Thiết giáp hạm lớp Trump có năng lực thế nào?

Thông tin này ngay lập tức làm dấy lên nhiều tranh luận trong giới quân sự: liệu Mỹ đang chuẩn bị một bước ngoặt lớn cho sức mạnh hạm đội trong thập niên 2030?

Tàu tuần dương lớp Ticonderoga phóng tên lửa SM-3. (Nguồn: MW)

Những con tàu này được Tổng thống Donald Trump gọi một cách không chính thức là "tàu chiến lớp Trump", thậm chí còn được ví như "thiết giáp hạm thời hiện đại". Trên thực tế, đây được cho là một lớp tàu tuần dương tên lửa hạng nặng, được thiết kế để thay thế các tàu tuần dương lớp Ticonderoga – lực lượng từng là trụ cột của hạm đội mặt nước Mỹ suốt nhiều thập kỷ.

Kết thúc kỷ nguyên Ticonderoga, mở ra một hướng đi hoàn toàn mới?

Lớp Ticonderoga hiện là loại tàu tuần dương cuối cùng còn phục vụ trong các hải quân phương Tây. Tuy nhiên, với lượng giãn nước chỉ khoảng 9.600 tấn, chúng ngày càng trở nên nhỏ bé nếu so với các tàu chiến mặt nước hiện đại của Nga và châu Á. Chỉ còn 7 trong số 27 tàu Ticonderoga ban đầu vẫn hoạt động và Hải quân Mỹ đang từng bước cho chúng nghỉ hưu.

Trong bối cảnh ngành công nghiệp đóng tàu Mỹ gặp nhiều khó khăn, cùng áp lực ngân sách ngày càng lớn, giới quan sát từng cho rằng Washington sẽ không còn đủ khả năng phát triển một lớp tàu tuần dương hoàn toàn mới. Thế nhưng, "lớp Trump" dường như đi theo hướng ngược lại.

Theo các thông tin ban đầu, lớp tàu này có thể đạt lượng giãn nước hơn 35.000 tấn, biến nó thành tàu chiến mặt nước lớn nhất thế giới hiện nay, vượt xa mọi đối thủ. Để dễ hình dung, tàu khu trục Type 055 của Trung Quốc được đánh giá là một trong những tàu mặt nước mạnh nhất thế giới, chỉ có lượng giãn nước khoảng 13.000 tấn. Trong khi đó, các phiên bản mới nhất của tàu khu trục Arleigh Burke của Mỹ cũng chỉ đạt khoảng 9.900 tấn.

'Kho tên lửa nổi' trên đại dương?

Điểm gây chú ý nhất của thiết giáp hạm lớp Trump chính là hỏa lực. Một số sơ đồ hé lộ cho thấy tàu có thể được trang bị 12 bệ phóng tên lửa siêu thanh tấn công nhanh, kết hợp với hàng loạt ống phóng thẳng đứng dành cho tên lửa hành trình và tên lửa phòng không.

Với kích thước khổng lồ, con tàu được dự đoán có thể mang theo hơn 200 tên lửa các loại, bao gồm tên lửa hành trình Tomahawk, tên lửa phòng không SM-3 và SM-6. Nếu điều này trở thành hiện thực, đây sẽ là một trong những nền tảng hỏa lực mạnh nhất từng được triển khai trên mặt nước.

Không chỉ vậy, kích thước lớn còn cho phép tàu mang theo các hệ thống radar, cảm biến và tác chiến điện tử cỡ lớn, giúp nâng cao đáng kể khả năng chỉ huy, kiểm soát và phòng thủ hạm đội. Thậm chí, tàu còn được kỳ vọng có thể tiếp nhận máy bay cánh quạt nghiêng V-22 Osprey, phục vụ hậu cần tầm xa, vận chuyển nhân sự và hỗ trợ chỉ huy tác chiến.

Dù sở hữu những thông số đầy ấn tượng, chương trình thiết giáp hạm "lớp Trump" vẫn vấp phải không ít hoài nghi. Tình trạng trì trệ của ngành đóng tàu Mỹ, chi phí phát triển khổng lồ và áp lực ngân sách quốc phòng là những rào cản rất thực tế. Lịch sử hậu Chiến tranh Lạnh cũng cho thấy Mỹ nhiều lần gặp khó khăn khi theo đuổi các chương trình vũ khí quá tham vọng.

Bên cạnh đó, ngày càng nhiều chuyên gia quốc phòng đặt câu hỏi về tính hiệu quả của các tàu chiến cỡ lớn trong kỷ nguyên tên lửa tầm xa và UAV. Những nền tảng khổng lồ, đắt đỏ này có thể trở thành mục tiêu hấp dẫn cho các đòn tấn công chính xác, khiến rủi ro mất mát trở nên đặc biệt nghiêm trọng.

Một yếu tố khác khiến giới phân tích dè dặt là tiền lệ của Tổng thống Donald Trump trong việc công bố các chương trình vũ khí lớn nhưng không đi đến hiện thực. Trước đây, các tuyên bố về việc khôi phục sản xuất máy bay ném bom B-2 hay phát triển biến thể F-35 hai động cơ đều bị đánh giá là thiếu cơ sở.

Việc công bố lớp tàu tuần dương mới cũng diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump giảm ưu tiên cho chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu F/A-XX của Hải quân, trong khi lại dồn nguồn lực cho chương trình F-47 của Không quân – một dự án từng bị chính giới quân sự Mỹ coi là có nguy cơ cao bị hủy bỏ.

Xuân Minh