triển tác phẩm một cách bài bản.

Một số ý kiến cho rằng, để trại sáng tác không chỉ là một hoạt động mang tính phong trào, cần có cơ chế đầu tư dài hơi, khuyến khích xuất bản và phổ biến các tác phẩm sau trại sáng tác. Cụ thể là kết nối với các nhà xuất bản, các đơn vị sản xuất truyền thông, sân khấu thiếu nhi, trường học… để các sáng tác chất lượng đi vào đời sống của các em nhỏ, cân bằng lại môi trường văn hóa dành cho trẻ em, tạo thêm sự lựa chọn lành mạnh và hấp dẫn cho lứa tuổi măng non.

Mai Hoa