Thống nhất tạm dừng hoạt động của nhóm 'Bông hồng đen'
Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thống nhất kiến nghị của CDC Hải Phòng tạm dừng hoạt động của nhóm 'Bông hồng đen' để thu thập thông tin xác minh sự việc xảy ra vừa qua.
Liên quan việc nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen triển khai xét nghiệm HIV cho nhiều người, trong đó có học sinh tại quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng không qua phụ huynh và nhà trường, chính quyền địa phương, mới đây Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) đã lên tiếng.
Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS, việc nhóm "Bông hồng đen" triển khai cung cấp một số dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng là phù hợp với chủ trương đã nêu tại Chiến lược quốc gia về chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030... Việc xét nghiệm HIV tại cộng đồng không có nguy cơ làm lây nhiễm HIV từ người xét nghiệm HIV sang người được xét nghiệm HIV.
Nhóm được hình thành trên cơ sở tự nguyện của các thành viên và tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS từ tháng 8/2011. Có 5 thành viên, trong đó có một thành viên đã tham gia lớp tập huấn về tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng.
Hiện Nhóm đang triển khai hoạt động dự án "Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam".
Tại địa bàn phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn, nhóm thực hiện theo Thỏa thuận hợp tác của Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) – Đơn vị Chủ dự án và nhóm " Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen".
Việc nhóm chi trả cho người tham gia xét nghiệm hoàn toàn đúng với đề cương của Dự án được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Từ 01/01/2023-18/8/2023, số khách hàng được Nhóm tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV là 204 người và đều có kết quả xét nghiệm âm tính.
Trong quá trình thực hiện kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc HIV, Nhóm sử dụng sinh phẩm xét nghiệm nhanh lấy máu đầu ngón tay; sử dụng sinh phẩm tự xét nghiệm bằng dịch miệng, đây là kỹ thuật sử dụng dịch miệng để làm xét nghiệm sàng lọc HIV.
Hai kỹ thuật xét nghiệm trên đã được Tổ chức Y tế thế giới khuyến nghị làm xét nghiệm tại cộng đồng, bao gồm xét nghiệm không chuyên và tự xét nghiệm.
Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn xét nghiệm tại cộng đồng và Hướng dẫn các kỹ thuật xét nghiệm HIV, trong đó cho phép sử dụng hai kỹ thuật này được làm xét nghiệm sàng lọc tại cộng đồng, đảm bảo không gây lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm từ người xét nghiệm sang người được xét nghiệm.
Việc xét nghiệm sớm và điều trị sớm HIV là một trong giải pháp quan trọng để chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Người có hành vi nguy cơ cao được tư vấn xét nghiệm HIV sớm… Ngoài ra các tổ chức cộng đồng còn trực tiếp cung cấp các dịch vụ phòng, chống khác can thiệp giảm hại và giới thiệu khách hàng đến cơ sở y tế để nhận các dịch vụ điều trị dự phòng lây nhiễm HIV (PrEP) hoặc điều trị ARV. Do đó, có thể khẳng định nhóm cộng đồng đã có đóng góp quan trọng trong kiểm soát dịch HIV tại Việt Nam.
Công việc của nhóm "Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen" tại Dự án này là tiếp cận và can thiệp khách hàng - người sử dụng ma túy trong độ tuổi từ 16 đến 24; sàng lọc hành vi các khách hàng đăng ký tham gia nghiên cứu; Tư vấn và xét nghiệm HIV cho khách hàng; Thực hiện các bảng hỏi phỏng vấn ngắn; chuyển gửi khách hàng của dự án nhận hỗ trợ theo từng gói can thiệp phù hợp nhu cầu của khách hàng bao gồm: Khám và điều trị các nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục (STIs), điều trị methadone, xét nghiệm HIV định kỳ, xét nghiệm và điều trị viêm gan C, lao, sức khỏe tâm thần... Truyền thông nâng cao nhận thức, cung cấp thông tin về giảm hại ma túy, STIs, HIV, các kỹ năng dự phòng ma túy cho khách hàng.
Dự án "Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam" do SCDI triển khai với nguồn tài trợ từ Tổ chức Expertise France của Pháp, Dự án đã được Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phê duyệt tại Quyết định số 1379/QĐ-LHHVN ngày 16/12/2020 triển khai tại 7 tỉnh, thành phố trong đó có Hải Phòng. Bên cạnh đó, nhóm này còn triển khai một số hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thuộc Dự án phòng, chống HIV/AIDS của VUSTA do Quỹ toàn cầu phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét tài trợ giai đoạn 2021-2023.
Trên cơ sở xác minh và báo cáo của CDC Hải Phòng, Cục Phòng, chống HIV/AIDS thống nhất với kiến nghị tạm dừng hoạt động của nhóm "Bông hồng đen" để thu thập thông tin xác minh sự việc xảy ra vừa qua.
Cục Phòng, chống HIV/AIDS cũng đề nghị Sở Y tế và CDC Hải Phòng quán triệt các tổ chức cộng đồng tham gia phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, quy trình chuyên môn, xét nghiệm đúng đối tượng có hành vi nguy cơ trên nguyên tắc tự nguyện.
Đồng thời yêu cầu Trung tâm SCDI tiến hành rà soát các quy trình của dự án để đảm bảo việc kiểm soát các tổ chức cộng đồng thực hiện đúng các hướng dẫn của dự án và các quy định chuyên môn đối với hoạt động tại cộng đồng...