Thông báo khảo sát của Thanh tra huyện Hướng Hóa: Hiểu sai luật hay cố tình vi phạm quy định (!?)

Khảo sát thời điểm...“nhạy cảm”

Vào thời điểm tất cả các cơ quan đơn vị đang bộn bề cho công việc cuối năm thì một số trường học trên địa bàn huyện Hướng Hóa bỗng nhận được các Thông báo số 12; 13;14;15;16;18 do Chánh Thanh tra huyện Hướng Hóa Lê Phước ký ngày 30/10/2023 về việc khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu để xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2024. Đơn vị nhận thông báo gồm các trường: Mầm non Lao Bảo, Vành Khuyên Lao Bảo, Tiểu học và THCS A Túc; Bình Minh Khe Sanh; Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Hướng Lập; Tiểu học Tân Lập.

Theo đó, căn cứ Luật Thanh tra năm 2022; Quyết định của UBND huyện quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra huyện và Công văn của Thanh tra tỉnh về hướng dẫn xây dựng Kế hoạch thanh tra năm 2024 để Thanh tra huyện Hướng Hóa ban hành thông báo nói trên.

Một phần nội dung trong thông báo của Thanh tra huyện Hướng Hóa - Ảnh: MT

Trong đó yêu cầu nội dung và phương pháp làm việc: lãnh đạo cơ quan, đơn vị, địa phương được khảo sát chuẩn bị các hồ sơ, tài liệu, báo cáo và giải trình các vấn đề có liên quan đến nội dung khảo sát tại buổi làm việc. Thông tin, tài liệu thu thập tại cơ quan, đơn vị, địa phương có mốc thời gian trong các năm 2021, 2022 và 2023, bao gồm: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác; Báo cáo quyết toán; Tình hình, kết quả thanh tra, kiểm tra, điều tra của cơ quan chức năng; Đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị; các thông tin về dấu hiệu vi phạm pháp luật được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng và các thông tin, tài liệu khác có liên quan. Đặc biệt, các bản thông báo đều mời tập thể lãnh đạo, kế toán, thủ quỹ, văn phòng và công chức, viên chức phụ trách lĩnh vực liên quan đến tại hội trường trụ sở Thanh tra huyện để làm việc.

Chánh Thanh tra huyện khẳng định làm đúng

Khi nhận được thông báo này, tập thể các trường đều âu lo bởi giữa bộn bề công việc cuối năm phải động viên nhau tranh thủ làm ngày đêm, nay thêm một phần việc tương đối nặng nề rơi vào thời điểm “nhạy cảm”.

Bên cạnh đó, nội dung với các yêu cầu bất khả thi như: “ Mời tập thể lãnh đạo, kế toán, thủ quỹ, văn phòng và công chức, viên chức phụ trách lĩnh vực liên quan đến tại hội trường trụ sở Thanh tra huyện để làm việc; báo cáo và giải trình các vấn đề có liên quan đến nội dung khảo sát tại buổi làm việc; thông tin, tài liệu thu thập tại cơ quan, đơn vị, địa phương có mốc thời gian trong các năm 2021, 2022 và 2023...

Lãnh đạo một trường liên quan (đề nghị dấu tên) bức xúc: Chúng tôi thực sự khó hiểu bởi các nội dung, yêu cầu trong Thông báo của Thanh tra huyện Hướng Hóa. Văn bản này đưa nhà trường vào một nhiệm vụ bất khả thi.

Cụ thể, nếu theo yêu cầu của Thanh tra huyện triệu tập cả tập thể lãnh đạo, kế toán, thủ quỹ, văn phòng, công chức, viên chức... đến các nội dung báo cáo, giải trình thì đơn vị phải huy động rất nhiều cán bộ đến trụ sở thanh tra để làm việc- điều mà tiền lệ chưa bao giờ xảy ra. Và việc này chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thực hiện các nhiệm vụ khác của trường.

Tiếp đó, việc khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu để xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra cho năm tới thì chúng tôi làm sao biết những cái gì đúng, những cái gì sai để giải trình(!?). Chúng tôi tham khảo ý kiến các đơn vị trong danh sách nhận thông báo và thống nhất phản ánh lên cấp trên giải quyết.

Từ phản ánh các trường học và căn cứ vào các quy định của pháp luật, ngày 1/11/2023, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hướng Hóa phúc đáp Thanh tra huyện qua Công văn số 331/PGDĐT-TH, khẳng định: Việc Thanh tra huyện ban hành các Thông báo về việc khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu để xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2024 là không phù hợp với Luật Thanh tra năm 2022.

Tuy nhiên, chiều 1/11, phóng viên Báo Quảng Trị làm việc với ông Lê Phước, Chánh Thanh tra huyện Hướng Hóa về sự việc kể trên, ông Phước khẳng định ông làm đúng(!?).

Phóng viên thắc mắc, mặc dù nội dung các thông báo ghi rõ căn cứ theo các quy định của Luật Thanh tra năm 2022, nhưng theo Điều 31, khoản 1, điểm b, của Luật Thanh tra năm 2022 quy định rõ về nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra huyện như sau: “Tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Thanh tra huyện trong kế hoạch thanh tra của tỉnh; thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và của Ủy ban nhân dân cấp xã”. Ngoài ra không có quy định cho phép thanh tra huyện thanh tra các đơn vị sự nghiệp. Mâu thuẫn này xảy ra do đọc hiểu sai luật, hay cố ý làm sai quy định, ông Phước im lặng.

Sai đối tượng, sai quy trình khảo sát

Đó là khẳng định của Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Trí Kiên với phóng viên vào sáng 2/11/2023. Ông Kiên nói thêm, chắc người ta “quên” đọc luật nên mới có một thông báo lạ kỳ như vậy.

Thứ nhất, theo quy định, đối tượng thanh tra của cơ quan thanh tra cấp huyện được thực hiện đối với cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện và của UBND cấp xã. Tuyệt nhiên không có thẩm quyền thanh tra các đơn vị sự nghiệp, mà trường học là đơn vị sự nghiệp.

Thứ hai, theo quy trình trong hướng dẫn việc khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu để xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra thì không được gọi đơn vị khảo sát đến mà yêu cầu đơn vị đó gửi báo cáo đến cơ quan thanh tra. Cơ quan Thanh tra sau khi xem xét thấy có dấu hiệu sai phạm hoặc bằng các nguồn thông tin có cơ sở khác về dấu hiệu sai phạm thì lúc này mới cử cán bộ nghiệp vụ trực tiếp đến đơn vị đó để xác minh. Trường hợp phát hiện dấu hiệu sai phạm thì đề xuất Chánh Thanh tra huyện ra Quyết định thanh tra.

Ông Kiên khẳng định: “Riêng về các trường học trên địa bàn huyện, thanh tra huyện không có thẩm quyền để khảo sát, thanh tra, mà công tác và trách nhiệm này thuộc về cơ quan ngành dọc có liên quan. Trong các công văn gửi các huyện, thị xã, thành phố về khảo sát, xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra chúng tôi đã hướng dẫn cụ thể điều này”.

Chúng tôi cho rằng, văn bản của Thanh tra huyện Hướng Hóa chưa đúng với quy định của pháp luật, gây dư luận xấu và nhiều bức xúc, ảnh hưởng đến công tác dạy và học của một số đơn vị trường học trên địa bàn. Điều khó hiểu là văn bản sai quy định này lại đến từ một cơ quan thanh tra(!?)

Minh Tuấn