Thu hồi giấy phép dược của Ánh sáng Châu Á: Doanh nghiệp nhỏ chủ động rời sân

Quyết định thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược được cấp năm 2023 cho Công ty cổ phần Ánh sáng Châu Á - số 338 đường Nguyễn Trọng Tuyển, phường 2, quận Tân Bình cũ (địa chỉ sau sáp nhập: số 338 đường Nguyễn Trọng Tuyển, phường Tân Sơn Hòa, TP.HCM) vừa được Bộ Y tế ban hành đã tạo ra nhiều sự chú ý trong giới doanh nghiệp dược.

Đây không phải là trường hợp bị xử phạt hay phát hiện vi phạm, mà là do chính doanh nghiệp chủ động thông báo ngừng hoạt động. Tuy nhiên, việc một đơn vị từng tham gia xuất nhập khẩu thuốc và nguyên liệu làm thuốc đột ngột rút lui giữa thời điểm ngành dược có nhiều biến động khiến câu chuyện trở nên đáng bàn hơn bao giờ hết.

Doanh nghiệp chủ động “rời sân”: Một tín hiệu bất thường?

Theo hồ sơ gửi Bộ Y tế, Công ty cổ phần Ánh sáng Châu Á nêu rõ doanh nghiệp ngừng hoạt động tại địa điểm kinh doanh ở quận 12 cũ (TP.HCM) vì “nhu cầu và tình hình thực tế hoạt động kinh doanh”.

Công ty cổ phần Ánh sáng Châu Á đã bất ngờ ngưng hoạt động sản xuất, kinh doanh dược phẩm - Ảnh: minh họa

Trong bối cảnh thị trường xuất nhập khẩu dược phẩm đang có sự cạnh tranh mạnh, sự rút lui của một doanh nghiệp có giấy phép trong lĩnh vực xuất – nhập khẩu thuốc đặt ra nhiều câu hỏi: Do khó khăn tài chính? Do biến động thị trường? Hay là chiến lược tái cấu trúc?

Một chuyên gia quản trị trong ngành dược nhận định: Khi một doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh thuốc chủ động xin dừng hoạt động, đó thường là dấu hiệu của việc thị trường không còn phù hợp với mô hình kinh doanh cũ. Áp lực về tiêu chuẩn, chi phí vận hành và thay đổi chính sách khiến nhiều đơn vị phải tính toán lại.

Quyết định thu hồi của Bộ Y tế được ban hành dựa trên các căn cứ pháp lý mới: Luật Dược sửa đổi 2024, Nghị định 163/2025 và Nghị định 42/2025. Đây đều là những văn bản siết chặt quản lý chất lượng, nguồn gốc xuất nhập khẩu và tiêu chuẩn kinh doanh dược.

Một số doanh nghiệp phản ánh rằng các yêu cầu mới từ quy định quản lý dược, đặc biệt liên quan đến tiêu chuẩn kho bảo quản, truy xuất nguồn gốc, hồ sơ an ninh dược phẩm… đang khiến chi phí vận hành tăng gấp nhiều lần.

Cuộc thanh lọc là điều tốt hay xấu

Ánh sáng Châu Á không phải là doanh nghiệp lớn trong ngành. Việc rút lui của các doanh nghiệp vừa và nhỏ phản ánh một xu hướng: thị trường ngày càng bị thu hẹp vào tay các công ty có tiềm lực mạnh.

Một chuyên gia phân tích thị trường chia sẻ: “Những năm tới, ngành dược sẽ chứng kiến sự thanh lọc mạnh mẽ. Các doanh nghiệp không kịp nâng cấp hệ thống theo chuẩn mới sẽ rơi rụng. Điều này tốt cho chất lượng sản phẩm, nhưng cũng khiến thị trường mất đi tính cạnh tranh nhất định”.

Nếu xu hướng này tiếp diễn, ngành dược Việt Nam có thể chứng kiến sự dịch chuyển cán cân giữa doanh nghiệp nội và doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực nhập khẩu nguyên liệu, vốn từ lâu phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc và Ấn Độ.

Một số chuyên gia dược cho rằng, sau khi bị rút giấy phép, để quay trở lại thị trường sau này doanh nghiệp sẽ phải làm lại từ đầu toàn bộ hồ sơ, tuân thủ các tiêu chuẩn mới – vốn khắt khe hơn rất nhiều so với thời điểm cấp phép năm 2023.

Có thể nói, vụ thu hồi giấy phép kinh doanh dược của Công ty cổ phần Ánh sáng Châu Á phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của hệ thống quản lý dược, đồng thời cũng cho thấy sự khó khăn của doanh nghiệp trước yêu cầu mới.

Sự kiện này có thể chỉ là một dấu chấm nhỏ, nhưng lại mở ra một câu chuyện lớn: thị trường dược Việt Nam đang bước vào giai đoạn sàng lọc – nơi chỉ những doanh nghiệp đủ năng lực, đủ minh bạch và đủ tiềm lực mới có thể tồn tại lâu dài.

Hồ Quang