Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông dân văn minh, nông thôn hiện đại

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đồng chủ trì hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến, các Phó Thủ tướng Chính phủ: Trần Hồng Hà, Mai Văn Chính; Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan…

Dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh; Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền; lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội; các sở, ban, ngành, tập thể, cá nhân của thành phố được Trung ương khen thưởng có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong xây dựng nông thôn mới.

Các đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội. Ảnh: Minh Phú

Nhiều chỉ tiêu đạt và vượt

Theo báo cáo tổng kết của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy, hai chương trình đều cơ bản đạt và vượt các mục tiêu đề ra đến năm 2025.

Với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới: Cả nước có 6.084/7.669 xã (79,3%) đạt chuẩn nông thôn mới, 2.567 xã (42,2%) đạt chuẩn nâng cao; 743 xã (12,2%) đạt chuẩn kiểu mẫu.

Cấp huyện có 329/646 đơn vị (51%) được công nhận hoàn thành nhiệm vụ hoặc đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, 48 huyện đạt chuẩn nâng cao.

24 tỉnh, thành phố có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; 12 tỉnh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ.

Thu nhập bình quân người dân nông thôn năm 2024 ước đạt 54 triệu đồng/người/năm; dự kiến năm 2025 đạt 58 triệu đồng/người/năm (tăng 1,4 lần so với năm 2020).

Với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm bình quân 1,03%/năm, đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao. Huyện nghèo giảm bình quân 6,7%/năm; hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 4,45%/năm.

Có 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn, vượt mục tiêu đề ra. Tổng số hộ nghèo, cận nghèo cuối kỳ dự kiến còn 1,25 triệu hộ, giảm hơn 52% so với đầu kỳ. 100% số huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn được đầu tư cơ sở hạ tầng với hơn 2.600 công trình triển khai.

Hai chương trình tiếp tục khẳng định là chủ trương lớn, đúng đắn, phù hợp thực tiễn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số. Hạ tầng nông thôn được nâng cấp rõ nét, sinh kế và dịch vụ xã hội cơ bản được mở rộng, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực.

Phong trào thi đua lan tỏa, huy động sức dân mạnh mẽ

Báo cáo tổng kết phong trào Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới và Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết: Các phong trào thi đua được triển khai sâu rộng, khí thế mạnh mẽ, đạt nhiều kết quả thiết thực.

Người dân tích cực hiến đất, góp công, góp tiền, tham gia hoạt động xây dựng nông thôn mới, góp phần thay đổi diện mạo làng quê. Hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, sản xuất, môi trường được đầu tư đồng bộ, từng bước kết nối đô thị, nâng cao chất lượng sống.

Các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh tôn vinh các điển hình tiên tiến bằng nhiều hình thức sáng tạo: Tổ chức hội nghị biểu dương, giao lưu, thi viết, xuất bản tạp chí chuyên đề, sáng tác văn nghệ… qua đó, khơi dậy phong trào thi đua sôi nổi trong toàn dân.

Với phong trào Vì người nghèo, các chương trình hỗ trợ như cấp thẻ bảo hiểm y tế, khám chữa bệnh, học bổng, xây dựng nhà ở, cung cấp nước sạch, tín dụng ưu đãi… được triển khai rộng rãi. Nhiều địa phương không còn hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo (tính theo chuẩn nghèo đa chiều), như: Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu…

Có chính sách hỗ trợ đặc thù cho vùng khó khăn

Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh báo cáo tình hình thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Về định hướng giai đoạn 2026-2030, Chương trình hướng tới mục tiêu: Xây dựng nông thôn mới hiện đại, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; thúc đẩy kinh tế nông thôn gắn với chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo; bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo nhanh, thu hẹp chênh lệch vùng miền.

Tham luận tại hội nghị, nhiều địa phương kiến nghị Trung ương có chính sách hỗ trợ đặc thù cho khu vực khó khăn. Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh cho biết: Hà Giang là tỉnh miền núi, triển khai xây dựng nông thôn mới còn nhiều khó khăn, đề nghị giai đoạn tới, Trung ương có cơ chế nguồn lực phân cấp mạnh hơn cho các địa phương; mong muốn Trung ương có kinh phí hỗ trợ các tỉnh khó khăn về hạ tầng chiến lược như nhà ở, giao thông; đề nghị Trung ương triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn mới khẩn trương ngay sau khi Đại hội Đảng toàn quốc thành công.

Các tỉnh: Đắk Lăk, Thanh Hóa - nơi đông đồng bào dân tộc thiểu số, rất cần chính sách đặc thù, đề nghị Trung ương khi xem xét các tiêu chí phân bổ vốn cho các tỉnh cần tính đến yếu tố diện tích tự nhiên, tổng số kilomet giao thông nông thôn cần đầu tư, tỷ lệ hộ nghèo, tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn… để bảo đảm công bằng giữa các vùng, địa phương.

Đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi đề nghị Trung ương sớm ban hành hướng dẫn rà soát nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao của các xã sau sáp nhập.

Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến đề xuất tạo điều kiện phát huy vai trò phụ nữ – vừa là chủ thể tham gia, vừa là đối tượng thụ hưởng – trong chương trình tích hợp thời gian tới...

Cũng tại hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan gợi mở: Sau khi hợp nhất địa giới hành chính các xã theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cần quy hoạch lại nông thôn, các xã mới. Nông thôn mới giai đoạn tới không dừng ở đạt chuẩn mà hướng tới xây dựng làng thông minh, làng hạnh phúc - nơi cuộc sống của người dân thực sự nâng cao.

Hướng đến phát triển toàn diện, bền vững

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các cấp quán triệt tinh thần kiên trì, kiên định thực hiện mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra; đồng thời, giảm nghèo toàn diện, bền vững.

Đối với hệ thống chính trị các cấp, Thủ tướng yêu cầu thực hiện “4 đẩy mạnh”: Hoàn thiện thể chế; phát triển hạ tầng chiến lược; xây dựng yếu tố con người và đa dạng hóa nông sản; phấn đấu xây dựng người nông dân phù hợp giai đoạn cách mạng mới, giai đoạn phát triển mới và chính quyền địa phương hai cấp.

Đối với nông dân, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị cần “3 tiên phong”: Tiên phong thoát nghèo, thi đua làm giàu từ bàn tay khối óc, từ mảnh đất, khung trời, cửa biển; tiên phong xây dựng người nông dân văn minh; tiên phong sản xuất xanh, bền vững gắn với chuyển đổi số và bình dân học vụ số.

Thủ tướng cũng đề nghị trong giai đoạn 2026-2030, các bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Nội vụ tập trung xây dựng tích hợp hai chương trình: Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới và Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững; hai phong trào: Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới và Vì người nghèo - không để ai bỏ lại phía sau thành 1 chương trình mục tiêu quốc gia, 1 phong trào thi đua. Trong giai đoạn tới, các bộ, ngành, địa phương và các tầng lớp nhân dân cần quyết tâm cao, nỗ lực lớn... để triển khai thực hiện có hiệu quả, thực chất.

Tại hội nghị, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong các phong trào thi đua: Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới, Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau (giai đoạn 2021-2025).

Dịp này, thành phố Hà Nội có 6 tập thể, 1 cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Ba gồm: Gia Lâm, Thanh Trì, Hoài Đức (đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao); Ba Vì, Ứng Hòa, Mỹ Đức (đạt chuẩn nông thôn mới) và cá nhân Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền; 6 tập thể được tặng thưởng Cờ thi đua của Chính phủ; 5 tập thể, 2 cá nhân được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Nguyễn Mai