Thử nghiệm thuốc và phát triển vắc-xin phòng trị COVID-19

Các loại thuốc sẵn có đưa vào thử nghiệm

Thuốc nhận được sự chú ý nhiều nhất hiện nay là hydrochloroquine được FDA chấp thuận cho sử dụng khẩn cấp trong điều trị COVID-19. Hydrochloroquine hiện đang được dùng để điều trị nhiều bệnh khác nhau như sốt rét, lupus, viêm khớp dạng thấp. Thực hiện một nghiên cứu trên dòng tế bào người, hydroxychloroquine cùng với remdesivir cho thấy hoạt tính kháng SARS-CoV-2 hiệu quả. Các bệnh viện tại Pháp, Mỹ, Trung Quốc đã sử dụng thuốc này để điều trị COVID-19.

Tiếp đến là favilavir, Cơ quan Quản lý sản phẩm y tế quốc gia Trung Quốc đã phê duyệt việc sử dụng favilavir - một loại thuốc chống virus để điều trị COVID-19. Thuốc này được báo cáo có hiệu quả trong điều trị bệnh. Thử nghiệm này đang được tiến hành tại Thâm Quyến, Quảng Đông, Trung Quốc.

Ứng cử thứ ba là remdesivir. Đây là một chất ức chế nucleoside - thành phần vật liệu di truyền. Ban đầu, remdesivir được phát triển để chống Ebola vì thuốc ức chế quá trình tổng hợp vật liệu di truyền của virus. Trên mô hình động vật, remdesivir ức chế virus Corona trong hội chứng hô hấp cấp Trung Đông. Các thử nghiệm đang được tiến hành trên 761 bệnh nhân trong một nghiên cứu tại Vũ Hán, Trung Quốc - tâm chấn của đợt bùng phát COVID-19. Kết quả dự kiến được công bố trong vài tuần tới. Chính phủ và các công ty dược của Mỹ đã tài trợ cho 2 nghiên cứu lâm sàng giai đoạn 3 của remdesivir ở các nước châu Á, dự định sẽ hoàn thành vào tháng 5/2020.

Ngoài ra, Chính phủ Trung Quốc đã phê duyệt việc sử dụng amtemra để điều trị các biến chứng nặng do COVID-19 gây ra.

Các nhà khoa học đang nỗ lực thử nghiệm thuốc và vắc-xin để phòng và trị COVID-19.

Và triển vọng về vắc-xin

Vắc-xin DNA Fusogenix của Hãng dược phẩm Entos

Hãng này đang phát triển vắc-xin DNA Fusogenix sử dụng nền tảng phân phối thuốc fusogenix - di truyền trực tiếp vào các tế bào để ngăn ngừa nhiễm trùng COVID-19. Entos đang nghiên cứu phát triển một tải trọng tối ưu hóa chứa nhiều epitope protein có nguồn gốc từ protein SARS-CoV-2, sẽ kích thích phản ứng miễn dịch trong cơ thể để ngăn ngừa nhiễm trùng COVID-19.

INO-4800 của Dược phẩm Inovio và Công nghệ sinh học Advaccine, Bắc Kinh

Là công ty tiên phong trong việc phát triển vắc-xin nói chung và vắc-xin chống COVID-19 nói riêng. Inovio đã nhanh chóng phát triển mô hình vắc-xin INO 4800 bằng cách tối ưu hóa các plasmid DNA tạo đáp ứng miễn dịch tốt cho cơ thể. Dự án này được Liên minh phòng chống dịch bệnh (CEPI) tài trợ 9 triệu đô-la. Các thử nghiệm lâm sàng ở người trên 30 tình nguyện viên được tiến hành ở Mỹ vào tháng 4/2020, tiếp theo là ở Trung Quốc, Hàn Quốc. Kết quả các thử nghiệm dự kiến sẽ có vào tháng 9/2020. Kế hoạch sản xuất quy mô lớn cũng được phát triển.

Vắc-xin cho người già

Tỷ lệ tử vong trung bình của người nhiễm COVID-19 là 2- 4%, tuy nhiên, tỷ lệ tử vong ở người cao tuổi rất lớn, từ 8-15%. Người lớn tuổi và người có bệnh lý nền thường có hệ miễn dịch suy yếu nên là đối tượng bị tấn công mạnh của virus. Các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi Boston Mỹ đang phát triển 1 loại vắc-xin dành cho đối tượng nguy cơ cao này dựa trên nguyên tắc là dùng protein gai nhọn của SARS-CoV-2 để tạo kháng thể. Tuy nhiên, họ tập trung phát triển tá dược. Dùng mô hình tế bào đặc hiệu cho người cao tuổi, bệnh viện này sàng lọc các tá dược có khả năng tăng cường đáp ứng miễn dịch lâu dài dành riêng cho người cao tuổi.

Vắc-xinmRNA-1273 của công ty Moderna

Ngày 16/3, Công ty Moderna ở Cambridge, Masachusetts đã bắt đầu thử nghiệm mRNA-1273 giai đoạn I trên 45 tình nguyện viện khỏe mạnh từ 18-55 tuổi và sẽ tiếp tục trong 6 tuần tới. Vắc-xin này được phát triển bằng cách sử dụng một phần của trình tự di truyền COVID-19 được gọi tắt là mRNA hay RNA thông tin. Vắc-xin truyền thống sử dụng chính virus đó để tạo ra vắc-xin trong khi mRNA-123 tạo ra một chuỗi mã di truyền của virus. Vắc-xin được thiết kế để định hướng các tế bào của cơ thể tạo ra một kháng thể hay còn gọi là một loại protein chống virus nhằm thúc đẩy mạnh mẽ phản ứng miễn dịch. Các cuộc thử nghiệm trước đó tiến hành trên động vật đều cho kết quả hứa hẹn.

M.Huệ

((Theo CT, 2020))