Thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện dự án lớn tại Thủ đô: Quy định đảm bảo minh bạch

3 dự thảo Nghị quyết gồm Nghị quyết quy định về hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô; Nghị quyết quy định hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô; Nghị quyết quy định mức chi phí, đơn giá, trình tự, thủ tục, thành phần hồ sơ lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô.

Tại Hội nghị, các ý kiến phát biểu thống nhất về sự cần thiết ban hành các Nghị quyết nhằm cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù vừa được Quốc hội thông qua; tháo gỡ ngay các điểm nghẽn pháp lý, thu hút đầu tư, tạo đột phá phát triển cho Thủ đô.

Về các nội dung cụ thể, về dự thảo Nghị quyết quy định hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật TP Hà Nội Lê Xuân Rao nhận định, Nghị quyết khi được ban hành sẽ góp phần tháo gỡ điểm nghẽn cố hữu khi các dự án quan trọng của Hà Nội kéo dài nhiều năm do quy trình chuẩn bị và lựa chọn nhà thầu nhà đầu tư mất quá nhiều thời gian; đồng thời đáp ứng yêu cầu tăng tốc hoàn thành các dự án trọng điểm, góp phần tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026-2030.

Ông Lê Xuân Rao cũng cho rằng, dự thảo Nghị quyết có tính đột phá thực sự khi đã quy định rút ngắn thời gian thẩm định, phê duyệt dự án; lần đầu tiên cho phép lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư ngay cả khi dự án chưa được phê duyệt để bảo đảm tiến độ các dự án chiến lược.

Tuy nhiên, ông đề nghị làm rõ hơn các tiêu chí để xác định nhà đầu tư đủ minh bạch, tránh tạo cảm giác chủ quan.

Ông gợi mở bổ sung danh mục tiêu chí tối thiểu, như năng lực tài chính 3 năm liền kề, kinh nghiệm quốc tế, tỷ lệ thành công các dự án tương tự, tuân thủ nghĩa vụ thuế...

Về dự thảo Nghị quyết quy định hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục thẩm định quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án lớn quan trọng trên địa bàn Thủ đô, ông Phạm Ngọc Thảo, Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn dân chủ pháp luật đề nghị xem xét, bổ sung nội dung làm rõ trách nhiệm của hội đồng thẩm định và người đứng đầu hội đồng thẩm định.

Bởi, theo ông Phạm Ngọc Thảo, thẩm định dự án là khâu rất quan trọng trong toàn bộ quá trình đầu tư. Kết quả thẩm định không tốt hoặc có sai sót sẽ ảnh hưởng rất lớn quyết định đầu tư và thực hiện đầu tư.

Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Bùi Huyền Mai đề nghị các cơ quan soạn thảo tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến góp ý, bảo đảm các cơ chế, chính sách đặc thù phải thực sự minh bạch, rõ hồ sơ, trình tự, thủ tục và đặc biệt là rõ tiêu chí để tạo cơ sở cho sự phát triển Thủ đô, tránh việc lợi dụng chính sách. Trong đó, cơ quan soạn thảo cần rà soát, đánh giá thật kỹ, bảo đảm tính chặt chẽ và đủ thời gian cần thiết ở mỗi quy trình, thủ tục rút gọn.

“Rút ngắn thời gian nhưng vẫn phải bảo đảm chất lượng, bảo đảm chặt chẽ và đặc biệt là phải bảo vệ được cán bộ trong quá trình tổ chức thực hiện. Bởi nếu nhanh thì phải có cơ chế phù hợp để cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm”, bà Bùi Huyền Mai nhấn mạnh.

Cùng với đó, cần có quy định cụ thể để đảm bảo công khai, minh bạch và tăng cường ứng dụng công nghệ số, nhất là trong kiểm tra, giám sát; bổ sung cơ chế để tham vấn cộng đồng đối với những dự án có quy mô lớn; có cơ chế về tổ chức giám sát độc lập, phát huy được vai trò của MTTQ và các Ban Giám sát đầu tư cộng đồng đối với các dự án, công trình quan trọng...

Minh Khôi