Thời điểm vàng để phát triển công nghệ sinh học

Cơ hội vàng để bứt phá

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ sinh học không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là chìa khóa giúp Việt Nam khẳng định vị thế, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ sinh học hàng đầu khu vực và vươn tầm thế giới.

Ký kết chuyển giao công nghệ sinh học tại Triển lãm quốc tế ngành làm đẹp VietBeauty 2025

Với nguồn lực sẵn có và chiến lược đầu tư đúng đắn, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để bứt phá trong lĩnh vực công nghệ sinh học. Không chỉ là bài toán phát triển kinh tế, đây còn là chìa khóa giúp đất nước chủ động trước những thách thức toàn cầu, từ an ninh lương thực, y tế đến môi trường.

Nhận định Việt Nam hoàn toàn có khả năng trở thành trung tâm công nghệ sinh học hàng đầu khu vực trong thời gian tới, đại diện Bohui Biotech - đơn vị hoạt động trong lĩnh vực công nghệ sinh học chia sẻ, trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế ngành làm đẹp VietBeauty 2025 diễn ra từ ngày 24-26/7, chúng tôi đã ký kết hợp tác chuyển giao công nghệ với Viện Thẩm mỹ C&T Lady để đưa các dòng sản phẩm ứng dụng tế bào và exosome vào điều trị thẩm mỹ tại thị trường Việt Nam. Công nghệ này hiện được phát triển theo tiêu chuẩn GTP - GMP, từng bước đưa vào sản xuất thương mại và ứng dụng lâm sàng tại các quốc gia châu Á.

Theo đại diện Bohui Biotech, Việt Nam là thị trường giàu tiềm năng để triển khai công nghệ sinh học vào thực tiễn, song cần lộ trình bài bản từ khảo sát thị trường - nhập công nghệ - đào tạo chuyên môn - đến nội địa hóa sản phẩm.

“Nếu được hỗ trợ về cơ chế và đầu tư, thị trường ứng dụng exosome trong ngành làm đẹp có thể đạt giá trị 8,5 tỷ USD tại Việt Nam vào năm 2030” - đại diện Bohui Biotech nói, đồng thời chia sẻ, chúng tôi đang triển khai mạng lưới hợp tác với các viện nghiên cứu, trung tâm đào tạo và cơ sở điều trị tại Đông Nam Á nhằm hình thành một hệ sinh thái khép kín: từ nghiên cứu - kiểm định - chuyển giao - sản xuất - đào tạo - vận hành.

Mục tiêu là tạo ra chuỗi giá trị vững chắc cho ngành công nghiệp mỹ phẩm sinh học tại khu vực, đồng thời nâng cao vị thế doanh nghiệp bản địa trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bởi theo các nghiên cứu thị trường, ngành mỹ phẩm Việt Nam đạt quy mô 2,4 tỷ USD vào năm 2024 và có thể cán mốc 2,7 tỷ USD vào năm 2027. Tuy nhiên, trên 90% sản phẩm mỹ phẩm hiện vẫn đến từ thương hiệu ngoại, trong khi các doanh nghiệp trong nước còn thiếu công nghệ cốt lõi, nhân lực chuyên sâu và cơ sở kiểm nghiệm đạt chuẩn.

Cũng theo đại diện Bohui Biotech, Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển công nghệ sinh học nhờ nguồn hoạt chất sinh học từ vi sinh vật, tài nguyên thiên nhiên phong phú và một thế hệ trí thức trẻ đầy triển vọng. Điều quan trọng nhất lúc này là tập trung đầu tư đúng hướng để khai thác tối đa các tiềm năng đó.

Trong tương lai, công nghệ sinh học sẽ tác động sâu rộng đến mọi lĩnh vực của đời sống, từ y học, nông nghiệp đến môi trường và sản xuất công nghiệp. Đây là cơ hội để Việt Nam định hình một ngành công nghiệp mũi nhọn, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trên bản đồ công nghệ thế giới.

"Với sự bùng nổ của công nghệ sinh học trên toàn cầu, nếu có chiến lược đúng đắn từ bây giờ, Việt Nam có thể chiếm lĩnh một vị trí quan trọng trong chuỗi giá trị công nghệ sinh học quốc tế" - đại diện Bohui Biotech cho hay.

Tại Triển lãm VietBeauty 2025, ông Trịnh Minh Anh, Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo Liên ngành hội nhập quốc tế về kinh tế, Bộ Công Thương cho rằng, cần ưu tiên phát triển ngành công nghiệp chế biến nguyên liệu làm đẹp ứng dụng công nghệ cao. Cụ thể, đầu tư nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ nano, chiết tách tự nhiên an toàn. Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác công - tư, liên kết vùng, chuyển giao công nghệ và hội nhập quốc tế.

Ông Trịnh Minh Anh, Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo Liên ngành hội nhập quốc tế về kinh tế, Bộ Công Thương

Tạo nền tảng phát triển bền vững

Theo Bộ Công Thương, công nghệ sinh học là một lĩnh vực công nghệ cao dựa trên nền tảng khoa học về sự sống nhằm tạo ra các công nghệ khai thác các hoạt động sống của vi sinh vật, tế bào thực vật và động vật để sản xuất ở quy mô công nghiệp các sản phẩm sinh học có chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.

Một góc triển lãm VietBeauty 2025

Trong thời gian qua, nhận thức về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của công nghệ sinh học của các cấp, các ngành, các tổ chức khoa học và công nghệ, các doanh nghiệp trong nước cũng như doanh nghiệp FDI đã được nâng lên một bước. Việc xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo nguồn nhân lực cho công nghệ sinh học đã được quan tâm đầu tư. Trình độ nghiên cứu và phát triển công nghệ đã được nâng cao rõ rệt.

Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong chế biến, sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, thiết thực, phù hợp với nhu cầu của cuộc sống đã trở nên phổ biến, góp phần nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của các nguồn nguyên liệu sẵn có, rẻ tiền trong nước đồng thời còn tạo công ăn việc làm cho người lao động.

Theo các chuyên gia, Việt Nam đã xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ sinh học và mở ra nhiều cơ hội khởi nghiệp đầy tiềm năng; tạo động lực quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững cho nền kinh tế. Đây chính là yếu tố cốt lõi giúp nâng cao giá trị, gia tăng sức cạnh tranh của ngành công nghệ sinh học, đồng thời đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.

Tuy nhiên, để rút ngắn khoảng cách giữa nghiên cứu và thực tiễn, cần đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp kết nối nhà khoa học, nhóm nghiên cứu với doanh nghiệp. Công nghệ sinh học chỉ có thể bứt phá khi có sự đồng hành của cả hệ sinh thái - từ chính sách, tài chính đến nguồn nhân lực và thị trường. Khi những điểm nghẽn được tháo gỡ, Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên trở thành một trung tâm công nghệ sinh học hàng đầu khu vực.

Quỳnh Nga