Thứ trưởng Trương Thanh Hoài: VEAM cần đổi mới để tạo động lực phát triển

Cùng dự buổi làm việc có ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Công nghiệp, ông Đào Duy Anh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cùng các cán bộ, chuyên viên các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương...

Doanh nghiệp cơ khí chủ lực của Việt Nam

Báo cáo Thứ trưởng và đoàn công tác, ông Trần Quân Anh - Trưởng ban Kinh tế - Kế hoạch, Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp - CTCP (VEAM) - cho biết: Năm 2024, mặc dù gặp nhiều khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là trong công tác tiêu thụ sản phẩm song lợi nhuận sau thuế của tổng công ty hoàn thành vượt mức kế hoạch đã được ĐHĐCĐ thường niên năm 2024 thông qua.

Toàn cảnh buổi làm việc

Hiện, Tổng công ty đang hoạt động trên 3 trụ cột chính là công nghiệp hỗ trợ, động cơ và máy nông nghiệp và ô tô xe máy. Trong đó, nhiều sản phẩm cơ khí của VEAM đã có thương hiệu trên thị trường, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu như: Động cơ, máy kéo, vòng bi, hộp số, máy thổi khí, phụ tùng máy động lực, phụ tùng xe máy, phụ tùng ô tô, ô tô…

Bên cạnh chiếm lĩnh thị trường trong nước, các sản phẩm của VEAM được xuất khẩu tới trên 20 quốc gia trên thế giới với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm đạt hàng chục triệu USD.

Đối với sản xuất công nghiệp phụ trợ, trong những năm qua VEAM đã có những bước tăng trưởng vững chắc. VEAM đã tham gia cung cấp các sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng cao cho các đối tác lớn trong và ngoài nước.

Đây là kết quả của quá trình không ngừng đẩy mạnh việc cải tiến, nghiên cứu kỹ thuật, đổi mới công nghệ để có các quy trình công nghệ chế tạo hợp lý, hiệu quả nhất nhằm đủ sức cạnh tranh trên thị trường.

Bà Nguyễn Thị Hoa - Thành viên HĐTV - phát biểu ý kiến tại cuộc họp

Đơn cử như, dây chuyền gia công cơ khí của Tổng công ty với sản lượng đạt 40 triệu sản phẩm/năm; dây chuyền dập thép với sản lượng 6.500 tấn/năm; dây chuyền đúc gang có sản lượng 7.200 tấn/năm; dâu chuyền gia công bán tinh trục khuỷu xe máy cho Honda Việt Nam, dây chuyền đúc cát tươi tự động công nghệ Nhật Bản…

Tăng cường nguồn lực cho các sản phẩm phục vụ ngành đường sắt

"Hiện, VEAM đang nghiên cứu sản phẩm cơ khí phục vụ cho ngành đường sắt như: Hệ thống cấp điện có thay ray thứ 3 hoặc hệ thống cấp điện trên cao dùng điện một chiều đối với đường sắt đô thị; nghiên cứu hệ thống cấp điện xoay chiều đối với đường sắt Quốc gia, đường sắt tốc độ cao; phụ kiện đường ray; các cụm chi tiết..." - ông Trần Quân Anh cho biết.

Thứ trưởng Trương Thanh Hoài phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp

Ngành cơ khí chế tạo có thể tham gia vào các dự án đường sắt Quốc gia, đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao; các dự án điện gió; điện hạt nhân... trong các lĩnh vực của hệ thống cấp điện, trạm biến áp, thang máy, kết cấu thép...

"Với năng lực, kinh nghiệm hiện có, VEAM hoàn toàn tự tin có thể tham gia vào chuỗi cung ứng các linh phụ kiện, kết cấu cơ khí cho các dự án đường sắt, dự án điện gió, bảo dưỡng các đầu máy, toa xe..." - ông Quân khẳng định.

Để tham gia vào các dự án về đường sắt, Tổng công ty đã đề xuất với đoàn công tác của Bộ Công Thương tham gia sản xuất các sản phẩm như: Các loại bu lông, tấm kẹp ray; các loại động cơ điện, hộp giảm tốc hệ thống phanh, các chi tiết trong toa tàu, máy phát điện dùng trong xây dựng hạ tầng và toa tàu, kết cấu thép trong hạ tầng đường sắt và hệ thống cung cấp điện động lực, thiết bị bảo dưỡng, trạm bảo dưỡng đầu máy, toa xe....

