Thị trường tài chính Châu Âu tăng tốc

Phản ánh kỳ vọng về thị trường

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với những thách thức lớn, đà phục hồi mạnh mẽ của chứng khoán châu Âu phản ánh sự thay đổi trong tâm lý nhà đầu tư, đặc biệt sau cuộc bầu cử tại Đức. So với cùng kỳ năm ngoái, các chỉ số chứng khoán lớn của khu vực đều có mức tăng vượt trội, đánh dấu giai đoạn phát triển mạnh mẽ của thị trường tài chính châu Âu.

Ông Friedrich Merz, lãnh đạo CDU/CSU, phát biểu trước những người ủng hộ khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tại Berlin, Đức.

Chỉ số STOXX 600, đại diện cho toàn thị trường chứng khoán châu Âu, đã tăng 0,3% trong tuần qua, đánh dấu tuần tăng thứ 11 liên tiếp. Đây là chuỗi tăng trưởng dài nhất của chỉ số này kể từ năm 2015. So với cùng kỳ năm 2024, STOXX 600 đã tăng 11%, cao hơn mức tăng trung bình hàng năm của thập kỷ trước, chỉ vào khoảng 6-7%.

Tại Đức, chỉ số DAX đã tăng hơn 15% từ đầu năm 2025, vượt xa mức tăng 9% của năm 2024. Đây là một trong những mức tăng mạnh nhất của DAX trong một thập kỷ qua, phản ánh niềm tin của nhà đầu tư vào sự ổn định chính trị và triển vọng kinh tế của Đức sau cuộc bầu cử. Bên cạnh đó, chỉ số CAC 40 của Pháp và FTSE 100 của Anh cũng lần lượt tăng 11,5% và 9%, cao hơn nhiều so với mức tăng 6% và 4,5% của cùng kỳ năm trước.

Đà tăng này được dẫn dắt bởi một số ngành quan trọng, đặc biệt là lĩnh vực quốc phòng. Cổ phiếu của các công ty như Rheinmetall, BAE Systems, Leonardo và Rolls-Royce đã tăng từ 5-12% chỉ trong vòng một tuần sau cuộc bầu cử Đức, nhờ kỳ vọng vào chính sách tăng cường chi tiêu quốc phòng. So với đầu năm 2024, cổ phiếu Rheinmetall đã tăng hơn 40%, đạt mức cao kỷ lục trong lịch sử. Bên cạnh đó, các công ty công nghiệp lớn như Siemens và TotalEnergies cũng ghi nhận mức tăng lần lượt 8% và 6% trong hai tháng đầu năm 2025, cao hơn nhiều so với mức tăng 3-4% của cùng kỳ năm trước. Ngành ngân hàng cũng hưởng lợi từ sự ổn định chính trị, với cổ phiếu của BNP Paribas và Deutsche Bank đều tăng hơn 10% từ đầu năm, phản ánh kỳ vọng vào chính sách tài chính thuận lợi hơn từ chính phủ Đức và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB).

Sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán cũng phản ánh qua biến động trên thị trường tiền tệ và trái phiếu. Đồng euro đã tăng lên 1,05 USD, cao hơn mức 1,02 USD vào cuối năm 2024, cho thấy niềm tin của thị trường vào nền kinh tế khu vực đồng euro. Đồng thời, lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm đã tăng nhẹ lên 2,48%, so với mức 2,35% vào cuối năm ngoái. Điều này cho thấy nhà đầu tư đang kỳ vọng vào tăng trưởng kinh tế và lạm phát ổn định trong thời gian tới.

So với các thị trường khác trên thế giới, chứng khoán châu Âu đang thể hiện sự vượt trội rõ rệt. Trong khi chỉ số S&P 500 của Mỹ chỉ tăng 4,5% từ đầu năm, thấp hơn mức tăng 9% của cùng kỳ năm ngoái, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản cũng ghi nhận mức tăng 7%, giảm so với mức 12% của năm 2024. Đáng chú ý, thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn chịu nhiều áp lực, với chỉ số Shanghai Composite chỉ tăng 2%, thấp hơn mức 8% của cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy châu Âu đang trở thành một điểm đến hấp dẫn hơn đối với dòng vốn đầu tư toàn cầu.

Các yếu tố “thiên thời, địa lợi”

Một trong những động lực quan trọng nhất giúp thị trường tài chính châu Âu có sự bùng nổ như vậy đến từ sự ổn định chính trị tại Đức sau cuộc bầu cử liên bang được diễn ra vào ngày 23/02/2025. Chiến thắng của liên minh bảo thủ CDU/CSU với 28,5% số phiếu đã tạo ra một chính phủ ổn định hơn, ngay lập tức tác động tích cực đến thị trường không chỉ của Đức mà trên toàn khu vực, đặc biệt là khi CDU/CSU được đánh giá là có xu hướng thân thiện với doanh nghiệp và ủng hộ tăng trưởng kinh tế. Nhà kinh tế Carsten Brzeski, trưởng bộ phận phân tích tại ING, nhận xét: “Thị trường đang đặt cược vào một chính phủ có chính sách tài khóa linh hoạt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và đầu tư”.

Bên cạnh yếu tố chính trị, một nguyên nhân quan trọng khác thúc đẩy thị trường chứng khoán châu Âu là sự gia tăng chi tiêu quốc phòng. Chính phủ mới của Đức đã cam kết nâng ngân sách quốc phòng lên hơn 2% GDP, phù hợp với yêu cầu của NATO. Sự gia tăng chi tiêu quốc phòng không chỉ giới hạn ở Đức mà còn lan rộng ra Pháp và Ba Lan, hai quốc gia cũng công bố kế hoạch nâng ngân sách quân sự. Điều này giúp chỉ số ngành quốc phòng châu Âu tăng gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài các yếu tố chính trị và quân sự, mức định giá hấp dẫn của cổ phiếu châu Âu cũng là một động lực quan trọng thu hút dòng vốn đầu tư. Hiện tại, tỷ lệ giá trên thu nhập dự phóng (P/E) của chứng khoán châu Âu là 14 lần, thấp hơn đáng kể so với 22 lần của S&P 500 (Mỹ). Điều này khiến chứng khoán châu Âu trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế đang tìm kiếm lợi suất cao với mức rủi ro hợp lý.

Không chỉ chịu tác động từ các yếu tố nội tại, thị trường tài chính châu Âu còn hưởng lợi từ những tín hiệu tích cực về tình hình địa chính trị. Trong những tháng gần đây, các cuộc đàm phán giữa Nga và phương Tây đã có tiến triển đáng kể, làm gia tăng kỳ vọng về một thỏa thuận hòa bình tại Ukraine trong năm 2025. Cổ phiếu của các công ty năng lượng như TotalEnergies (Pháp) và BP (Anh) đã tăng mạnh nhờ triển vọng ổn định của nguồn cung năng lượng tại châu Âu.

Giới chuyên gia dự báo đà tăng của tài chính châu Âu sẽ tiếp tục trong thời gian tới, đặc biệt nếu tình hình chính trị và kinh tế tiếp tục ổn định. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến những rủi ro tiềm ẩn, bao gồm khả năng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) điều chỉnh chính sách tiền tệ hoặc những biến động mới trong tình hình địa chính trị toàn cầu.

Vân Anh