Thị trường thông tin tín dụng: Doanh nghiệp chê chiếc áo pháp lý quá chật hẹp

Bà Nguyễn Thị Tuyết Nhung, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thông tin tín dụng KCI cho rằng, thị trường thông tin tín dụng cần hướng tới sự phát triển mạnh mẽ hơn trên các khía cạnh, gồm: Cơ sở dữ liệu ngày càng đầy đủ và đa dạng; Sản phẩm, dịch vụ phong phú hơn, đáp ứng nhu cầu của nhiều nhóm khách hàng; Hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện, tiệm cận chuẩn mực quốc tế, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, bà Nhung đề xuất, ngoài dữ liệu từ ngân hàng và tổ chức tài chính, cần có cơ chế khai thác dữ liệu từ fintech, công ty cầm đồ, dữ liệu công từ Trung tâm dữ liệu quốc gia và cả dữ liệu hành vi, dữ liệu số. Nếu các công ty thông tin tín dụng cùng chia sẻ, trong vòng 3 năm tới có thể hình thành cơ sở dữ liệu chung toàn diện.

Ở góc độ sản phẩm, ngoài báo cáo tín dụng truyền thống, thị trường cần phát triển các sản phẩm mới dựa trên phân tích dữ liệu lớn, giúp bao phủ nhiều đối tượng khách hàng hơn.

Về pháp lý, bà Nhung cho rằng hiện vẫn còn hạn chế trong phạm vi hoạt động của các công ty thông tin tín dụng. Do đó, cần có quy định chặt chẽ hơn để tránh tình trạng chỉ thu thập dữ liệu thô mà vẫn cung cấp dịch vụ, gây tốn kém cho ngân hàng và tiềm ẩn rủi ro pháp lý.

Bà Nhung mong muốn thúc đẩy hợp tác lâu dài trên ba phương diện: dữ liệu, sản phẩm và hành lang pháp lý. Đây sẽ là nền tảng để thị trường thông tin tín dụng Việt Nam phát triển minh bạch, hiệu quả và hội nhập quốc tế.

Nhiều công ty thông tin tín dụng cũng khẳng định sẵn sàng hợp tác để phát triển hệ sinh thái tín dụng quốc gia và mong muốn tạo thêm nhiều sản phẩm giá trị gia tăng, hỗ trợ tổ chức tín dụng quản trị rủi ro và nâng cao chất lượng cho vay.

Một số ý kiến cho rằng chưa thể đưa quy định chia sẻ toàn bộ dữ liệu khách hàng vào văn bản pháp lý hiện hành do chưa đủ hiệu lực. Giải pháp khả thi là mở cơ chế thí điểm, triển khai trong phạm vi hẹp trước khi mở rộng. Cách tiếp cận này vừa phù hợp khuôn khổ pháp lý hiện tại, vừa tạo tiền đề nâng cấp lên các văn bản pháp luật có hiệu lực cao hơn.

Tại Việt Nam, khách hàng cá nhân và tổ chức chủ yếu tiếp cận thông tin tín dụng từ Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (Credit Information Center), trực thuộc Ngân hàng Nhà nước. Số lượng công ty thông tin tín dụng tư nhân mới đếm trên đầu ngón tay.

Cổ phần Thông tin Tín dụng KCI mới khai trương vào tháng 6/2025 dù đã thành lập từ năm 2021 và được NHNN cấp Giấy Chứng nhận số 02/NHNN-GCN chứng nhận đủ điều kiện hoạt động vào ngày 31/12/2024. Việc đa dạng thị trường thông tin tín dụng sẽ giúp minh bạch hóa thị trường tài chính, cung cấp các giải pháp thông tin tín dụng chính xác, nhanh chóng, giúp tổ chức tài chính và doanh nghiệp ra quyết định hiệu quả, đồng thời hỗ trợ cá nhân tiếp cận tín dụng dễ dàng hơn.

T.L