Đồng thời, VEAM cũng đề xuất tham gia vào danh mục các đơn vị có năng lực sản xuất các chi tiết cơ khí đường sắt; có cơ chế hỗ trợ kinh phí cho nghiên cứu phát triển sản phẩm hoặc nhận chuyển giao công nghệ sản xuất sản phẩm cơ khí đường sắt phục vụ dự án. Bên cạnh đó, doanh nghiệp mong muốn được hỗ trợ vay vốn ưu đãi để đầu tư thiết bị công nghệ sản xuất sản phẩm cơ khí đường sắt phục vụ dự án; doanh nghiệp được hỗ trợ kinh phí đào tạo nhân lực về công nghệ sản xuất sản phẩm cơ khí đường sắt phục vụ dự án; có cơ chế bảo lãnh thanh toán đối với doanh nghiệp tham gia dự án.

Ông Ngô Khải Hoàn - Chủ tịch HĐQT VEAM - phát biểu kiến nghị tại cuộc họp

Báo cáo Thứ trưởng tại buổi làm việc, ông Ngô Khải Hoàn - Chủ tịch HĐQT VEAM - cho biết: Tổng công ty đã xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời, đơn vị đã thành lập quỹ cho phát triển khoa học - công nghệ, để hướng đến phát triển các sản phẩm động cơ tiết kiệm năng lượng, năng lượng xanh, đổi mới sáng tạo tại Tổng công ty và các đơn vị thành viên.

Hiện, VEAM xây dựng 5 chương trình phát triển, đổi mới sáng tạo, các sản phẩm trọng điểm liên quan đến cơ khí đường sắt, năng lượng xanh, cơ khí chế tạo, linh kiện ô tô và các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.

Ông Phạm Anh Tuấn - Phó Tổng giám đốc VEAM - chia sẻ, là doanh nghiệp nhà nước khi tham gia vào các chương trình, dự án của Chính phủ, doanh nghiệp xác định đây là một trong những định hướng ưu tiên trong thời gian tới. Do vậy, thời gian qua VEAM đã chủ động triển khai một số hoạt động theo chỉ đạo của Bộ Công Thương làm việc với một số trường đại học, một số đơn vị của ngành đường sắt... Từ đó, có kế hoạch sản phẩm định hướng tham gia vào ngành công nghiệp đường sắt.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo Bộ Công Thương cùng đoàn công tác cũng được nghe ý kiến của các lãnh đạo là thành viên HĐQT, Phó Tổng giám đốc, trưởng các ban chuyên môn của VEAM về tình hình hoạt động của Tổng công ty và các đơn vị thành viên; những kế hoạch, vướng mắc do cả yếu tố chủ quan và khách quan mà doanh nghiệp đang gặp phải... Từ đó, kiến nghị Bộ và Chính phủ có những giải pháp, tháo gỡ kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước thực hiện tốt các nhiệm vụ Nhà nước giao.

Đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển sản phẩm mới, nghiên cứu khoa học

Tại cuộc họp, ông Đào Duy Anh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công - đã đề nghị VEAM không để đánh mất thị trường máy nông nghiệp trong nước trong khi Việt Nam là quốc gia phát triển mạnh về nông nghiệp, các nước đang có chủ trương bảo hộ doanh nghiệp, bảo hộ thị trường trong nước.

Ông Đào Duy Anh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công

Ông Duy Anh cho rằng, chúng ta cần học hỏi kinh nghiệm của Trung Quốc trong phát triển công nghiệp đường sắt cùng công nghiệp phụ trợ. Việc nghiên cứu, định hướng nên theo hướng chuyển giao công nghệ.

Ông Đào Duy Anh cũng đề nghị VEAM cần có những đột phá dựa trên năng lực con người, tài chính, sự ủng hộ của lãnh đạo cấp trên để phát triển trong các lĩnh vực mới như đường sắt cao tốc và phải bắt đầu tư những việc nhỏ để từng bước đi lên.

"Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công sẽ đồng hành cùng với VEAM trong xây dựng chương trình khoa học công nghệ, đổi mới công nghệ, đổi mới sản phẩm phục vụ sự phát triển của ngành, của đất nước"- ông Đào Duy Anh nhấn mạnh.

