Thu hồi 134ha đất trong dự án tỷ đô 16 năm vẫn nằm… trên giấy

Cách đây gần 16 năm, vào giữa tháng 11/2007, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư (CNĐT) dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô cho Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô, được hình thành từ liên doanh Công ty Technostar Management Ltd - Vương quốc Anh và Tập đoàn Dầu khí Telloil - Cộng hòa Liên bang Nga.

UBND tỉnh Phú Yên và UBND huyện Đông Hòa trước đây cùng các cơ quan chức trách đã nỗ lực thực hiện việc thu hồi đất, bồi thường, tái định cư để bàn giao 134 ha đất giai đoạn 1 cho Công ty TNHH dầu khí Vũng Rô từ ngày 17/5/2014 để chủ đầu tư tổ chức lễ động thổ ngày 9/9/2014; đồng thời công bố tổng nguồn vốn đầu tư gần 3,2 tỷ USD, công suất lọc hóa dầu mỗi năm 8 triệu tấn sản phẩm các loại.

Một góc Bãi Gốc, xã Hòa Tâm, thị xã Đông Hòa nằm trong diện tích 134ha đất đã được thu hồi từ dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô. Ảnh: Hữu Toàn

Tuy nhiên, nhiều năm liền sau khi động thổ, Công ty TNHH dầu khí Vũng Rô không triển khai các hoạt động đầu tư như đã cam kết. UBND tỉnh Phú Yên cùng các cơ quan chức trách đã có nhiều cuộc làm việc và gửi nhiều văn bản thúc nhắc nhưng chủ đầu tư không có động thái tích cực nào, mà chỉ đưa ra lý do cần điều chỉnh mục tiêu đầu tư, tái cơ cấu nhân sự, xây dựng phương án tài chính… rồi lại “treo” dự án trên giấy. Trong khi đó chủ đầu tư không chứng minh được nguồn vốn theo hồ sơ đăng ký đầu tư, vốn vay của các tổ chức tín dụng để đảm bảo thực hiện dự án đúng tiến độ.

Đến ngày 3/11/2017, Công ty TNHH dầu khí Vũng Rô nộp hồ sơ xin điều chỉnh người đại diện pháp luật, mục tiêu dự án, đề xuất bổ sung thêm 185ha đất, xin giảm mức đầu tư xuống còn 1,57 tỷ USD, tăng thời gian hoạt động dự án từ 50 năm lên 70 năm. Đề nghị nêu trên không được UBND tỉnh Phú Yên chấp nhận, nên ngày 5/3/2018, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên đã có quyết định thu hồi giấy CNĐT dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô vì lý do chủ đầu tư chấm dứt đầu tư dự án.

Điều đáng nói là gần 16 năm qua, kể từ khi Nhà máy lọc dầu Vũng Rô được cấp giấy CNĐT, nhu cầu tu sửa, xây dựng nhà ở của hàng trăm hộ gia đình người dân trong vùng dự án đều phải dừng lại. Nghiêm trọng hơn nữa là trong quá trình xác lập, thẩm định, phê duyệt, thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 238 đối tượng thuộc diện giải tỏa với tổng số tiền hơn 95 tỷ đồng, ông Nguyễn Tài - Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa, Phó Chủ tịch thường trực Huỳnh Ngọc Sương lúc bấy giờ cùng 13 cán bộ công chức - viên chức và 1 người dân đã bị truy tố và xét xử hình sự về các tội danh “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” với tổng số tiền thiệt hại gần 9,3 tỷ đồng.

Hữu Toàn