Thiếu hụt thú y cơ sở, người chăn nuôi thêm nỗi lo

Lực lượng thú y cơ sở ngày càng mỏng, khối lượng công việc tăng, trong khi nguy cơ dịch bệnh như: viêm da nổi cục, cúm gia cầm, lở mồm long móng… luôn tiềm ẩn. Đây là “bài toán nan giải” không chỉ đối với chính quyền địa phương mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của hàng ngàn hộ chăn nuôi.

Địa bàn rộng, nhân lực hạn chế

Theo khảo sát tại các xã Chư Sê, Ia Phí và Phú Túc-những địa phương có quy mô chăn nuôi lớn và địa bàn rộng, khoảng trống nhân sự thú y đang ngày càng rõ nét.

Công tác giám sát, kiểm tra đàn gia súc, gia cầm, tiêm phòng định kỳ hay hỗ trợ xử lý ổ dịch đều bị gián đoạn do thiếu lực lượng chuyên trách tại cơ sở.

Cán bộ Phòng Kinh tế xã Chư Sê trao đổi với các hộ dân ở làng Greo Pết về cách chăm sóc, phòng bệnh cho đàn bò. Ảnh: N.S

Xã Chư Sê là địa bàn điển hình cho thực trạng trên. Xã hiện quản lý gần 34.000 con gia súc và khoảng 750.000 con gia cầm-con số rất lớn đối với một đơn vị hành chính cấp xã. Tuy nhiên, sau sáp nhập, toàn bộ thú y viên cơ sở đã nghỉ việc, xã không còn cán bộ chuyên trách nào theo dõi đàn vật nuôi.

Ông Nguyễn Văn Đương-Phó Chủ tịch UBND xã Chư Sê chia sẻ: “Địa bàn rộng, dân số đông nhưng hiện không có thú y viên phụ trách. Người dân gặp sự cố về vật nuôi thì chính quyền cũng khó hỗ trợ ngay. Chúng tôi rất mong sớm được bố trí lại thú y viên ở thôn, làng để hướng dẫn kỹ thuật và xử lý kịp thời, tránh nguy cơ dịch lan rộng”.

Thiếu hụt nhân lực xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có chế độ đãi ngộ thấp. Công việc đòi hỏi đi lại nhiều, vất vả, tiếp xúc thường xuyên với nguy cơ dịch bệnh nhưng thu nhập chỉ khoảng hơn 3 triệu đồng/tháng sau khi trừ bảo hiểm.

Ông Ngô Kim Sử (làng Greo Pết) nói: “Một cán bộ bán chuyên trách trung cấp mà chỉ nhận hơn 3 triệu đồng mỗi tháng thì khó làm lâu dài. Trời nắng hay mưa đều phải đến từng hộ kiểm tra vật nuôi, hỗ trợ tiêm phòng. Ai cũng muốn bám nghề nhưng thu nhập thấp nên đành bỏ việc”.

Tại xã Ia Phí, tình trạng thiếu nhân lực còn rõ rệt hơn. Với diện tích hơn 21.000 ha trải rộng ở 51 thôn, làng cách xa nhau và tổng đàn gần 43.000 con vật nuôi, việc triển khai tiêm phòng, tiêu độc khử trùng và giám sát dịch bệnh cực kỳ khó khăn.

Địa bàn xã Ia Phí chia cắt và có nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Khi xảy ra dịch, việc đến từng thôn, làng để khoanh vùng, xử lý rất vất vả. Ảnh: N.S

Ông Rơ Châm Phenh-Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Ia Phí cho biết: “Địa bàn chia cắt và nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Khi xảy ra dịch, việc đến từng thôn, làng để khoanh vùng, xử lý rất vất vả. Chúng tôi thực sự cần thêm cán bộ thú y bám địa bàn để hướng dẫn bà con”.

Trong khi đó, người dân các làng ở xa trung tâm xã cũng bày tỏ sự lo lắng. Ông Rơ Châm Yung (làng Mrông 3, xã Ia Phí) chia sẻ: “Khi bò hay heo bị bệnh, chúng tôi chỉ biết tự xoay xở. Không có thú y cơ sở, nỗi lo luôn thường trực. Bởi nhiều khi dịch bệnh tới, chỉ cần xử lý sớm là cứu được cả đàn”.

Những phản ánh này cho thấy nếu không có lực lượng thú y bám cơ sở, mọi nỗ lực phòng-chống dịch bệnh từ cấp trên rất khó triển khai hiệu quả.

Khoảng trống lớn từ xã Phú Túc

Phú Túc là địa phương có đàn bò lớn nhất tỉnh với hơn 22.000 con, thế nhưng sau sáp nhập, xã cũng không còn cán bộ thú y chuyên trách theo dõi. Đây là một thách thức rất lớn, bởi chăn nuôi bò là ngành chủ lực của xã và là nguồn thu nhập chính của hàng ngàn hộ dân.

Các hộ chăn nuôi ở làng Mrông 3 (xã Ia Phí) bày tỏ sự lo lắng khi thiếu cán bộ thú y cơ sở. Ảnh: N.S

Anh Phạm Hồng Sơn (buôn Prong) là cán bộ thú y bán chuyên trách nhiều năm. Anh vừa nghỉ việc hơn 3 tháng vì thu nhập thấp và chuyển sang lái xe thuê. Tuy nhiên, nhờ kinh nghiệm lâu năm, anh vẫn được địa phương mời hỗ trợ các đợt tiêm phòng theo hình thức hợp đồng.

“Buôn Prong có hơn 2.200 con bò. Mỗi đợt tiêm, nhóm hơn 10 người chúng tôi hoàn thành trong 1 ngày. Mỗi mũi tiêm khoán 4.000 đồng. Dù đã nghỉ việc, tôi vẫn muốn góp sức để bà con yên tâm chăn nuôi”-anh Sơn chia sẻ.

Linh hoạt thuê lại nhân lực có kinh nghiệm chỉ là cách làm tạm thời, không thể thay thế vai trò của thú y bám địa bàn. Ông Đặng Hoài Châu-Chủ tịch UBND xã Phú Túc thừa nhận: “Xã duy trì lực lượng khuyến nông thôn, buôn và những người đã được tập huấn kiến thức cơ bản. Khi phát sinh dịch bệnh nguy hiểm, chúng tôi thuê người có chuyên môn để khoanh vùng, tiêm vắc xin và xử lý ổ dịch. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải giải pháp căn cơ”.

Phú túc là địa phương có đàn bò lớn nhất tỉnh Gia Lai. Ảnh: N.S

Nhiều hộ chăn nuôi ở Phú Túc lo lắng nếu không có người theo dõi thường xuyên, nguy cơ dịch bệnh sẽ tăng cao. Ông Ngô Văn Tâm (buôn Prong) bộc bạch: “Chúng tôi rất cần người hướng dẫn kỹ thuật, nhất là khi bò có dấu hiệu bệnh. Không có thú y thì chỉ biết tự chữa, lỡ điều trị sai cách thì mất trắng cả tài sản”.

Việc thiếu hụt nhân lực thú y cơ sở đã và đang tạo ra khoảng trống lớn trong công tác phòng-chống dịch bệnh tại Tây Gia Lai. Để giữ vững và phát triển ngành chăn nuôi, đảm bảo an toàn dịch bệnh và bảo vệ sinh kế cho người dân, rất cần những giải pháp đồng bộ từ mức lương, phụ cấp đến đào tạo và phân bổ nhân lực.

Khi lực lượng thú y được củng cố, công tác phòng dịch mới đủ sức đáp ứng yêu cầu quản lý trong giai đoạn mới.

NGỌC SANG