Thủ tướng có thể áp dụng các biện pháp tình trạng khẩn cấp
Trong trường hợp cần thiết, Thủ tướng có thể áp dụng các biện pháp tình trạng khẩn cấp mà pháp luật hiện hành chưa quy định.
Chiều 27/5, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Quốc phòng, trình Quốc hội dự án Luật Tình trạng khẩn cấp.
thủ tướng áp dụng các biện pháp mà pháp luật chưa quy định
Dự thảo Luật quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp (TTKC) trong cả nước hoặc ở từng địa phương theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ. Căn cứ vào Nghị quyết của UBTVQH, Chủ tịch nước công bố TTKC trong cả nước hoặc ở từng địa phương.
Trong trường hợp UBTVQH không họp ngay được, Chủ tịch nước công bố TTKC theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ.
Nghị quyết của UBTVQH hoặc Lệnh của Chủ tịch nước về TTKC phải được công bố ngay trên phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn nơi ban bố TTKC để người dân biết, thực hiện.
Về thẩm quyền bãi bỏ TTKC, dự thảo Luật quy định khi thảm họa đã được ngăn ngừa, hạn chế hoặc khắc phục; dịch bệnh được chặn đứng hoặc dập tắt; tình hình quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội đã ổn định, Thủ tướng Chính phủ đề nghị UBTVQH ra Nghị quyết, Chủ tịch nước ra Lệnh bãi bỏ TTKC.
Cũng theo dự thảo luật, Thủ tướng quyết định việc các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp.
Trong trường hợp cần thiết, Thủ tướng có thể áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất.
Lực lượng Quân đội, Công an, Dân quân tự vệ và những người thuộc các Đội tuần tra đặc biệt được trang bị vũ khí, công cụ hỗ trợ và chỉ sử dụng trong các trường hợp: Ngăn chặn, tạm giữ người có hành vi đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành nhiệm vụ trong TTKC hoặc người khác; người có hành vi xâm phạm tài sản của Nhà nước, tổ chức hoặc của cá nhân; ngăn chặn, tạm giữ người phạm tội; ngăn chặn, bắt giữ người đang gây rối trật tự công cộng hoặc vi phạm quy định về TTKC; giải tán các vụ tụ tập, biểu tình; ngăn chặn, tạm giữ người có hành vi gây bạo loạn, phá hoại, phá trại giam, đánh tháo phạm nhân, cướp vũ khí, tấn công mục tiêu hoặc đối tượng được bảo vệ; ngăn chặn, tạm giữ người dùng vũ lực, cản trở người thi hành nhiệm vụ trong TTKC; những trường hợp khác mà pháp luật quy định được phép sử dụng, công cụ hỗ trợ vũ khí.
đảm bảo thống nhất, đồng bộ
Thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật, tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu để quy định các biện pháp áp dụng cho phù hợp với phân loại về tình trạng khẩn cấp, bảo đảm tính thống nhất, chặt chẽ, khả thi.
Về việc phân quyền, phân cấp áp dụng các biện pháp trong TTKC, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản tán thành với quy định giao quyền cho Thủ tướng Chính phủ trong trường hợp cần thiết, có thể áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất, bảo đảm linh hoạt trong việc ứng phó, xử lý các tình huống phức tạp.
Mặt khác, đề nghị nghiên cứu, bổ sung nội dung “hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành” để bảo đảm phù hợp với các quy định về phân cấp, phân quyền, ủy quyền của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025.
Có ý kiến đề nghị cùng với việc giao quyền, cho phép Thủ tướng Chính phủ thì cân nhắc để giao quyền, phân quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể quyết định những biện pháp phù hợp áp dụng trong TTKC phù hợp với đặc điểm của địa phương.
Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho rằng quy định giao quyền này là cần thiết, tuy nhiên, để bảo đảm bảo phù hợp với Hiến pháp, đề nghị bổ sung nội dung các biện pháp này phải phù hợp với các nguyên tắc quy định tại dự thảo Luật, đồng thời, cần tiếp tục làm rõ thêm về thời điểm hiệu lực, đối tượng, các biện pháp đặc thù này để bảo đảm khả thi.
Về trách nhiệm quản lý nhà nước, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhất trí với quy định giao thẩm quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành bảo đảm linh hoạt trong việc ứng phó, xử lý các tình huống phức tạp tại địa phương, nhưng cần rà soát để đảm bảo thống nhất, đồng bộ với Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