Đại diện Cục Công nghiệp, ông Trần Việt Hòa đã đánh giá cao những nỗ lực của VEAM chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị quyế 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Cục Công nghiệp khẳng định, sẽ đồng hành và phối hợp với VEAM trong xây dựng chiến lược để có định hướng cho triển khai các nhiệm vụ trước mắt và lâu dài; phát huy các tiềm năng thế mạnh của doanh nghiệp. Ông Hòa cũng đề nghị VEAM phát triển theo hướng công nghệ cao, chuyển đổi số, tận dụng tối đa các chính sách đột phá của Trung ương trong phát triển kinh tế.

Đối với một số lĩnh vực mới theo đề xuất của VEAM như cơ khí đường sắt, cơ khí năng lượng, lãnh đạo Cục Công nghiệp đồng ý và đề nghị doanh nghiệp cần phân tích kỹ để có định hướng cụ thể phát triển như thế nào; chọn tham gia nội dung gì trong chuỗi cung ứng công nghiệp đường sắt...?

Ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Công nghiệp

"Cục sẽ phối hợp và hỗ trợ tối đa tổng công ty trong cung cấp thông tin, các hoạt động xúc tiến trong việc tìm hiểu công nghệ mới, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia các chương trình khoa học, công nghệ của Bộ"- ông Hòa khẳng định.

VEAM cần thay đổi tư duy, cách làm để phát triển vững mạnh

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thứ trưởng Trương Thanh Hoài nhấn mạnh: VEAM là một trong những doanh nghiệp được kỳ vọng và định hướng phát triển đóng vai trò nền tảng trong ngành cơ khí Việt Nam.

"Tuy nhiên, với doanh thu khoảng 5.000 tỷ đồng trong những năm qua, chưa phát triển xứng tầm so với tiềm năng sẵn có. Do đó, VEAM cần chủ động tích cực hơn nữa, tham gia vào các chuỗi cung cấp trong và ngoài nước, đa dạng hóa sản phẩm... Đề nghị Ban lãnh đạo VEAM cùng tập thể người lao động cần thay đổi tư duy, cách làm"- Thứ trưởng Trương Thanh Hoài nhấn mạnh.

Thứ trưởng Trương Thanh Hoài phát biểu kết luận buổi làm việc

Thứ trưởng đề nghị Ban lãnh đạo VEAM cần quyết liệt hơn trong xử lý, giải quyết các vướng mắc tồn tại của doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo tính công khai, minh bạch để tất cả người lao động đều nhìn vào đó để làm.

Thứ trưởng khẳng định, Bộ Công Thương sẽ luôn sát cánh, chung tay với doanh nghiệp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong giải quyết những tồn tại của doanh nghiệp. "Chúng ta phải cắt bỏ khối u cũ, để có động lực mới cho phát triển, các cán bộ yên tâm cống hiến, phát huy các tiềm lực trí tuệ của cá nhân, sức mạnh đoàn kết của tập thể doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh" - Thứ trưởng nhấn mạnh.

Thứ trưởng cho biết, về định hướng tham gia chuỗi cung ứng sản xuất cho ngành công nghiệp đường sắt bên cạnh công tác chuẩn bị của doanh nghiệp, VEAM cũng cần quan tâm chuỗi cung ứng cho các dự án về năng lượng mới, năng lượng tái tạo, đây là lĩnh vực được dự báo sẽ phát triển mạnh trong thời gian tới.

Thứ trưởng cũng chỉ đạo Cục Công nghiệp, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công phối hợp và hỗ trợ VEAM trong xây dựng chiến lược trung và dài hạn, nâng cao hàm lượng khoa học công nghệ trong phát triển sản phẩm truyền thống và sản phẩm mới.

Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Trương Thanh Hòa nhấn mạnh: VEAM cần tiếp thu ý kiến của lãnh đạo các Cục và phát huy vai trò, lợi thế cạnh tranh của mình, khắc phục được hạn chế trước đây. Tiếp tục hoàn thiện các quy chế, quy trình nội bộ để nâng cao công tác quản trị theo đúng quy định của pháp luật; hoàn thiện chiến lược phát triển của mình trong giai đoạn tới.

Thu Hường