Thủ tướng: Bãi cọc Cao Quỳ là nguồn sử liệu vật chất vô giá

Khởi công công trình hơn 400 tỷ đồng

Sáng 3/5, phát biểu tại Lễ khởi công xây dựng đường vào và Khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ (xã Liên Khê, Thủy Nguyên, Hải Phòng) Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, với lòng yêu nước nồng nàn, trí tuệ và sức mạnh đoàn kết vì một đất nước Việt Nam phát triển hùng mạnh, thịnh vượng, nhất định chúng ta sẽ tiếp tục chiến thắng trên tất cả các mặt trận, không chỉ trên mặt trận chống dịch COVID-19, mà còn chiến thắng trên lĩnh vực kinh tế.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu bấm nút khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường vào Khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ.

Thủ tướng cho biết, có một dòng sông đi vào huyền thoại, được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc đến khi nói về các giai đoạn lịch sử hào hùng chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta: "Mênh mông một dải Bạch Đằng/ Nghìn thu soi rạng giống dòng quang vinh".

Đó chính là dòng sông của huyền thoại - sông Bạch Đằng hay còn gọi là sông Rừng chảy giữa thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) và huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng). Dòng sông là chứng tích lịch sử hùng hồn về các thời đại vẻ vang của dân tộc Việt Nam. Nơi đây, dân tộc Việt Nam chúng ta 3 lần chiến thắng oanh liệt trước giặc ngoại xâm, giữ gìn vững bền, toàn vẹn biên cương bờ cõi.

Cũng theo Thủ tướng, gần 1.100 năm trước, trên con sông này, Ngô Quyền chỉ huy đánh tan quân xâm lược Nam Hán, kết thúc 1.000 năm Bắc thuộc, khẳng định độc lập chủ quyền của đất nước.

Lần thứ hai, vào năm 981, cũng trên dòng sông này, Thập đạo Tướng quân Lê Hoàn cùng quân và dân ta đánh bại quân xâm lược nhà Tống, bảo vệ vững chắc bờ cõi nước nhà.

Lần thứ ba, vào mùa Xuân Mậu Tý năm 1288, quân dân Đại Việt cũng trên dòng sông Bạch Đằng lại lập nên một chiến công hiển hách, đập tan đạo quân xâm lược hùng mạnh Nguyên Mông, tiêu diệt 4 vạn quân Nguyên Mông, thu được 400 chiến thuyền và đặc biệt bắt sống tướng giặc Ô Mã Nhi.

Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 là hình ảnh tập trung tiêu biểu nhất của sức mạnh chiến tranh nhân dân, là biểu tượng của khí phách anh hùng, ý chí quật cường bất khuất và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam.

Các cọc gỗ tại cánh đồng Cao Quỳ là hiện vật thật, độc đáo, bổ sung cho phần khuyết thiếu của sử liệu thành văn khi nghiên cứu về lịch sử chống ngoại xâm hào hùng của dân tộc thời Trần nói chung.

Quần thể Di chỉ khảo cổ học cánh đồng Cao Quỳ, cùng những di tích bãi cọc (thời Trần) phát hiện ở các khu vực lân cận thuộc các tỉnh Quảng Ninh và Hải Dương là nguồn tư liệu, sử liệu vật chất vô giá, là hiện vật thật, độc đáo, bổ sung cho phần khuyết thiếu của sử liệu thành văn khi nghiên cứu về lịch sử chống ngoại xâm hào hùng của dân tộc thời Trần nói chung. Đồng thời, phát hiện này cũng mở ra hướng nghiên cứu mới, tổng thể hơn, toàn diện hơn và bao quát hơn về quy mô, không gian và các địa điểm diễn ra các trận chiến của quân và dân nhà Trần năm 1288 trên địa bàn Hải Phòng.

Cọc gỗ được tìm thấy tại cánh đồng Cao Quỳ là minh chứng cho lịch sử chống giặc ngoại xâm hào hùng của dân tộc ta.

Thủ tướng nêu rõ, chúng ta có thể khẳng định việc phát hiện Di chỉ khảo cổ cánh đồng Cao Quỳ giúp chúng ta có thêm căn cứ khoa học để phát huy hơn nữa truyền thống “Bạch Đằng Giang - Bản hùng ca của dân tộc”, gợi nhớ lại trang sử hào hùng của cha ông ta trên sông Bạch Đằng, trỗi dậy niềm tự hào, tinh thần yêu nước, truyền thống tự hào của dân tộc cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Bảo tồn nguyên trạng khu vực Di tích bãi cọc Cao Quỳ

Đánh giá cao sự quan tâm của lãnh đạo TP Hải Phòng, huyện Thủy Nguyên, của Bộ Văn hóa, Thể thao vào Du lịch, đặc biệt sự đóng góp quan trọng của các nhà sử học, khảo cổ học, Thủ tướng bày tỏ: "Riêng cá nhân tôi, với tư cách đại biểu nhân dân của khu vực huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng, chúng tôi luôn luôn lắng nghe, đã có ý kiến chỉ đạo với thành phố nói riêng, công tác nghiên cứu lịch sử của nước ta nói chung”.

