Thủ tướng: Hợp tác địa phương Việt Nam – Nhật Bản sẽ là một cú hích mới

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi lời chia buồn tới người dân ở các địa phương chịu ảnh hưởng lũ lụt.

Đây là sự kiện có quy mô lớn đầu tiên nhằm thúc đẩy hợp tác địa phương giữa Việt Nam và Nhật Bản và là một bước quan trọng để tiếp tục triển khai thỏa thuận giữa hai nước trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của nguyên Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru hồi tháng 4 năm nay.

Thủ tướng hoan nghênh chủ đề của diễn đàn "Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững" có ý nghĩa rất thiết thực, mang tầm chiến lược, thể hiện rõ tinh thần chân thành, tình cảm, tin cậy, hiệu quả, hợp tác cùng thắng, cùng đồng hành phát triển, cùng kiến tạo tương lai vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của cả hai quốc gia, để quan hệ song phương ngày càng đơm hoa, kết trái.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại diễn đàn hợp tác địa phương Việt Nam – Nhật Bản. Ảnh: Phạm Công

Thủ tướng khái quát, sau 2 năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện, Thủ tướng cho biết quan hệ hai nước đã có nhiều bước phát triển mạnh mẽ, thể hiện qua 6 điểm nổi bật.

Trong đó, quan hệ song phương đạt tăng trưởng rất tích cực trong một số chỉ số hợp tác quan trọng như kim ngạch thương mại hai chiều tăng trên 20%, vốn đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam tăng hơn 8 tỷ USD, số người Việt Nam tại Nhật Bản tăng hơn 20%, có thêm hơn 10 cặp địa phương ký kết nhiều văn kiện hợp tác mới.

Bên cạnh dòng đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam, ngày càng có nhiều địa phương và doanh nghiệp Việt Nam chủ động đầu tư, mở rộng hoạt động tại Nhật Bản, nhất là trong các lĩnh vực chuyển đổi số, thương mại, du lịch, kết nối y tế, lao động.

Khái quát về tình hình Việt Nam, Thủ tướng cho biết Chính phủ tiếp tục tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp trên tinh thần 3 thông: "thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị và nhân lực thông minh".

Đến hết năm 2025, Việt Nam dự kiến hoàn thành 3.245 km đường bộ cao tốc và trên 1.700 km đường bộ ven biển; cơ bản hoàn thành Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, tích cực triển khai dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình tại phía bắc (tỉnh Bắc Ninh) với công suất hàng chục triệu hành khách mỗi năm.

Ngoài ra, Việt Nam xây dựng Trung tâm Triển lãm quốc gia với quy mô thuộc top 10 thế giới, khởi động lại dự án điện hạt nhân, tập trung hoàn thành, đưa vào sử dụng các dự án điện lớn; phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật số đồng bộ, hiện đại.

6 định hướng lớn để tăng cường hợp tác

Thủ tướng gợi mở 6 định hướng lớn để hai bên tăng cường hợp tác, trao đổi và thảo luận tại diễn đàn.

Thứ nhất, hai bên chủ động, sáng tạo, phát huy các tiềm năng, yếu tố bổ trợ giữa địa phương hai nước để thúc đẩy hợp tác trên nguyên tắc "cùng có lợi", "bên này cần, bên kia có", vì sự thịnh vượng chung.

Việt Nam có các địa phương cần vốn, công nghệ, công nghiệp phụ trợ chưa phát triển; còn Nhật Bản cũng có các địa phương đang gặp phải vấn đề thiếu hụt lao động, dân số già, thiếu động lực tăng trưởng.

Do đó, Thủ tướng đề nghị các địa phương thảo luận tập trung vào các tiềm năng, thế mạnh, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của mình. Mỗi địa phương xác định 1-2 lĩnh vực ưu tiên, mũi nhọn của địa phương mình, phấn đấu đề xuất 2-3 sáng kiến/dự án hợp tác cụ thể có thể triển khai ngay trong 1-2 năm tới.

Thứ hai, Thủ tướng đề nghị các địa phương hai nước tập trung lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp để chủ động có các chính sách ưu đãi, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước kết nối, đầu tư. Đồng thời, hai bên bảo đảm người dân phải là đối tượng thụ hưởng chính của việc hợp tác theo tinh thần 3 hơn: "việc làm tốt hơn, thu nhập cao hơn, kỹ năng và điều kiện làm việc tốt hơn".

Thứ ba, Thủ tướng đề nghị hai bên thảo luận, đề xuất các sáng kiến cụ thể nhằm tăng cường kết nối văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân hai nước nói chung và hiểu biết giữa các địa phương nói riêng.

Thứ tư, Thủ tướng đề nghị hai bên nghiên cứu thúc đẩy các mô hình hợp tác về công nghệ số, AI, đô thị thông minh, vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D)…; mong muốn phía Nhật Bản tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp Việt Nam trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số trong chính quyền địa phương, nâng cao năng lực xây dựng chính sách, quản trị trong các lĩnh vực ưu tiên như AI, hạ tầng di động, bán dẫn…

Thứ năm, hai bên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất dự án hợp tác cụ thể về hạ tầng xanh, chống ngập đô thị, xử lý rác - nước thải, nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, năng lượng tái tạo...

Thứ sáu, hai nước tăng cường hợp tác đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực cho nhau, trong bối cảnh Nhật Bản thiếu hụt lao động, còn Việt Nam đang trong giai đoạn "dân số vàng" và điều chỉnh chính sách sang dân số phát triển, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.

Quang cảnh diễn đàn. Ảnh: Phạm Công

Thủ tướng cho biết, Chính phủ Việt Nam hoan nghênh và nhất trí với phát biểu ngay sau khi trúng cử của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi - đó là "Làm việc! Làm việc! Làm việc và Làm việc!".

Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực làm việc hơn nữa, luôn đồng hành cùng các địa phương và nhà đầu tư Nhật Bản theo tinh thần "3 cùng": Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.

Thủ tướng tin tưởng rằng, diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam – Nhật Bản lần thứ nhất sẽ là một dấu mốc quan trọng, "cú hích mới", mở ra chặng đường hợp tác đầy triển vọng và sáng tạo giữa Việt Nam và Nhật Bản, góp phần đưa quan hệ song phương phát triển hơn nữa theo phương châm "chân thành – tình cảm – tin cậy – thực chất – hiệu quả – cùng có lợi".

Phạm Công