Thu phí hạ tầng cảng biển, doanh nghiệp xuất khẩu hưởng lợi?
Đề án thu phí hạ tầng cảng biển trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh từ ngày 1/7/2021 đã được thông qua tại kỳ họp 23 của HĐND TP. Hồ Chí Minh Khóa IX. Đề án được kỳ vọng mỗi năm thu hơn 3.000 tỷ đồng để đầu tư hệ thống đường quanh các cảng trên địa bàn.
Theo đó, mức thu phí hạ tầng cảng biển thấp nhất 16.000 đồng/tấn và cao nhất 4,4 triệu đồng với container 40 feet.
Các đại biểu thông qua đề xuất thu phí hạ tầng cảng biển.
Số tiền thu được sau khi trích tối đa 1,5% cho đơn vị thu phí sẽ nộp ngân sách để đầu tư hạ tầng giao thông khu vực gần cảng. Việc thu phí không dùng tiền mặt mà qua hệ thống điện tử; sử dụng nhân lực sẵn có tại các cảng, không phát sinh bộ máy nhân sự.
Đại diện Sở Giao thông Vận tải thành phố - đơn vị lập Đề án - cho biết: lượng hàng hóa thông qua cảng biển tại TP. Hồ Chí Minh năm 2019 đạt khoảng 170 triệu tấn, chiếm hơn 1/4 trong tổng 600 triệu tấn cả nước xuất qua cảng. Hệ thống cảng ở thành phố có nhiều lợi thế về khai thác, gần các khu công nghiệp, chế xuất. Các tuyến sông Đồng Nai, Sài Gòn, Soài Rạp... có mạng lưới hàng hải quốc tế dày đặc, đáp ứng các loại tàu thuyền ra vào.
Tuy nhiên, các cảng ở thành phố đang bị "khống chế" năng lực khai thác do hạ tầng giao thông chưa hoàn chỉnh. Ùn tắc giao thông đã kìm hãm khả năng khai thác, phát triển các cảng. Thực trạng này kéo theo hàng loạt hệ lụy như tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, tăng chi phí logistics...
Trước đó, Đề án Phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2030 đã được UBND Thành phố, Thường vụ Thành ủy thông qua. Theo đó, vốn đầu tư cho ngành giao thông vận tải giai đoạn 2021-2030 là 970.654 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách là 477.704 (chiếm 49,21%) tỷ đồng, vốn khác từ trung ương, ODA, PPP là 492.950 tỷ đồng (chiếm 50,79%). Tuy nhiên, nguồn vốn ngân sách giai đoạn 2021-2026 chỉ đáp ứng 117.293/543.565 tỷ đồng (tương đương 24,6%). Trong điều kiện nguồn ngân sách khó khăn, các dự án đầu tư theo hình thức PPP chưa thu hút, huy động tài trợ nguồn vốn ODA hạn chế thì việc có thêm nguồn vốn đầu tư, bảo trì cho hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông khu vực cảng biển là vô cùng quan trọng.
Cụ thể, việc thu phí hạ tầng cảng biển được kỳ vọng mỗi năm thu hơn 3.000 tỷ đồng nhằm đầu tư hệ thống đường quanh các cảng trên địa bàn. Việc đầu tư này sẽ giúp giao thông xung quanh cảng tốt lên, thời gian vận chuyển hàng được rút ngắn, các đơn vị vận tải và doanh nghiệp xuất nhập khẩu hưởng lợi.
