Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 sẽ ra sao?
Khi vốn tín dụng ngân hàng trung và dài hạn còn hạn chế thì kênh huy động vốn qua trái phiếu doanh nghiệp sẽ là sự lựa chọn của nhiều doanh nghiệp.
FiinGroup vừa công bố báo cáo Triển vọng Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp (TPDN) Việt Nam 2021.
Đơn vị này nhận định: Trong bối cảnh nhu cầu vốn trung và dài hạn của DN rất lớn và thị trường cổ phiếu nhiều biến động, kênh trái phiếu DN sẽ là một sự lựa chọn mang tính chiến lược về vốn của cả các DN niêm yết và các DN chưa niêm yết nói chung.
Ngân hàng khó đáp ứng đủ vốn dài hạn cho DN
Theo số liệu của FiinGroup từ 29 ngân hàng thương mại (NHTM) chiếm 86% dư nợ toàn hệ thống thì cơ cấu dư nợ dài hạn chiếm 31% tương đương 2,2 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng 94 tỷ USD).
Với quy mô phát hành mới 429,5 nghìn tỷ đồng năm 2020 (khoảng 18,5 tỷ USD) chiếm 19,5% dư nợ dài hạn vào cuối tháng 9-2020, sẽ rất khó để năng lực cho vay dài hạn của các NHTMcó thể đáp ứng.
Mặt bằng lãi suất dự kiến vẫn được duy trì ở mức thấp và sẽ tạo điều kiện cho kênh huy động trái phiếu doanh nghiệp thuận lợi trong năm 2021. Thực tế, lãi suất cho vay hiện đang ở mặt bằng thấp và dự kiến sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp trong năm 2021.
Đặc biệt là với lãi suất huy động hiện ở mức 5,0- 5,5% cho kỳ hạn dài trên 12 tháng thì kênh đầu tư trái phiếu với lãi suất 8-12% sẽ vẫn thu hút vốn của công chúng nói chung và người gửi tiền nói riêng.
Chưa kể, hiện các tiêu chuẩn cho vay đang bị thắt chặt, nhất là đối với các ngành bị hạn chế cấp tín dụng như bất động sản, BOT giao thông và hạ tầng. Đại đa số các DN đều không có tài sản thế chấp để có thể vay vốn trực tiếp từ ngân hàng, nhờ vậy mà kênh TPDN đã và đang trở thành một kênh huy động vốn thay thế.
Thực tế trong 2 năm gần đây, một số DN lớn đã tích cực chuyển dịch cơ cấu vốn vay từ vốn ngân hàng sang kênh TPDN. Với mặt bằng lãi suất đang duy trì ở vùng thấp và khung pháp lý dần hoàn thiện kích thích nhu cầu đầu tư vào thị trường TPDN, kênh TPDN theo chúng tôi sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng cho chiến lược tái cấu trúc vốn và đa dạng hóa nguồn huy động cho các doanh nghiệp.
Kênh TPDN dần trở thành kênh huy động vốn thay thế
Nghị định 153/2020 mặc dù gỡ bỏ các điều kiện phát hành trái phiếu cho DN nhưng lại giới hạn đối tượng mua trái phiếu là các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với điều kiện cụ thể. FiinGroup cho rằng quy định này sẽ giảm mức hấp thụ của kênh phát hành riêng lẻ trong ngắn hạn và do đó, ở góc độ “ép cầu” thì hoạt động phát hành riêng lẻ có thể kém sôi động hơn trong năm 2021.
Tuy nhiên việc chuẩn hóa về yêu cầu và quy trình cho phát hành ra công chúng sẽ giúp kênh huy động này diễn ra sôi động hơn trong năm 2021 dù các thủ tục và yêu cầu cao hơn về xin phê duyệt, công bố thông tin, và xem xét xếp hạng tín nhiệm độc lập cho nhà phát hành và trái phiếu chào bán.
Do đó, các chuyên gia phân tích thị trường tại FiinGroup tin rằng hoạt động của thị trường TPDN năm 2021 vẫn sẽ sôi động, nhưng về quy mô thì sẽ khó đạt được giá trị phát hành như năm 2020 vừa qua.
Các hoạt động phát hành riêng lẻ vẫn sẽ chiếm tỷ trọng lớn, nhưng các hoạt động phát hành ra công chúng sẽ được chú ý và chiếm tỷ trọng lớn hơn trong thời gian tới, thay vì chỉ chiếm 6,5% tổng giá trị phát hành như trong năm 2020.
