Thủ đoạn tuồn lô thuốc giả trị giá hơn 2,5 triệu USD vào Việt Nam

Trong đại án thuốc giả mang nhãn Health 2000 Canada liên quan Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, VKSND Tối cao truy tố Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty VN Pharma) cùng 8 bị can khác về tội Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Lê Đình Thanh (cựu cán bộ Cục Hải quan TP.HCM) cùng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ Cục Quản lý dược Bộ Y tế bị buộc tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

VKS xác định giai đoạn 2007-2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (quốc tịch Canada, đang bị truy nã) nhờ ông Lê Văn Sơn (Giám đốc Công ty CP Dược phẩm Trung ương 2) và Nguyễn Minh Hùng đứng tên số đăng ký để nộp hồ sơ, đề nghị Cục Quản lý dược cấp phép lưu hành đối với 7 loại thuốc tân dược. Khang cũng đề nghị bán ưu tiên các thuốc này cho 2 công ty trên.

Sau khi nhận bộ hồ sơ giả từ Khang, ông Sơn và Hùng đã "tiếp tay" cho Khang để 7 loại thuốc được Cục Quản lý dược cấp số đăng ký lưu hành.

Võ Mạnh Cường (bìa trái) và Nguyễn Minh Hùng.

Tháng 10/2012, Hùng cùng Võ Mạnh Cường (cựu Giám đốc Công ty hàng hải quốc tế H&C, cháu họ của Khang) và Nguyễn Trí Nhật (Phó tổng giám đốc VN Pharma) đến gặp ông gặp Raymundo (Giám đốc sản xuất của Health 2000 Canada, Giám đốc điều hành của Công ty Helix Canada) để bàn việc Nguyễn Lê Xuân Khang vi phạm hợp đồng cung cấp thuốc độc quyền nhãn Health 2000.

Tại cuộc gặp trên, Hùng đồng ý chấm dứt hợp đồng với Khang và chuyển qua mua thuốc Helix Canada. Các bên thỏa thuận Raymundo cung cấp giấy tờ để VN Pharma làm thủ tục cấp visa nhập khẩu thuốc.

Trong khi chờ cấp visa, Helix Canada sản xuất các thuốc có cùng hoạt chất, công dụng và đặt tên thương mại giống như thuốc do Health 2000 bán cho VN Pharma trước đó (đã được Cục Quản lý dược cấp số đăng ký). Ngoài ra, Võ Mạnh Cường còn được Raymundo cử làm đại diện của Helix Canada tại Việt Nam.

Theo cáo trạng, cuối năm 2012, bị can Cường đặt mua 4 loại thuốc do Helix Canada sản xuất nhưng có tên thương mại giống như thuốc do Health 2000 bán cho VN Pharma đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành.

Để nhập khẩu 4 loại thuốc trên, Nguyễn Minh Hùng và Nguyễn Trí Nhật đã chỉ đạo cấp dưới làm giả 15 hợp đồng mua bán giữa VN Pharma và Công ty Austin Hong Kong (đã được Bộ Y tế cấp phép kinh doanh thuốc). Tổng số lượng hàng nêu trong các hợp đồng giả là hơn 838.000 hộp với trị giá trên 2,5 triệu USD, tương đương hơn 54 tỷ đồng.

VKS xác định mục đích các bị can làm giả hợp đồng nhằm sử dụng pháp nhân Austin Hong Kong để thông quan các loại thuốc giả. Quá trình buôn bán, Võ Mạnh Cường còn bị cáo buộc đã chỉnh sửa logo của Helix Canada thành logo Health 2000 Canada.

Sau khi hoàn tất các loại giấy tờ giả và hợp đồng khống nêu trên, từ ngày 8/1/2013 đến 11/9/2014, Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo nhân viên VN Pharma mở 21 tờ khai tại Cục Hải quan TP.HCM. Cuối cùng, nhóm bị can đã nhập khẩu, thông quan trót lọt lô thuốc giả trị giá hơn 2,5 triệu USD.

Bộ Công an khám xét Công ty VN Pharma năm 2014. Ảnh: Khánh Trung.

Cơ quan công tố làm rõ sau khi tuồn thuốc vào Việt Nam, Nguyễn Minh Hùng và đồng phạm bán hơn 623.000 hộp thuốc giả cho nhiều doanh nghiệp, bệnh viện và nhà thuốc. Các bị can thu được tổng số tiền hơn 51,6 tỷ đồng. Sau khi trừ đi 20 tỷ tiền mua thuốc, nhóm của Nguyễn Minh Hùng hưởng lợi bất chính trên 31 tỷ đồng.

Trong các bị can, VKS xác định Lê Đình Thanh được phân công kiểm tra hồ sơ thông quan của lô thuốc mà VN Pharma mở tờ khai tại Cục Hải quan TP.HCM.

Tuy nhiên, ông Thanh đã không làm tròn trách nhiệm, không phát hiện hồ sơ này có nhiều thông tin thiếu đồng nhất. Sau đó, bị can Thanh đã xác nhận cho lô thuốc được thông quan, dẫn đến thuốc lậu được tiêu thụ tại nhiều bệnh viện trên cả nước.

Hoàng Lam