Thông tin mới nhất vụ nhóm Bông hồng đen tự ý lấy máu của học sinh Hải Phòng để xét nghiệm

Nhóm Bông hồng đen là tổ chức dựa vào cộng đồng, hoạt động từ tháng 8/2011. Ảnh: Báo CAND

Theo quyết định của Thanh tra Sở Y tế Hải Phòng, bà Đinh Thị Út đã vi phạm Khoản 6, Điều 2 Nghị định số 124/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2018/ NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm và Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Hình thức xử phạt bà Đinh Thị Út số tiền 7,5 triệu đồng.

Trước đó, ngày 18/8/2023, người dân thông tin, tại địa chỉ số 44 Nguyễn Hữu Cầu, phường Hải Sơn, một nhóm phụ nữ lấy máu hàng loạt trẻ vị thành niên không rõ mục đích. Cơ quan chức năng thuộc quận Đồ Sơn kiểm tra và phát hiện nhóm Bông hồng đen do bà Đinh Thị Út là Trưởng nhóm cùng 4 thành viên đang có hoạt động tư vấn, lấy máu, dịch tiết qua miệng để xét nghiệm HIV.

Tại thời điểm kiểm tra có 12 trẻ vị thành niên. Nhóm khai báo đã thực hiện test nhanh lấy dịch miệng 3 trường hợp, test nhanh lấy máu ngón tay một trường hợp. Cả 4 cháu đều dưới 16 tuổi. Đại diện nhóm Bông hồng đen không xuất trình được giấy tờ pháp lý liên quan đến hoạt này.

Ngày 21/8, Sở Y tế Hải Phòng thông tin chính thức về vụ việc của nhóm Bông hồng đen. Theo văn bản của Sở Y tế, nhóm Bông hồng đen dùng xét nghiệm sàng lọc HIV bằng bộ test nhanh (không phải lấy máu xét nghiệm HIV bằng kim tiêm tại các cơ sở y tế), bộ test nhanh này chỉ sử dụng một lần duy nhất, không có nguy cơ lây nhiễm. Cụ thể, việc lấy máu xét nghiệm bằng bộ test nhanh dùng đầu kim rất nhỏ, bấm vào đầu ngón tay khách hàng để xét nghiệm. Không có văn bản quy định đối tượng không được lấy máu xét nghiệm sàng lọc HIV tại cộng đồng, vì vậy, các nhóm cộng đồng có thể thực hiện được.

Liên quan đến vụ việc, ngày 22/8, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thông tin: Nhóm Bông hồng đen - Cầu vồng đen (gọi tắt là Bông hồng đen) là một nhóm tự lực thường được gọi là tổ chức dựa vào cộng đồng, được hình thành trên cơ sở tự nguyện của các thành viên và tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS từ tháng 8/2011.

Nhóm này hiện đang triển khai hoạt động của Dự án "Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam" tại phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn, Hải Phòng.

Nhóm có thỏa thuận hợp tác từ tháng 12/2022 của Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI), với nguồn tài trợ từ Tổ chức Expertise France của Pháp.

Ngoài ra, nhóm Bông hồng đen còn triển khai một số hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thuộc Dự án phòng, chống HIV/AIDS của VUSTA do Quỹ toàn cầu phòng, chống AIDS, lao và sốt rét tài trợ giai đoạn 2021-2023.

Cục Phòng, chống HIV/AIDS thông tin thêm, nhóm Bông hồng đen có hợp tác với 2 dự án thực hiện các hoạt động bao gồm tiếp cận và can thiệp khách hàng là người sử dụng ma túy trong độ tuổi từ 16 đến 24 tham gia nghiên cứu sàng lọc hành vi; tư vấn và xét nghiệm HIV; tiếp cận nhóm có hành vi nguy cơ cao như người quan hệ tình dục đồng giới (MSM); người tiêm chích ma túy, thực hiện xét nghiệm HIV tại cộng đồng; giới thiệu người nhiễm HIV điều trị...

Qua báo cáo, nhóm Bông hồng đen có 5 thành viên, trong đó có một thành viên đã tham gia lớp tập huấn về tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng. Từ ngày 1/1 đến 18/8, nhóm này đã thực hiện tư vấn xét nghiệm HIV cho 204 người và đều có kết quả âm tính.

Về độ tuổi người được xét nghiệm HIV, Cục thông tin có thể không bảo đảm tính chính xác do người được xét nghiệm tự thông báo về tuổi và không xuất trình các giấy tờ chứng minh nhân thân trước khi làm xét nghiệm.

Kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc HIV được nhóm Bông hồng đen thực hiện bằng 2 phương pháp là sử dụng sinh phẩm xét nghiệm nhanh lấy máu đầu ngón tay và sinh phẩm tự xét nghiệm bằng dịch miệng.

"Theo hướng dẫn các kỹ thuật xét nghiệm HIV của Bộ Y tế đều cho phép sử dụng 2 kỹ thuật này được làm xét nghiệm tại cộng đồng, do đây là biện pháp lấy mẫu đơn giản và bảo đảm không gây lây nhiễm", Cục Phòng, chống HIV/AIDS nêu rõ.

Theo đánh giá sơ bộ của Cục Phòng, chống HIV/AIDS, nhóm Bông hồng đen hoạt động phù hợp với chủ trương phòng chống HIV/AIDS.

Tuy nhiên, Cục Phòng, chống HIV/AIDS thống nhất kiến nghị của CDC Hải Phòng tạm dừng hoạt động của nhóm Bông hồng đen để thu thập thông tin xác minh sự việc xảy ra vừa qua.

Cục Phòng, chống HIV/AIDS đề nghị Sở Y tế và CDC Hải Phòng quán triệt các tổ chức cộng đồng tham gia phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn thực hiện nghiêm các quy định, quy trình chuyên môn, xét nghiệm đúng đối tượng cơ hành vi nguy cơ trên nguyên tắc tự nguyện.

Cục Phòng, chống HIV/AIDS đề nghị Trung tâm SCDI rà soát quy trình của dự án để đảm bảo việc kiểm soát các tổ chức cộng đồng thực hiện đúng hướng dẫn của Dự án và quy định chuyên môn đối với hoạt động tại cộng đồng. Trung tâm SCDI cần phối hợp với cơ quan y tế địa phương để đảm bảo việc thực hiện dự án đúng với quy định hiện hành. Tăng cường truyền thông, quảng bá các dịch vụ để mọi người hiểu sự cần thiết và ý nghĩa của các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS được cung cấp tại cộng đồng.

HP (tổng hợp)