Thông điệp từ những cựu trùm băng đảng ở Rio de Janeiro

Đội ngũ của chương trình podcast 01 Sobreviventes với sự tham gia của nhiều trùm băng đảng ở Rio đã “rửa tay gác kiếm”

Trong thời gian ở tù, Patrick Salgado Souza Martins tuyên bố rằng ông sẽ rời khỏi băng đảng, trước sự ngạc nhiên của nhiều bạn tù. Đó là một quyết định gần như chắc chắn đã cứu Martins khỏi vòng xoáy liên quan đến ma túy kéo dài 4 thập kỷ ở Rio de Janeiro, Brazil. Giờ đây, cựu trùm ma túy này đang kể câu chuyện của mình qua loạt podcast (tệp âm thanh kỹ thuật số đăng tải trên Internet) với mục đích ngăn chặn những thế hệ trẻ đi theo con đường tương tự. “Quá khứ của tôi không phải là tấm gương tốt cho bất kỳ ai… Tôi đã chứng kiến rất nhiều người chết trong cuộc chiến này”, Martins, 51 tuổi, cha của 12 đứa con, nói trong chuyến tham quan khu đất cũ của mình, một dãy nhà trên khu bãi biển đắt đỏ nhất Rio.

Podcast 01 Sobreviventes (Những người sống sót 01) là tác phẩm của một nhóm gangster đã “rửa tay gác kiếm” ở Rio, gồm Martins và những người đã cùng ngồi tù hàng thập kỷ vì tội buôn bán ma túy và bắt cóc. Mỗi tuần, họ có khách mời mới kể cho người nghe về cuộc sống tội phạm trước đây và quan trọng hơn là cách thoát ra như thế nào.

Alexander Mendes, 50 tuổi, một cựu trùm ma túy có biệt danh Polegar là người đã nghĩ ra ý tưởng này. Mendes giống như Martins, là thành viên cấp cao của băng đảng Red Command sinh ra ở Rio. Thời hoàng kim, “ông trùm” này kiểm soát khu ổ chuột Mangueira và là một trong những tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất của Rio cho đến khi bị bắt vào năm 2011 tại Paraguay. Ông hy vọng có thể cứu được ít nhất 100 mạng người trẻ mỗi năm bằng cách sử dụng trải nghiệm của mình để nêu bật mối nguy hiểm khi cầm vũ khí. “Tôi đã mất 9 người thân trong cuộc xung đột này, chưa kể đến bạn bè”, Mendes cho biết.

Podcast của nhóm khắc họa về sự trượt dốc không thể tránh khỏi của Rio trong xung đột đô thị chết chóc nhất thế giới, khi vũ khí tấn công tràn ngập các khu ổ chuột nghèo nàn của thành phố và hàng chục nghìn người đã thiệt mạng. Khách mời Alderico Medeiros, lớn lên ở một khu ổ chuột có tên Acari vào giữa những năm 1980 kể lại, ban đầu vũ khí phổ biến ở đó là súng lục Uzi. Nhưng sau đó, súng trường M16 xuất hiện. Vào cuối những năm 90, khu ổ chuột tràn ngập súng trường tự động và số người chết tăng vọt. Alderico Medeiros, cựu thành viên băng đảng Third Command cũng từng suýt chết. Có lần, ông ta gãy cánh tay vì một phát súng AK-47. Tổng cộng, người này bị bắn 8 phát khi chiến đấu với các đối thủ hoặc cảnh sát. May mắn, ông ta đã tìm thấy lối thoát trong thời gian ở tù.

Ngoài việc vạch trần sự tàn ác của tội phạm ma túy ở Rio, podcast hấp dẫn bởi bộ sưu tập những trùm tội phạm kỳ lạ từng kiểm soát hoạt động buôn bán bất hợp pháp tại thành phố này. Đáng kinh ngạc hơn cả là câu chuyện về một người Pháp có biệt danh là “Gringo”, người cùng với Martins điều hành băng đảng Vidigal trong những năm 90. Danh tính thực sự của người nước ngoài này vẫn là một bí ẩn và câu chuyện của ông ta giống hệt như trong phim.

Theo Martins, chuyên gia vũ khí bí ẩn người Pháp đã đến Rio sau khi trốn thoát khỏi các nhà tù ở Pháp, Guiana thuộc Pháp và Paraguay. “Anh ta giống như một ngôi sao điện ảnh: thực sự cao - 1m90, tóc vàng, mắt xanh. Anh ta có hình xăm một con đại bàng trên ngực... Anh ta đi khắp nơi với chú chó Great Dane khổng lồ. Thật không thể tin được, vào đầu những năm 90, gã người Pháp này đã trở thành một trong những trùm tội phạm của khu ổ chuột ven biển Brazil”. Một tờ báo gọi đây là “nỗi kinh hoàng của Vidigal” khi ông trùm này từng tra tấn thuộc hạ đến chết vì đã khai báo với cảnh sát, đem lưỡi và tai của nạn nhân đóng đinh vào cột điện để thị uy.

Martins cho biết, sự nghiệp của Gringo đã tan vỡ khi hắn tuyên bố về một vụ cướp bằng giọng Pháp đặc sệt. Vài ngày sau, cảnh sát đã bao vây và hắn tự sát bằng một quả lựu đạn.

Gần đây, một cảnh sát đã bị bắn tại City of God - khu ổ chuột ở phía bắc Rio - là người thứ 19 bị giết trong năm 2024. Trong khi đó, 6 thanh niên tham gia băng đảng ở khu ổ chuột cũng thiệt mạng do chống lại cảnh sát. “Mỗi ngày đều có người chết. Điều đó không bình thường. Nhưng đó là cuộc sống thực ở nơi mà cái chết treo lơ lửng trên đầu 24h/ngày”, trùm ma túy chuyển sang làm người dẫn chương trình podcast trầm ngâm.

Theo Guardian

Yến Chi