Thủ tướng Canada đối mặt nguy cơ bị phế truất khi đồng minh quan trọng quay lưng
Thủ tướng Canada Justin Trudeau có nguy cơ mất quyền lực vào đầu năm tới sau khi lãnh đạo Đảng Dân chủ Mới (NDP), ông Jagmeet Singh, tuyên bố sẽ đưa ra một kiến nghị bất tín nhiệm nhằm miễn nhiệm chính phủ thiểu số do Đảng Tự do lãnh đạo.
Ông Singh, người từng ủng hộ chính quyền ông Trudeau duy trì quyền lực, cho biết ông sẽ chính thức đề xuất kiến nghị bất tín nhiệm sau khi Hạ viện Canada họp lại vào ngày 27/1 sau kỳ nghỉ đông. Nếu tất cả các đảng đối lập ủng hộ kiến nghị này, Thủ tướng Trudeau sẽ phải rời nhiệm sở sau hơn 9 năm cầm quyền, và một cuộc bầu cử sẽ được tổ chức.
Theo chuỗi khảo sát trong 18 tháng qua, Đảng Tự do đang đối mặt với sự bất mãn từ cử tri, phần lớn do giá cả tăng cao và cuộc khủng hoảng nhà ở. Điều này dự báo họ sẽ thất bại nặng nề trước Đảng Bảo thủ trung hữu – phe đối lập chính thức.
Ông Singh, đại diện cho khối cử tri trung tả, chỉ trích Đảng Tự do quá phụ thuộc vào các tập đoàn lớn. Ông tuyên bố: “Dù ai lãnh đạo Đảng Tự do đi nữa, thời của chính phủ này đã hết. Chúng tôi sẽ trình kiến nghị bất tín nhiệm ngay trong kỳ họp tới của Hạ viện”.
Lãnh đạo Đảng Khối Quebec (Bloc Québécois), một đảng đối lập lớn hơn, cũng cam kết ủng hộ kiến nghị và khẳng định “không có kịch bản nào để Trudeau có thể giữ được vị trí”.
Phe Bảo thủ thậm chí còn yêu cầu Toàn quyền Mary Simon – đại diện của Quốc vương Anh Charles tại Canada – triệu tập Quốc hội trước cuối năm để tổ chức bỏ phiếu bất tín nhiệm. Tuy nhiên, các chuyên gia hiến pháp cho rằng yêu cầu này khó được chấp nhận.
“Chúng ta không thể để một chính phủ hỗn loạn kéo đất nước xuống vực sâu. Rõ ràng, Justin Trudeau đã mất lòng tin từ Quốc hội”, lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre phát biểu.
Sức ép đối với ông Trudeau gia tăng sau khi Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland bất ngờ từ chức tuần này, khiến ông phải cải tổ nội các ngay lập tức. Tuy nhiên, Trudeau không đưa ra bất kỳ bình luận nào về sự ra đi của bà Freeland.
Theo nguồn tin từ văn phòng thủ tướng, ông Trudeau sẽ sử dụng kỳ nghỉ Giáng sinh để cân nhắc tương lai của mình và không có khả năng đưa ra thông báo trước tháng 1.
Nếu Trudeau từ chức ngay bây giờ, Đảng Tự do khó có thể tìm được lãnh đạo mới trước kỳ bầu cử. Điều này buộc đảng phải ra tranh cử với một lãnh đạo tạm quyền, tình huống chưa từng xảy ra trong lịch sử Canada.
Khủng hoảng chính trị diễn ra vào thời điểm quan trọng, khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump dự kiến nhậm chức vào ngày 20/1. Ông Trump đã cam kết áp thuế 25% lên tất cả hàng nhập khẩu từ Canada, điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế nước này.
Các thủ hiến của 10 tỉnh bang tại Canada đang kêu gọi sự đoàn kết để đối phó với nguy cơ thuế quan, đồng thời chỉ trích sự hỗn loạn tại Ottawa khiến đất nước không có sự chuẩn bị cần thiết.