Thời tiết dịp cuối năm: Không khí lạnh đến sớm, đề phòng thời tiết cực đoan

Từ tháng Chín đến tháng 11/2025, trên phạm vi cả nước tiếp tục xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. (Nguồn: Vietnam+)

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Cục Khí tượng thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường), giai đoạn cuối năm 2025, Việt Nam được dự báo đón mưa lớn trên diện rộng, tập trung trong khoảng nửa cuối tháng 9 đến tháng 11. Đi kèm là sự thay đổi về nền nhiệt.

Dự báo không khí lạnh năm nay có khả năng đến sớm hơn so với mọi năm, trong đó tháng 12/2025, tháng 1/2026 và tháng 2/2026 là giai đoạn không khí lạnh tác động mạnh nhất, có thể xuất hiện những đợt không khí lạnh mạnh gây rét đậm, rét hại nghiêm trọng tại khu vực Bắc Bộ.

Ngoài ra, trên phạm vi cả nước có thể xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan, nguy hiểm như sạt lở, giông lốc và gió giật mạnh.

Không khí lạnh gia tăng từ tháng Mười

Chuyên gia Nguyễn Đức Hòa - Phó Trưởng phòng Phòng Dự báo khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cho biết ENSO (hiện tượng chỉ cả El Nino và La Nina, liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương-Đông Ấn Độ Dương) đang tiếp tục trong điều kiện trung tính, với chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển khu vực xích đạo trung tâm Thái Bình Dương -0,30 độ C.

Dự báo, thời kỳ từ tháng 10-12/2025, ENSO có khả năng duy trì trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh, nhưng chưa đạt trạng thái La Nina.

Với xu thế khí tượng trên, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo trong 3 tháng tới, bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam có khả năng ở mức cao hơn trung bình nhiều năm. Khả năng sẽ có khoảng 4,5 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông; trong đó khoảng 1,9 cơn đổ bộ vào đất liền.

Đối với không khí lạnh, chuyên gia Nguyễn Đức Hòa cho biết từ khoảng tháng 10, không khí lạnh có xu hướng gia tăng cường độ và tần suất. Sau đó có khả năng hoạt động mạnh trong tháng 11 và tháng 12.

Hiện tượng rét đậm ở Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12 (tương đương so với trung bình nhiều năm).

Trong điều kiện khí hậu trên, bão, áp thấp nhiệt đới và không khí lạnh sẽ gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động của tàu thuyền.

Cũng trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 11/2025, theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, trên phạm vi cả nước tiếp tục xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Dự báo từ tháng 10-11/2025, các đợt mưa vừa, mưa to có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung Bộ. Trong thời kỳ này, cao điểm mùa bão và mưa lớn tập trung tại khu vực từ Hà Tĩnh đến Huế và khu vực phía Đông từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa.

Tổng lượng mưa trong 2 tháng tới ở hầu khắp các khu vực trên cả nước cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-30%, có nơi cao hơn. Riêng khu vực Bắc Bộ, tổng lượng mưa ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, ngoại trừ khu vực Tây Bắc có xu hướng thiếu hụt khoảng 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Trong tháng 12/2025, tổng lượng mưa trên các khu vực phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-50mm, đặc biệt ở phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa cao hơn từ 50-100mm; riêng khu vực Bắc Bộ và các tỉnh Thanh Hóa-Hà Tĩnh thiếu hụt từ 5-10mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Hiện tượng rét đậm ở Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12/2025. (Nguồn ảnh: TTXVN)

Theo cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như mưa lớn và dông, lốc, sét, mưa đá, rét đậm, rét hại, sương muối,… có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng, cây trồng, vật nuôi.

Thường xuyên cập nhật thông tin dự báo

Trong ba tháng đầu năm 2026, chuyên gia Nguyễn Đức Hòa cho biết cơ quan khí tượng quốc gia dự báo ENSO vẫn có khả năng duy trì ở trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh, nhưng chưa đạt trạng thái La Nina.

Với xu thế khí tượng trên, dự báo từ tháng 1-3/2026, ít có khả năng xuất hiện bão hoặc áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông.

Trong khi đó, giai đoạn 2 tháng đầu năm 2026, không khí lạnh tiếp tục hoạt động mạnh; sau đó không khí lạnh giảm dần từ tháng Ba. Theo cơ quan khí tượng thủy văn, rét đậm, rét hại trong 3 tháng đầu năm có khả năng xuất hiện ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Cũng trong khoảng thời gian dự báo, trên phạm vi cả nước có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét và gió giật mạnh. Tại khu vực Nam Bộ có khả năng sẽ xuất hiện các đợt mưa trái mùa.

Về xu thế nắng nóng, dự báo từ tháng Ba khả năng có nắng nóng cục bộ ở khu vực Tây Bắc Bộ; khu vực Nam Bộ có khả năng xuất hiện nắng nóng ở miền Đông. Sau đó từ cuối tháng Ba, đầu tháng Tư, nắng nóng có xu hướng gia tăng cường độ và mở rộng dần sang các khu vực thuộc miền Tây Nam Bộ.

Cơ quan khí tượng quốc gia cảnh báo gió mùa Đông Bắc có thể gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên khu vực Biển Đông.

Ngoài ra, các hiện tượng thời tiết nắng nóng, mưa lớn và dông, lốc, sét, rét đậm, rét hại, sương muối, băng giá,... có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất, sức khỏe cộng đồng, cây trồng và vật nuôi.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thời tiết, khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp với nhiều hình thái nguy hiểm, cực đoan (như mưa lớn trong thời gian ngắn, lũ quét, sạt lở đất), cơ quan khí tượng quốc gia khuyến cáo các địa phương, nhất là người dân thường xuyên cập nhật và tích hợp thông tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn trong các bản tin ngắn hạn 1-3 ngày.

Trên cơ sở đó, các địa phương, cũng như người dân cần kịp thời điều chỉnh các kế hoạch sản xuất, phương án ứng phó phù hợp, đặc biệt là phương án vận hành hồ chứa phù hợp, bảo đảm an toàn công trình và vùng hạ du, cùng với đó đảm bảo an toàn cho các hoạt động sản xuất và dân sinh./.

(Vietnam+)