Thị xã Việt Yên: Tập trung nguồn lực tạo sinh kế cho người nghèo

Vươn lên từ những đồng vốn nhỏ

Vợ chồng bà Nguyễn Thị Thủy (SN 1970), tổ dân phố Cầu, phường Tự Lạn có 2 con, ở cùng mẹ già và chị chồng. Cả nhà 6 khẩu nhưng chỉ trông vào mấy sào ruộng, trong khi chị chồng lại thường xuyên ốm đau nên năm 2017 gia đình bà trở thành hộ nghèo. Năm 2018 gia đình bà vay 50 triệu đồng tại Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) thị xã Việt Yên để mua 2 bò nái sinh sản. Sau 1 năm chăm sóc, cặp bò sinh được 2 bê con. Công việc đang thuận lợi thì năm 2019 bà Thủy bị tai nạn giao thông, 1 chân dập nát. Gia đình phải vay mượn, bán nhiều tài sản để chữa trị cho bà.

Cơ ngơi khang trang của hộ bà Nguyễn Thị Thủy, tổ dân phố Cầu, phường Tự Lạn.

Không chấp nhận nghèo khó, năm 2020 gia đình bà Thủy bán đàn bò, mượn tiền anh em và vay thêm 50 triệu đồng theo Chương trình giải quyết việc làm tại Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH thị xã Việt Yên thông qua ủy thác của Hội Phụ nữ phường Tự Lạn để mở xưởng sản xuất cơ khí cho con trai; mua 1 máy cày cũ cho chồng cày ruộng thuê. Ngoài ra, bà Thủy còn thuê, mượn ruộng của các hộ gần nhà trồng thêm hơn 1,5 ha khoai tây chế biến. Nhờ sản xuất, kinh doanh hiệu quả nên xưởng cơ khí đạt doanh thu hơn 4 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 7 lao động; mỗi vụ khoai tây gia đình bà thu lãi hơn 130 triệu đồng… Có thu nhập ổn định, năm 2021, gia đình bà Thủy đã xây dựng căn nhà mới 2 tầng khang trang.

Gia đình ông Đàm Văn Tuấn, thôn Kè, xã Minh Đức có 4 khẩu. Con lớn đã lấy chồng, hiện con gái thứ 2 đang học tại Trường Đại học Y Dược Thái Bình nhưng chỉ trông vào thu nhập của người vợ (đang làm tại Công ty cổ phần May xuất khẩu Hà Bắc). Ông Tuấn thường xuyên đau ốm nên gia đình trở thành hộ nghèo. Năm 2023, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) thị xã Việt Yên hỗ trợ ông Tuấn 1 con bò sinh sản, từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững (gọi tắt là Chương trình giảm nghèo). Được chăm sóc cẩn thận nên bò mẹ phát triển tốt, sắp đẻ lứa đầu. Ông Tuấn bộc bạch: “Hỗ trợ của Nhà nước là nguồn động viên lớn để gia đình tôi nuôi con ăn học, vươn lên thoát nghèo”.

Theo Phòng LĐTBXH thị xã Việt Yên, từ năm 2022 đến nay, Việt Yên được phân bổ hơn 8,77 tỷ đồng từ Chương trình giảm nghèo và Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để thực hiện các dự án như: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo; hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng; phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững… với 306 hộ dân tham gia dự án, trong đó có 118 hộ nghèo, 150 hộ cận nghèo, 15 hộ mới thoát nghèo, 17 hộ khuyết tật được hỗ trợ con giống và vật tư chăn nuôi; gần 2 nghìn người được truyền thông giảm nghèo bền vững và hỗ trợ việc làm.

Cùng với nguồn vốn Chương trình giảm nghèo, Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH Việt Yên đã cho hàng nghìn hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn vay vốn phát triển sản xuất, tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội. Từ năm 2014 đến nay, tổng nguồn vốn ngân sách Việt Yên ủy thác cho Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH thị xã đạt 15,9 tỷ đồng; tổng doanh số cho vay các chương trình tín dụng CSXH trên địa bàn đạt hơn 1,4 nghìn tỷ đồng, với hơn 32 nghìn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách được vay vốn.

Tính từ đầu năm 2024 đến nay, Phòng Giao dịch cho vay theo Chương trình giảm nghèo với tổng dư nợ đạt hơn 285 tỷ đồng, hơn 3,8 nghìn hộ vay vốn. Cho vay giải quyết việc làm, tổng dư nợ đạt hơn 152 tỷ với 1,78 nghìn khách hàng vay vốn. Nhờ đó, góp phần đưa tỷ lệ hộ nghèo chung toàn thị xã (giai đoạn 2020-2024) giảm bình quân hằng năm hơn 0,4%. Hết năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn còn 1%, vượt 2 năm so với mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thị xã lần thứ XXIII, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra.

