Thống đốc NHNN: Giá vàng chênh lệch cao không loại trừ khả năng có hành vi thao túng

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng vừa có Báo cáo gửi tới ĐBQH liên quan đến một số vấn đề phục vụ phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, thời gian qua việc thực hiện quản lý thị trường vàng trên cơ sở bám sát các quy định của Nghị định 24/2012/NĐ-CP, các văn bản hướng dẫn và các quy định khác của pháp luật có liên quan. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương trong công tác nắm, quản lý thị trường và xử lý các hành vi vi phạm.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng.

Bà Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, trong nước giá vàng biến động tăng mạnh cùng chiều với giá vàng thế giới. Từ đầu năm 2024 đến tháng 6/2024, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới nới rộng, đặc biệt là đối với vàng miếng SJC. Mức chênh lệch giá vàng miếng SJC so với giá vàng thế giới có những thời điểm lên đến 18 triệu đồng/lượng (tháng 5/2024). Tại thời điểm sáng ngày 5/11/2024, giá vàng miếng SJC được giao dịch ở mức 87/89 triệu đồng/lượng, tăng 13,5 triệu đồng/lượng (khoảng 18%) so với đầu năm 2024.

Theo đó, biến động giá vàng trong nước cơ bản phụ thuộc vào diễn biến của giá vàng thế giới và quan hệ cung-cầu trên thị trường, cụ thể:

Về cung: Từ năm 2014 đến năm 2023, NHNN không tăng cung vàng miếng SJC ra thị trường. Tuy nhiên, từ tháng 4/2024 đến nay, trước xu hướng tăng mạnh của giá vàng thế giới, dư luận quan tâm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt việc giảm chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế, NHNN thực hiện can thiệp thị trường vàng qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường, hạn chế tác động đến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, ngoại hối.

Giá vàng trong nước chênh lệch cao so với thế giới có nhiều nguyên nhân.

Về cầu: Giá vàng thế giới liên tục tăng cao, cùng những khó khăn của các kênh đầu tư khác (BĐS đóng băng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ảm đạm, lãi suất tiền gửi ngân hàng thấp…) khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, qua theo dõi của các đơn vị trong hệ thống phản ánh nhu cầu mua vàng chủ yếu tập trung tại 2 địa bàn lớn là TP Hà Nội và TP HCM và có yếu tố tâm lý, kỳ vọng.

Bên cạnh các lý do nêu trên, không loại trừ khả năng có sự tồn tại của các hành vi thao túng thị trường, vi phạm các quy định liên quan của pháp luật về thuế, cạnh tranh… đã dẫn đến tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước (đặc biệt là vàng SJC) và thế giới.

Về các giải pháp, NHNN cho hay, từ 19/4 đến 23/5/2024 đã tổ chức 9 phiên đấu thầu nhưng chênh lệch vàng SJC và giá thế giới vẫn cao; Để kiểm soát và giảm chênh, NHNN chuyển sang phương thức bán vàng miếng với khối lượng phù hợp. Đấu thầu vàng miếng, bán vàng miếng trực tiếp là các biện pháp can thiệp, bình ổn thị trường được NHNN thực hiện trên cơ sở các quy định pháp luật hiện hành…

Lê Bảo