Thủ tướng: Các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật dứt khoát phải tháo gỡ

Các báo cáo, ý kiến tại phiên họp đánh giá, về công tác chỉ đạo, điều hành, từ đầu năm đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương triển khai thực hiện quyết liệt, linh hoạt, hiệu quả: Xử lý tốt công việc thường xuyên với khối lượng lớn, yêu cầu cao, thời gian thực hiện ngắn; các công việc mới, trong đó có nhiều việc mang tính cách mạng, lịch sử theo chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm; xử lý nhiều công trình, dự án tồn đọng, kéo dài, gây thất thoát, lãng phí nhiều nguồn lực; chủ động ứng phó và đạt được kết quản bước đầu trước những biến động bất ngờ, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Về các công việc thường xuyên, đã tập trung thúc đẩy tăng trưởng với mục tiêu rất cao từ 8% trở lên, giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch; hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và 1.000 km đường ven biển; cắt giảm 30% thủ tục hành chính; xây 100.000 căn nhà ở xã hội và hoàn thành cơ bản xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025…

Tổ chức nhiều hội nghị quan trọng, trong đó có rất nhiều hội nghị với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp. Đến làm việc, kiểm tra, đôn đốc tại nhiều địa phương. Chuẩn bị phục vụ tốt và tích cực tham dự kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (trình Quốc hội 44 dự án luật, nghị quyết tại kỳ họp này). Tổ chức trang trọng, ý nghĩa các sự kiện lớn, trong đó có lễ kỷ niệm 135 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bảo đảm an sinh xã hội, an ninh, an toàn, an dân trong điều kiện các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống phức tạp, tội phạm, nhất là tội phạm mạng tiềm ẩn nhiều nguy cơ; vấn đề hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… Triển khai nhiều hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế quan trọng...

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025. Ảnh VGP.

Phát biểu kết luận, cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính khái quát, trong bối cảnh tình hình khó khăn, phức tạp hơn, công việc nhiều hơn, nặng nề hơn, yêu cầu nhiệm vụ cao hơn, thời gian đòi hỏi phải kịp thời hơn, chất lượng phải nâng cao hơn, nhưng dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư, với sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của các cơ quan trong hệ thống chính trị, nhất là Quốc hội, cùng sự cố gắng, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, "làm ngày làm đêm, làm thêm cả ngày nghỉ", làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó của Chính phủ, thành viên Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, kết quả tháng 5 và 5 tháng đầu năm tháng sau nhìn chung tốt hơn tháng trước, 5 tháng đầu năm 2025 tốt hơn 5 tháng đầu năm 2024 trên tất cả các lĩnh vực.

Thủ tướng ghi nhận, biểu dương các bộ ngành, địa phương đã góp phần tạo nên thành tích, kết quả phát triển kinh tế - xã hội chung của cả nước trong 5 tháng đầu năm.

Mặc dù kết quả đạt được là cơ bản, nhưng vẫn còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức, như: Sức ép chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô còn lớn. Hoạt động sản xuất kinh doanh nhiều lĩnh vực còn khó khăn, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các phân khúc bất động sản cần hài hòa, hợp lý hơn.

Các động lực tăng trưởng truyền thống cần tiếp tục thúc đẩy. Thể chế, pháp luật còn vướng mắc, cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung, ban hành mới để tháo gỡ. Phân cấp, phân quyền và cắt giảm thủ tục hành chính nhiều lĩnh vực chưa triệt để.

Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn. Tình hình tội phạm ma túy, công nghệ cao, lừa đảo qua mạng, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, an toàn thực phẩm còn diễn biến phức tạp...

Sau khi phân tích các nguyên nhân, Thủ tướng nhấn mạnh một số bài học kinh nghiệm: Giữ vững bản lĩnh trước khó khăn, thách thức, kiên định mục tiêu đề ra và tập trung thực hiện với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn; nắm chắc tình hình, phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, linh hoạt, khả thi, hiệu quả; phát huy vai trò của người đứng đầu, không đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; phân công nhiệm vụ bảo đảm 6 rõ "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ thẩm quyền"; cắt giảm thủ tục, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường kiểm tra, giám sát; khen thưởng, kỷ luật kịp thời, nghiêm minh.