Huy động cả hệ thống chính trị tham gia

Cùng với hỗ trợ, cho vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất, tạo việc làm, để Chương trình giảm nghèo đạt kết quả, Thị ủy, UBND thị xã Việt Yên đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia. Trong đó, nòng cốt là Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh và Đoàn Thanh niên tham gia tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với người nghèo; phối hợp đào tạo nghề, hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt để các hộ học tập, làm theo. Đồng thời nhận ủy thác của Ngân hàng CSXH cho các đối tượng trong diện được thụ hưởng vay vốn.

Mô hình chăn nuôi ngựa bạch của hộ chị Nguyễn Thị Hà, thôn 3, xã Việt Tiến.

Nhờ sự tích cực vào cuộc của các cấp, ngành, đoàn thể, phong trào phát triển sản xuất, giảm nghèo bền vững của Việt Yên có bước chuyển rõ rệt. Bà Lê Thị Luận, Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn thôn 3, xã Việt Tiến cho biết, nhờ tuyên truyền hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi và vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất, thôn đã có 250 trong tổng số 359 hộ phát triển chăn nuôi gia súc. Trong đó, hàng chục hộ nuôi ngựa bạch, mang lại giá trị kinh tế cao, giúp nhiều hộ thoát nghèo.

Chương trình giảm nghèo giai đoạn 2021-2025 đã giúp người nghèo trên địa bàn Việt Yên tiếp cận với các chính sách giảm nghèo; hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo, có điều kiện để phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo. Qua đó, góp phần quan trọng trong bảo đảm an sinh xã hội, tạo điều kiện phát triển KT-XH địa phương. Khi tham gia dự án Chương trình giảm nghèo, các đối tượng thụ hưởng cam kết thực hiện những nội dung có liên quan và đối ứng một phần kinh phí thực hiện. Đơn vị được giao thực hiện Chương trình giảm nghèo đã lựa chọn cây, con giống, vật tư, cơ bản phù hợp với điều kiện sản xuất của đối tượng tham gia. Vì thế, các hộ tham gia Chương trình giảm nghèo đều hưởng ứng tích cực, giúp đỡ nhau thực hiện dự án. Từ đó phát huy tính dân chủ cơ sở, khuyến khích người dân chủ động tham gia lập kế hoạch Chương trình giảm nghèo, mang lại hiệu quả thiết thực.

Phấn đấu năm 2025 cơ bản không còn hộ nghèo

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giảm nghèo của thị xã vẫn còn những mặt hạn chế. Đó là, kết quả giảm nghèo chưa bền vững; số hộ đã thoát nghèo nhưng mức thu nhập nằm sát chuẩn nghèo còn lớn; đời sống của một bộ phận nhân dân còn khó khăn. Để khắc phục hạn chế, phát huy kết quả đạt được, thị xã Việt Yên đề ra nhiều giải pháp. Trong đó, tập trung tuyên truyền sâu rộng Chương trình giảm nghèo để nâng cao nhận thức trong các cấp ủy Đảng, chính quyền, đến mọi tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, mục đích của công tác giảm nghèo. Khơi dậy ý chí vươn lên thoát nghèo của từng hộ nghèo và hộ cận nghèo.

Năm 2021, Việt Yên có 1.155 hộ nghèo (đạt 2,36%); năm 2022 giảm còn 701 hộ nghèo (đạt 1,4%); năm 2023 giảm còn 520 hộ nghèo (đạt 1%). Năm 2024, thị xã phấn đấu giảm còn 413 hộ nghèo (đạt 0,8%). Thị xã phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều bình quân 0,05%/năm; năm 2025 cơ bản không còn hộ nghèo.

Ban chỉ đạo Chương trình giảm nghèo thị xã xây dựng kế hoạch rà soát, phân loại và tìm nguyên nhân thiếu hụt của từng hộ nghèo, hộ cận nghèo, từ đó có giải pháp cụ thể hỗ trợ từng hộ. Tranh thủ các nguồn vốn từ Chương trình giảm nghèo và các chương trình mục tiêu khác để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất, đời sống, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều hộ nghèo được tiếp cận và thụ hưởng. Đồng thời khuyến khích đầu tư phát triển kinh tế để giải quyết việc làm cho người dân, nhất là lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo. Lồng ghép Chương trình giảm nghèo với Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

Cùng với các giải pháp trên, đồng chí Thân Văn Thuần, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thị xã Việt Yên cho biết, địa phương sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá Chương trình giảm nghèo để kịp thời nêu gương người tốt, việc tốt và khen thưởng đối với tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác giảm nghèo, tự vươn lên thoát nghèo bền vững. Việt Yên phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều bình quân 0,05%/năm; năm 2025 cơ bản không còn hộ nghèo.

Bài, ảnh: Thế Đại