Thủ tướng Singapore cảnh báo Mỹ - Trung có thể tính toán sai lầm vì Đài Loan

“Chúng ta nên lo lắng. Tôi không nghĩ cuộc chiến sẽ nổ ra chỉ trong một sớm một chiều, nhưng đó là tình huống mà bạn có thể sơ suất hoặc tính toán sai và ở trong một tình huống rất tế nhị”, Thủ tướng Lý Hiển Long nói vào tối 17.11 trong cuộc phỏng vấn với Tổng biên tập tờ Bloomberg - John Micklethwait.

Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết tại Diễn đàn Kinh tế Mới Bloomberg rằng, Mỹ đã tăng cường đáng kể sự can dự với Đài Loan, Trung Quốc ngày càng kiểm tra khả năng phòng không của đảo này và chính quyền Đài Bắc đã thực hiện các bước như in hộ chiếu có tên “Đài Loan”.

Diễn đàn Kinh tế Mới đang được tổ chức bởi Bloomberg Media Group, một bộ phận của Bloomberg, công ty mẹ của Bloomberg News.

Nhà lãnh đạo Singapore cho hay: “Tất cả những động thái này đều làm dấy lên những nghi ngờ, căng thẳng và lo lắng, đồng thời có nhiều khả năng xảy ra sơ suất hoặc tính toán sai”.

“Mọi người đều nói lẽ phải, nhưng nếu bạn nhìn vào những gì đang xảy ra thì đó không phải là một tình huống tĩnh”, ông Lý Hiển Long nói thêm.

Bình luận của ông Lý Hiển Long được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ - Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình kết thúc hội nghị thượng đỉnh mặt đối mặt đầu tiên, đồng ý tiếp tục nói chuyện về một loạt chủ đề ngay cả khi họ tiếp tục tranh luận về các vấn đề như Đài Loan.

Sau khi trấn an ông Tập Cận Bình hôm 16.11 rằng Mỹ không có quan điểm về chủ quyền của Đài Loan, một ngày sau, Tổng thống Biden mô tả đảo này là “độc lập” với các phóng viên trước khi đảo ngược bình luận.

Phát biểu với các phóng viên tại bang New Hampshire (Mỹ) hôm 16.11, Tổng thống Biden cho biết Đài Loan "tự quyết định" và hòn đảo tự trị là "độc lập".

Vài giờ sau, ông Biden quay lại vấn đề, nói rằng "chúng tôi không khuyến khích độc lập" và nhấn mạnh lại rằng chính sách lịch sử của Mỹ với nền dân chủ ở Đài Loan vẫn được duy trì.

"Chúng tôi sẽ không thay đổi chính sách của mình. Chúng tôi khuyến khích họ làm chính xác những gì Đạo luật Đài Loan yêu cầu", ông Biden nói thêm, một tham chiếu rõ ràng về Đạo luật Quan hệ Đài Loan điều chỉnh chính sách của Mỹ.

"Đó là những gì chúng tôi đang làm. Hãy để Đài Loan quyết định. Hãy để họ quyết định", Tổng thống Mỹ nói thêm.

Lựa chọn từ ngữ của ông Biden có khả năng làm dấy lên sự báo động ở Trung Quốc, vốn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và đã đe dọa sẽ đánh chiếm nếu đảo này tìm kiếm độc lập.

Thủ tướng Singapore - Lý Hiển Long trong cuộc phỏng vấn tại Diễn đàn Kinh tế Mới Bloomberg ở Singapore, vào ngày 17.11

Trung Quốc thường cảnh báo rằng việc Đài Loan khẳng định “độc lập” là lằn ranh đỏ cho cuộc tấn công và nhiều lần cảnh báo Mỹ vì khích lệ Đài Loan chia cắt với đại lục.

Thủ tướng Lý Hiển Long nói rằng thật tốt khi ông Biden và Tập Cận Bình có thể gặp gỡ, "nói chuyện thẳng thắn" với nhau dù mọi vấn đề sẽ không được giải quyết trong một cuộc họp.

Ông Lý Hiển Long nói rằng ở Mỹ hiện có sự đồng thuận rằng Trung Quốc là "vấn đề nghiêm trọng với họ", trong khi nhiều người Trung Quốc tin rằng người Mỹ muốn làm cường quốc châu Á chậm lại và "ngăn chặn sự nổi dậy của họ".

Nhà lãnh đạo Singapore cũng cho biết Mỹ nên tiếp tục tiến tới thương mại với châu Á ngay cả khi không khả thi về mặt chính trị khi ký lại Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ về Đối tác xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), thỏa thuận thương mại 11 quốc gia mà cựu Tổng thống Donald Trump đã ký.

Ông Lý Hiển Long nói rằng Mỹ sẽ vẫn có vai trò trong khu vực ngay cả khi Trung Quốc tham gia thỏa thuận với các đồng minh và các khoản đầu tư của họ.

Sơn Vân