Trong bối cảnh đất nước đang gồng mình chống đại dịch COVID-19, vừa “chống dịch như chống giặc”, vừa nỗ lực sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng nhấn mạnh, một lần nữa cho thấy người dân Việt Nam chúng ta có tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm sắt đá, kết hợp được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu tham quan bãi cọc Cao Quỳ.

Chính từ những khó khăn, thách thức về dịch bệnh chưa từng có này, ngay chính ở nơi hồn thiêng sông núi, chúng ta vô cùng tự hào về truyền thống nghìn năm dựng nước, giữ nước, khẳng định trí tuệ và sức mạnh của dân tộc ta.

“Tôi muốn nhấn mạnh lại rằng, người Việt Nam chúng ta với lòng yêu nước nồng nàn, trí tuệ và sức mạnh đoàn kết vì một đất nước Việt Nam phát triển hùng mạnh, thịnh vượng, nhất định chúng ta sẽ tiếp tục chiến thắng trên tất cả các mặt trận, không chỉ trên mặt trận chống dịch bệnh COVID-19, mà còn chiến thắng trên lĩnh vực kinh tế, ngày càng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn”, Thủ tướng nói.

Vì vậy, nhiệm vụ phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân, khẳng định vị trí Việt Nam trên trường quốc tế là nhiệm vụ của tất cả chúng ta, trước hết đối với lịch sử dân tộc và trách nhiệm đối với gần 100 triệu dân.

Thủ tướng cho rằng, công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di chỉ khảo cổ cánh đồng Cao Quỳ đòi hỏi một kế hoạch lâu dài, cần được triển khai thực hiện cẩn trọng theo từng giai đoạn, hướng tới mục tiêu bảo tồn nguyên trạng khu vực di tích, tuyên truyền về giá trị các mặt của di tích tới công chúng và xây dựng các công trình phát huy giá trị di tích. Đây là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, không chỉ có ý nghĩa lịch sử mà còn có ý nghĩa giáo dục chính trị, tư tưởng, truyền thống to lớn cả trước mắt và lâu dài.

Thủ tướng cho rằng, công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di chỉ khảo cổ cánh đồng Cao Quỳ đòi hỏi một kế hoạch lâu dài.

Nhân dịp này, Thủ tướng yêu cầu TP Hải Phòng quan tâm đến công tác tái định cư cho người dân đã di dời, bàn giao mặt bằng cho dự án, luôn bám sát tiến độ để chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ ngay các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án.

Chủ đầu tư, nhà thầu thi công và các đơn vị tư vấn, giám sát,… phải đề cao tinh thần trách nhiệm, nghiêm túc thi công xây dựng các hạng mục công trình theo đúng thiết kế đã được phê duyệt, hoàn thành dự án đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, an toàn, đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật, mỹ thuật như thiết kế đã được phê duyệt.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh và đề nghị các đơn vị cần đặc biệt lưu ý Dự án tuyến đường vào và Khu Bảo tồn Bãi cọc Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên không chỉ là một dự án xây dựng cơ bản đơn thuần mà là một công trình văn hóa, lịch sử, nghệ thuật.

Việc xây dựng các công trình là để làm nổi bật di sản, do vậy trong toàn bộ quá trình thi công, đòi hỏi các đơn vị phải tôn trọng và tuân thủ nghiêm túc các quy định về bảo tồn văn hóa, các nguyên tắc về giá trị, yếu tố gốc và tính nguyên vẹn của di chỉ.

Theo UBND TP Hải Phòng, Khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ có diện tích khoảng 30.680m2, bao gồm các hạng mục: Cổng chính rộng 20m xây trụ và mái cổng kiểu kiến trúc cổ lợp ngói mũi hài, cánh cổng là gang đúc chi tiết hoa văn, hệ thống tường bao tổng chiều dài 724m xây gạch, mái mũ tường ngói giả cổ, nhà đón tiếp, trưng bày và giới thiệu hiện vật có diện tích 360m2, 1 tầng theo kiến trúc giả cổ, khu bảo tồn bãi cọc xây dựng mái nhà che khung cột giả cổ diện tích 2.000m2.

Tuyến đường vào khu bãi cọc Cao Quỳ có chiều dài 3,488km, nối quốc lộ 10 với khu vực bãi cọc, chiều rộng từ 18-22m. Ngoài ra còn có bãi đỗ xe rộng 1ha.

Tổng vốn đầu tư công trình hơn 427 tỷ đồng với thời gian thi công 135 ngày.

Nguyễn Huệ