Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba từ chức

Japan Times đưa tin, phát biểu tại cuộc họp báo chiều 7/9, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba cho biết ông quyết định từ chức vì các cuộc đàm phán về thuế quan với Mỹ - vấn đề mà ông đã gọi là “khủng hoảng quốc gia” – hiện đã đạt được cột mốc quan trọng.

“Tôi luôn nói rằng tôi sẽ quyết định hành động vào thời điểm thích hợp. Khi cuộc đàm phán về thuế quan với Mỹ đang đi đến một giai đoạn nhất định, tôi tin rằng giờ là thời điểm thích hợp. Tôi quyết định nhường lại vị trí cho thế hệ tiếp theo,” ông Ishiba tuyên bố.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba. Ảnh: Japan Times

Quyết định từ chức của Thủ tướng Ishiba diễn ra một ngày trước khi đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền sẽ quyết định có tổ chức một cuộc bầu cử lãnh đạo mới của đảng hay không. LDP đã mất thế đa số trong cuộc bầu cử tại Hạ viện vào tháng 10/2024. Vào tháng 7 vừa qua, liên minh đảng LDP - Komeito tiếp tục mất thế đa số tại Thượng viện. Tuần trước, 4 quan chức cấp cao của LDP, bao gồm Tổng thư ký LDP Hiroshi Moriyama, đã đề nghị từ chức.

Trong khi đó, Thủ tướng Ishiba tuần trước vẫn thể hiện quyết tâm giữ chức và giải quyết các thách thức mà chính phủ đang đối mặt trên nhiều mặt trận, đặc biệt là về kinh tế. Vào ngày 5/9, ông Ishiba còn cam kết sẽ lãnh đạo chính phủ thực hiện một gói kích thích kinh tế trong những tháng tới.

Tuy nhiên, những lời kêu gọi từ chức đã ngày càng tăng trong đảng, khi nhiều cựu lãnh đạo thúc giục ông từ chức trước cuộc bỏ phiếu chính thức của đảng LDP để ngăn chặn sự chia rẽ ngày càng sâu sắc trong đảng.

Theo NHK, vào tối 6/9, Thủ tướng Ishiba đã gặp Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi và cựu Thủ tướng kiêm Phó Chủ tịch đảng LDP Yoshihide Suga. Họ được cho là đã thuyết phục ông Ishiba từ chức trước cuộc bỏ phiếu vào 8/9.

Theo cuộc khảo sát của Yomiuri được công bố vào ngày 7/9, đã có 21 trong số 47 cơ sở đảng cấp tỉnh tại Nhật Bản ủng hộ một cuộc bầu cử sớm, trong khi 9 cơ sở phản đối. Có 161 nghị sĩ thuộc LDP cho biết họ ủng hộ cuộc bầu cử sớm, trong khi 50 người phản đối. Một cuộc khảo sát của Kyodo News cho thấy 120 nghị sĩ ủng hộ cuộc bầu cử sớm. Theo quy định, cần tổng cộng 172 phiếu bầu sẽ cần thiết để kích hoạt cuộc bầu cử sớm.

Tuy nhiên, với việc ông Ishiba đã tuyên bố từ chức hôm nay, LDP sẽ phải tổ chức bầu cử để lựa chọn lãnh đạo mới trong những tuần tới.

Hai cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế là bà Sanae Takaichi và ông Takayuki Kobayashi đã ngầm khẳng định rằng họ có thể tiếp tục tranh cử sau khi thất bại trong cuộc bầu cử vào năm ngoái. Một số thành viên trong nội các của ông Ishiba, như Bộ trưởng Nông nghiệp Koizumi Shinjiro và Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, từ lâu đã được xem là những ứng viên tiềm năng cho chức thủ tướng.

Đỗ Thảo