Thủ đô Washington D.C. kiện Chính phủ Mỹ

Đơn kiện do Tổng chưởng lý thủ đô Washington D.C. Brian Schwalb gửi lên tòa án liên bang, yêu cầu ban hành lệnh ngăn chặn việc triển khai, với lý do vi hiến và vi phạm nhiều đạo luật liên bang.

Lực lượng Vệ binh quốc gia tuần tra tại thủ đô Washington D.C. Ảnh: XINHUA

Theo Văn phòng Tổng chưởng lý, việc triển khai Vệ binh quốc gia mà không có sự đồng ý của Thị trưởng Muriel Bowser đã vi phạm Đạo luật tự quản của thủ đô Washington D.C. Hành động này cũng đồng nghĩa với “chiếm đóng quân sự, vượt xa thẩm quyền của Tổng thống”, có nguy cơ gây tổn hại an toàn công cộng và kinh tế địa phương. Thủ đô vốn do chính quyền Đặc khu Columbia điều hành dưới sự giám sát từ Quốc hội Mỹ.

Các bị đơn gồm Tổng thống Donald Trump, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Bộ Quốc phòng Mỹ. Phản hồi về đơn kiện, người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson khẳng định tổng thống có đầy đủ thẩm quyền hợp pháp để triển khai binh sĩ nhằm bảo vệ tài sản liên bang và hỗ trợ thực thi pháp luật. Bà Abigail Jackson chỉ trích vụ kiện là nỗ lực cản trở hoạt động của tổng thống trong việc ngăn chặn tội phạm bạo lực tại Washington.

Tháng trước, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh điều Vệ binh quốc gia đến Washington D.C. với mục tiêu khôi phục luật pháp, trật tự và an toàn công cộng. Đồng thời, ông Donald Trump cũng đặt Sở Cảnh sát thủ đô Washington D.C. dưới sự kiểm soát trực tiếp của liên bang. Ban đầu, lực lượng này không mang theo vũ khí, nhưng từ cuối tháng 8 đã được phép sử dụng súng lục M17 hoặc súng trường M4 khi làm nhiệm vụ. Nhà Trắng nhấn mạnh, binh sĩ chỉ được phép sử dụng vũ lực như “biện pháp cuối cùng”, chủ yếu nhằm bảo vệ tài sản liên bang và hỗ trợ cảnh sát. Tuy nhiên, việc quân đội xuất hiện trong bối cảnh số liệu thống kê cho thấy tội phạm tại thủ đô đang giảm khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính hợp lý của biện pháp này.

Theo Đài NPR (Mỹ), việc huy động lực lượng lớn quân đội và cảnh sát tuần tra trên nhiều tuyến phố có thể giúp ngăn chặn tội phạm trong ngắn hạn, nhưng hiệu quả không bền vững. Sự hiện diện dày đặc của cảnh sát thậm chí còn làm gia tăng nguy cơ đối đầu với người dân, cũng như dẫn đến tình trạng “bắt giữ để đạt chỉ tiêu”.

Thiếu tướng về hưu Randy Manner, từng giữ quyền Phó Tư lệnh Vệ binh quốc gia, cảnh báo động thái của chính phủ của ông Donald Trump đang đẩy thủ đô Washington D.C. vào trạng thái “quân sự hóa” - một kịch bản chưa từng có trong đời sống dân sự và tiềm ẩn nhiều rủi ro xã hội. Tờ Washington Post cho rằng, vụ kiện có thể dẫn tới một phán quyết bất lợi nữa cho nỗ lực mở rộng vai trò quân đội trên lãnh thổ nước Mỹ của ông Donald Trump. Nếu tổng thống kiên quyết mở rộng chiến dịch, nhiều khả năng các bang và thành phố sẽ đẩy mạnh kiện tụng, buộc tòa án liên bang, thậm chí Tòa án Tối cao phải vào cuộc phân xử. Đây có thể trở thành một điểm nóng mới, nối dài những tranh cãi pháp lý vốn đã bủa vây Chính phủ Mỹ.

Trước đó, vào tháng 6, ông Donald Trump từng đặt lực lượng Vệ binh quốc gia California dưới quyền kiểm soát liên bang và điều tới Los Angeles, bất chấp Thống đốc bang Gavin Newsom phản đối. Tổng thống Mỹ cũng nhiều lần dọa mở rộng chiến dịch trấn áp tới Chicago - thành phố do đảng Dân chủ lãnh đạo, dù số liệu địa phương ghi nhận tỷ lệ giết người, bạo lực súng đạn và trộm cắp đang giảm.

PHƯƠNG NAM