Thủ tướng: Chọn phương thức đầu tư tối ưu nhất cho dự án đường sắt tốc độ cao
Chiều tối nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ nghe ý kiến về tình hình triển khai các dự án đường sắt trọng điểm; dự án xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận 1.
Về dự án xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận 1, thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo tập trung, hoàn thiện nhiều thể chế liên quan để triển khai dự án, trong đó ban hành nhiều luật, nghị định, thông tư.
Phía Việt Nam cũng đã làm việc với phía Nga nhiều lần. Đến nay, hai bên đang đàm phán Hiệp định liên Chính phủ về hợp tác xây dựng nhà máy.
Tại cuộc họp, Thường trực Chính phủ đã cho ý kiến nhằm giải quyết dứt điểm trong tháng 1/2026 một số nội dung còn vướng mắc để triển khai dự án, đồng thời tiếp tục tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên thực tế liên quan đến giải phóng mặt bằng và các vấn đề khác của dự án chiến lược này.
Phiên họp Thường trực Chính phủ chiều tối nay. Ảnh: Nhật Bắc
Về dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, dự án thành phần 1 đầu tư hạ tầng, kết nối các ga đã được phê duyệt và hiện đã khởi công 5 nhà ga đầu tiên vào ngày 19/12; đồng thời đang khảo sát, thiết kế 16 nhà ga còn lại để khởi công trong quý 1/2026.
Dự án thành phần 2 đã được hoàn thành công tác khảo sát hiện trường, nhu cầu vận tải, số liệu khí tượng, thủy văn, vật liệu, bãi thải và phấn đấu hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 3/2026.
Về dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam, hiện 11/15 địa phương đã rà soát nhu cầu, xác định khu tái định cư. Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã tiến hành rà soát, kiểm đếm, lập phương án di dời công trình điện.
Bộ KH-CN thẩm định công bố 37 tiêu chuẩn về đường sắt tốc độ cao. Đây là những tiêu chuẩn chung của tất cả các nước trên thế giới. Quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi xác định cụ thể, chi tiết về công nghệ, quy mô làm cơ sở để xem xét quyết định.
Một số nhà đầu tư đề xuất tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam theo hình thức đầu tư kinh doanh, nhưng cần có các cơ chế đặc thù, đặc biệt và đánh giá kỹ về tác động.
Về các dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và TPHCM, Hà Nội đang triển khai tuyến số 3 đoạn Hà Nội - Hoàng Mai, đang lựa chọn tư vấn hỗ trợ kỹ thuật, Thủ tướng đã có quyết định cho phép huy động vốn ODA và vay nước ngoài cho dự án.
Tuyến số 5 Văn Cao - Hòa Lạc đã hoàn thành phê duyệt dự án thành phần 2 và đã khởi công, đồng thời triển khai các thủ tục về giải phóng mặt bằng.
Tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo đã khởi công tháng 10/2025, UBND TP Hà Nội đang tổ chức thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh dự án theo mô hình TOD.
Tuyến số 3 đoạn đi ngầm từ Cầu Giấy đến ga Hà Nội đang thi công ngầm và đạt 72% kế hoạch.
Dự án tuyến đường sắt đô thị TPHCM đang được tổ chức triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, xây dựng kế hoạch, chuẩn bị vốn. Tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương đang điều chỉnh, hoàn thiện các thủ tục liên quan để khởi công ngày 19/1/2026.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu. Ảnh: Nhật Bắc
Sau khi nghe báo cáo, về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đây là dự án Đảng, Nhà nước rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, nhân dân kỳ vọng, mong đợi.
Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ KH-CN, Bộ Xây dựng rà soát lại các quy chuẩn, tiêu chuẩn trên cơ sở kinh nghiệm thế giới và Việt Nam để lựa chọn công nghệ xây dựng đảm bảo các yếu tố kỹ thuật, kinh tế, chính trị, ngoại giao, an ninh quốc phòng, khả năng chuyển giao công nghệ, vận hành...
Thủ tướng yêu cầu trong tháng 1/2026, Bộ Xây dựng phối hợp các bộ, ngành liên quan hoàn thành đánh giá tác động các phương thức đầu tư; đề xuất các cơ chế, chính sách cho từng phương thức để trình Chính phủ; khẩn trương hoàn thành công tác lựa chọn tư vấn khảo sát.
Với dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các ý kiến cho biết, Trung Quốc đánh giá Việt Nam triển khai nhanh hơn 1,5 năm tới 2 năm so với các dự án tương tự mà Trung Quốc hợp tác với các nước trong ASEAN.
Về dự án thành phần 1, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng triển khai đúng và vượt tiến độ. Về việc lập dự án tiền khả thi và Hiệp định nối ray giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc, phải hoàn thành trong tháng 3/2026.
Thủ tướng cũng yêu cầu các cơ quan xây dựng lộ trình cụ thể về đào tạo nguồn nhân lực, lộ trình nội địa hóa một cách tối đa để góp phần phát triển ngành công nghiệp đường sắt.
Với 2 dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc là Đồng Đăng - Hà Nội và Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch.
Đối với các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và TPHCM, Thủ tướng đề nghị 2 TP từ kinh nghiệm của một số tuyến đã đi vào hoạt động, lựa chọn công nghệ với quy trình, tiêu chuẩn, quy chuẩn hợp nhất, liên thông, có khả năng dùng chung, bảo đảm tiên tiến, hiện đại, lâu dài...
