Thí điểm khuyến khích thanh niên kết hôn trước 30 tuổi
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 'Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030', trong đó đáng chú ý là nội dung: Khuyến khích nam, nữ kết hôn trước 30 tuổi và phụ nữ sinh con thứ hai trước 35 tuổi nhằm vừa đảm bảo sức khỏe, vừa góp phần tăng tỷ suất sinh ở những nơi có mức sinh thấp.
Điều chỉnh chính sách từ khuyến khích giảm sinh sang duy trì mức sinh thay thế
Làm rõ thêm những nội dung này, bác sỹ Mai Xuân Phương, Phó Vụ trưởng Vụ truyền thông và giáo dục, Tổng cục Dân số-KHHGĐ, Bộ Y tế cho biết: Độ tuổi phù hợp để kết hôn và sinh con đã được quy định tại Quyết dịnh số 588/QĐ-TTg ngày 28-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030”.
Cụ thể là tại ý thứ 5, tiết b của điểm 3 Mục II lớn của Quyết định 588/QĐ-TTg có nêu: “…. khuyến khích nam, nữ kết hôn trước 30 tuổi và phụ nữ sinh con thứ hai trước 35 tuổi”.
Bác sỹ Mai Xuân Phương lý giải, việc thí điểm khuyến khích thanh niên kết hôn trước tuổi 30 cũng như mỗi cặp vợ chồng sinh đủ hai con sẽ được thực hiện tại các vùng có mức sinh thấp sẽ bãi bỏ quy định của tổ chức, cá nhân, cơ quan, đơn vị, cộng đồng liên quan đến mục tiêu giảm sinh, tiêu chí giảm sinh con thứ ba trở lên. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa người dân hoặc cán bộ, đảng viên được khuyến khích sinh con thứ ba.
Chẳng hạn trước đây nhiều địa phương thường đặt tiêu chí về dân số-KHHGĐ là các thôn, xã, làng bản, huyện... không có người sinh con thứ ba trở lên. Từ nay, những tiêu chí này cần được bỏ để không tạo tâm lý cho người dân rằng nhà chức trách đang thực hiện chính sách giảm sinh. Mục đích của chính sách này là nâng mức sinh, hay nói cách khác là điều chỉnh chính sách từ khuyến khích giảm sinh sang duy trì mức sinh thay thế. Mỗi phụ nữ có trung bình 2,1 con.
Các địa phương có chính sách thí điểm khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, như: Hỗ trợ mua nhà ở xã hội; thuê nhà; ưu tiên vào trường công lập; hỗ trợ chi phí giáo dục trẻ em; xây dựng kinh tế gia đình. Những người không muốn kết hôn hoặc kết hôn quá muộn sẽ bị tăng trách nhiệm đóng góp xã hội, cộng đồng.
Tuy nhiên, trong chương trình, Chính phủ giao các địa phương phân tích thực tế để áp dụng thí điểm các biện pháp trên cho phù hợp. Sau khi kết thúc thí điểm, sẽ đánh giá để đưa ra những quyết sách chính thức.
“Những chính sách này chỉ áp dụng ở nơi có mức sinh thấp, không phải trên toàn quốc. Địa phương có mức sinh cao tiếp tục vận động người dân không kết hôn và sinh con quá sớm, không sinh quá dày, nhiều con. Khẩu hiệu vẫn là "dừng lại ở hai con để nuôi, dạy cho tốt". Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ hướng dẫn các tỉnh, thành triển khai thực hiện chương trình này”, bác sỹ Phương nhấn mạnh.
Sinh con trước 30 tuổi tốt cho sức khỏe mẹ và trẻ
Theo bác sỹ Phương, sau khi phân tích số liệu thống kê kết quả điều tra biến động dân số và KHHGĐ hàng năm về nhân khẩu học cho thấy, thực tế địa phương có mức sinh cao thì độ tuổi kết hôn và sinh con sớm (từ 20 đến 24 tuổi). Nơi mức sinh thấp hoặc rất thấp thì thanh niên có xu hướng kết hôn muộn, sinh con muộn, từ 25 đến 29 tuổi.
Về sinh học, phụ nữ sinh con trước 30 tuổi sẽ rất tốt cho cả mẹ và trẻ. Sinh con muộn sẽ có nhiều nguy cơ. Vì vậy, nếu phụ nữ 30 tuổi mới sinh con thứ nhất thì thường 5 năm sau mới sinh con thứ hai; còn sau 30 tuổi mới sinh con thứ nhất thì cũng sau 5 năm mới sinh con thứ hai, lứa tuổi đó không tốt cho mẹ và con.
Vì vậy, chúng tôi khuyến khích thanh niên kết hôn trước 30 tuổi; phụ nữ sinh con thứ hai trước tuổi 35. Mục đích là thanh niên trước tuổi 30 kết hôn, sau đó sẽ sinh con, để vừa đảm bảo sức khỏe, vừa góp phần tăng tỷ suất sinh ở những nơi có mức sinh thấp.
Điều này có một ý nghĩa rất to lớn song ở đây, việc thí điểm khuyến khích thanh niên kết hôn trước tuổi 30 nằm trong bối cảnh cụ thể là chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp đến năm 2030 và chỉ áp dụng ở vùng mức sinh thấp. Các quyền công dân được tôn trọng theo quy định pháp luật và mỗi người đều có quyền lựa chọn, chương trình chỉ khuyến khích.
Qua nghiên cứu thực tế lâm sàng cho thấy, nếu nguyên nhân chủ yếu khiến phụ nữ lớn tuổi sinh con khó là do vấn đề ở buồng trứng thì với tuổi vị thành niên, công cuộc làm mẹ gặp trở ngại bởi khung xương chậu chưa giãn nở tối đa. Các hiệp hội sản phụ khoa trên thế giới qua nghiên cứu cũng đã khẳng định độ tuổi tốt nhất để sinh con của phụ nữ là trong khoảng từ 20 đến dưới 35 tuổi.
Các nhà chuyên môn còn cho biết khả năng sinh sản của phụ nữ thay đổi theo độ tuổi. Ở độ tuổi 20-24, phụ nữ dễ thụ thai nhất. Sau đó, khả năng thụ thai giảm dần, ở mốc 35 tuổi trở đi bắt đầu giảm mạnh. Đến khi bước sang tuổi 45, rất ít phụ nữ có thể thụ thai một cách tự nhiên.
Bên cạnh khả năng thụ thai, phụ nữ càng lớn tuổi sinh con càng đối diện nguy cơ cao gặp biến chứng trong thai kỳ như tiểu đường, cao huyết áp…; nguy cơ sảy thai. Đặc biệt, nguy cơ con chậm phát triển về thần kinh vận động cũng tăng theo tuổi của mẹ, do mẹ càng lớn tuổi thì khả năng các nhiễm sắc thể ở trứng dính vào nhau càng cao, dẫn đến các bệnh liên quan đến rối loạn nhiễm sắc thể cho thai nhi như hội chứng Down, Edwards…
Ngoài ra, nếu kết hôn và sinh con đúng với quy định trên thì họ và gia đình sẽ có những lợi ích như tư duy kinh tế độc lập hơn; ý thức trách nhiệm mạnh mẽ hơn; khả năng chịu đựng cao hơn; quan điểm lựa chọn bạn đời ổn định hơn, bác sỹ Phương chia sẻ.