Thời gian tới, Thủ tướng cho rằng bối cảnh tình hình dự báo tiếp tục có khó khăn, thách thức và thời cơ, thuận lợi đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn; kinh tế toàn cầu dự báo rất khó khăn, tăng chậm lại (IMF dự báo chỉ còn 2,8%), trong khi mục tiêu tăng trưởng của Việt Nam từ 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số trong giai đoạn tiếp theo.

Vướng mắc về thể chế, pháp luật: Khó mấy cũng phải tháo gỡ

Thủ tướng chỉ rõ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong tháng 6 và thời gian tới, mà trước hết là tập trung chuẩn bị tốt các nội dung phục vụ chu đáo kỳ họp thứ 9 của Quốc hội, trong đó phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội, tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, hoàn thiện các dự án Luật, Nghị quyết, Báo cáo, trình Quốc hội thông qua; khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành các văn bản hướng dẫn; chuẩn bị chu đáo các nội dung để báo cáo giải trình tại Phiên thảo luận, chất vấn;

Triển khai quyết liệt, hiệu quả Chương trình hành động của Chính phủ triển khai "bộ tứ trụ cột" theo 4 nghị quyết của Bộ Chính trị. Đặc biệt, với các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật thì dứt khoát phải tháo gỡ, "khó mấy cũng phải tháo gỡ" để biến thể chế thành lợi thế cạnh tranh. Dành thêm hơn 20.000 tỷ đồng, bảo đảm đủ ít nhất 3% ngân sách cho khoa học công nghệ. Khuyến khích, ủng hộ, bảo vệ, phát huy tinh thần yêu nước, cống hiến, dám nghĩ dám làm, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp và có biện pháp phòng ngừa các vi phạm có thể xảy ra;

Tập trung thực hiện các giải pháp ứng phó với thay đổi chính sách của các nước, trong đó có thuế đối ứng của Hoa Kỳ. Khai thác tối đa các FTA đã có; khai thác các thị trường mới; thực hiện các giải pháp đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng; nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh của hàng hóa, dịch vụ, sẵn sàng thích nghi với diễn biến tình hình kinh tế thế giới;

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, tinh gọn, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số. Khẩn trương trình ban hành các nghị định quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực. Khẩn trương trình Chính phủ các nghị định của Chính phủ về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền. Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án 06;

Thủ tướng chỉ đạo phải tháo gỡ vướng mắc về thể chế. Ảnh VGP.

Lưu ý Bộ Tài chính khẩn trương xây dựng phương án, trình Quốc hội các cơ chế, chính sách để sử dụng, phát huy hiệu quả các trụ sở cơ quan dôi dư sau sắp xếp tổ chức bộ máy, địa giới hành chính;

Ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), quyết liệt tăng thu, tiết kiệm chi, dứt khoát tiết kiệm 10% chi thường xuyên để dành nguồn lực cho các dự án lớn; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế sáng tạo, kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn, kinh tế ban đêm, các ngành mới nổi, khai thác các không gian phát triển mới như không gian ngầm, không gian biển, không gian vũ trụ;

Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp hài hòa, đồng bộ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm;

Tiếp tục xử lý có kết quả các vấn đề tồn đọng, kéo dài; tập trung xử lý 2.212 dự án vướng mắc, tồn đọng kéo dài để giải phóng nguồn lực và chống lãng phí;

Chú trọng các lĩnh vực văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu, nhất là khi bắt đầu vào mùa mưa bão;

Củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế. Đặc biệt chú trọng chuẩn bị chu đáo cho các hoạt động đối ngoại cấp cao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và triển khai hiệu quả các cam kết;

Tăng cường công tác thông tin, truyền thông; đặc biệt chú trọng truyền thông chính sách, thông tin phân tích, nhân rộng các mô hình tốt, cách làm hay, tạo sức lan tỏa, đồng thuận xã hội, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đông Bắc