Thừa thắng ở Kursk, Nga tính đánh úp Sumy, Ukraine dùng kế nghi binh
Khi giao tranh vẫn diễn ra ác liệt ở Kursk, quân đội Nga đã cố gắng đột phá qua biên giới tràn vào khu vực Sumy của Ukraine. Sử dụng các nhóm tấn công nhỏ, Nga nỗ lực tiến sâu hơn vào biên giới Ukraine, đặc biệt là khu vực gần làng Novenke và giành được chỗ đứng.
Mối lo ngại về cuộc tấn công lớn của Nga vào Sumy
Tổng thống Ukraine Zelensky tuần này cho rằng Nga đang chuẩn bị một cuộc tấn công mới vào khu vực Sumy của Ukraine, giáp với tỉnh Kursk của Nga. Suy đoán của ông Zelensky được đưa ra trong bối cảnh quân đội Nga tiếp tục đẩy lùi lực lượng Ukraine ở Kursk. Kiev đã kiểm soát một phần lãnh thổ ở Kursk kể từ khi phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào khu vực biên giới này hồi tháng 8/2024.

Binh sỹ Nga tại Sudzha, Kursk. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Khi lực lượng Ukraine tiếp tục rút lui khỏi Kursk, Điện Kremlin có thể đang chuẩn bị một cuộc tấn công mới theo hướng này. Trong khi các mục tiêu tiềm năng vẫn chưa rõ ràng, một số nhà phân tích cho rằng, Nga có thể tiến vào Sumy để buộc Ukraine phải chuyển hướng nguồn lực sang một mặt trận mới và làm suy yếu vị thế của Kiev trong các cuộc đàm phán hòa bình.
Trước đó hôm 12/3, lực lượng Ukraine đã rút khỏi thị trấn Sudzha – nơi có dân số lớn nhất ở tỉnh Kursk và quay về Sumy. Chỉ có một khu vực nhỏ gần biên giới Nga-Ukraine hiện vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Kiev.
Nga đã coi việc giành lại Kursk là một thành công quan trọng trong cuộc chiến kéo dài hơn ba năm. Trong chuyến thăm khu vực Kursk tuần trước, Tổng thống Vladimir Putin đã đề xuất thiết lập một "vùng đệm" ở khu vực Sumy để bảo vệ Kursk khỏi các cuộc tấn công trong tương lai.
Sau tuyên bố của ông, nhiều báo cáo cho rằng, Nga có khả năng tiến hành cuộc tấn công tiềm tàng theo hướng này. Quân đội Nga đã thực hiện các cuộc xâm nhập nhỏ vào khu vực Sumy vào đầu tháng 3/2025, nhằm mục đích kiểm soát các tuyến đường tiếp tế quan trọng của Ukraine.
Quân đội Ukraine cũng báo cáo về sự hiện diện của các nhóm trinh sát và phá hoại nhỏ của Nga ở khu vực biên giới, nhưng cho đến nay vẫn chưa có thông tin về bước đột phá đáng kể của đối phương.
Khi Ukraine rút lui khỏi Kursk, nhà phân tích người Ukraine Oleksiy Hetman cho rằng, Nga đã triển khai thêm các đơn vị, bao gồm các lữ đoàn cơ giới và các khẩu đội pháo binh, dọc biên giới để chuẩn bị thực hiện cuộc tấn công lớn.
“Hiện tại, các lực lượng Nga đồn trú tại đó bao gồm các đơn vị không quân, cơ giới và thủy quân lục chiến. Nhiều khả năng, họ sẽ cố gắng tiến về phía Sumy và xâm nhập lãnh thổ của Ukraine từ phía Bắc. Vẫn chưa rõ họ có thành công hay không”, ông Hetman lưu ý.
Tuy nhiên, nhà phân tích quân sự Ukraine Ivan Stupak lập luận rằng, cả tình báo Ukraine và các nhà phân tích tình báo nguồn mở (OSINT) đều không phát hiện thấy dấu hiệu Nga chuẩn bị cho một cuộc tấn công quy mô lớn vào Sumy.
"Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính xác về việc ở đâu đó sâu bên trong lãnh thổ Nga, Moscow đã tập hợp lực lượng quân sự gồm 200.000 binh sỹ và bắt đầu cuộc tấn công vào một vài ngày tới. Cho đến nay, vẫn chưa có xác nhận nào về một cuộc tấn công mới của Nga”, nhà phân tích Stupak lưu ý.
Chiến thuật nghi binh của Ukraine
Nhiều cuộc đụng độ mới đã được ghi nhận ở khu vực biên giới. Các kênh Telegram quân sự thân Nga đã đưa tin về nỗ lực của lực lượng Ukraine xâm nhập khu vực Belgorod của Nga, giáp với Kursk. Bộ Quốc phòng Nga sau đó tuyên bố đã đẩy lùi cuộc xâm nhập của Ukraine tại Belgorod. Các kênh Telegram của quân đội Nga cũng đã chia sẻ nhiều video về các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhắm vào thiết bị quân sự của Ukraine.
Theo giới phân tích, lực lượng tấn công nhiều khả năng là các đơn vị Ukraine trước đó đã rút lui khỏi Kursk, với những dấu hiệu đặc biệt trên xe bọc thép của họ, tuy nhiên họ vẫn chưa đạt được bước đột phá đáng kể.
"Ở khu vực Belgorod này, không có mục tiêu quan trọng nào đối với Lực lượng vũ trang Ukraine. Địa hình rất trống trải, chủ yếu là cánh đồng và rừng rậm", nhà phân tích quân sự Nga Yan Matveev cho biết trên Telegram.
"Tôi cho rằng đây là một động thái nghi binh của Ukraine. Có lẽ họ hy vọng Nga sẽ không bảo vệ chặt chẽ Belgorod, từ đó tìm cách đột nhập sâu vào khu vực và buộc quân đội Nga phải tái triển khai lực lượng đáng kể từ Kursk tới Belgorod. Nhưng, chiến dịch của Kiev đã thất bại", ông Matveev lưu ý.
Trong khi đó, nhà phân tích Stupak cho rằng, cuộc tấn công của Ukraine vào Belgorod có thể nhằm mục đích chuyển hướng sự chú ý của Nga khỏi Sumy. Theo ông, lực lượng Nga dọc biên giới Kursk-Sumy có thể lên tới 60.000 người và hầu hết tham gia vào các vai trò hậu cần, hỗ trợ.
Nhà phân tích Stupak suy đoán, nếu Nga tiến hành cuộc tấn công lớn vào Sumy thì điều này sẽ kiềm chân các lực lượng Ukraine vốn đang gồng mình đối phố với tình trạng thiếu hụt nhân lực, gây thêm thiệt hại đối phương và tiến sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine. Ông lập luận rằng, ngay cả trong trường hợp Nga kiểm soát một phần nhỏ lãnh thổ ở Sumy thì họ vẫn có con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán hòa bình tương lai.
"Nga có thể cố gắng giữ lãnh thổ họ chiếm được, thành lập các chính quyền tại đó và cố gắng sáp nhập vào Nga, cuối cùng sử dụng vùng lãnh thổ này như một con át chủ bài khác trong đàm phán chính trị", ông Stupak lưu ý.
Ukraine tăng cường phòng thủ Sumy
Tuy vậy, Ukraine dường như đã tăng cường phòng thủ ở Sumy. Vào tháng 3/2024, Bộ Quốc phòng Ukraine đã thông báo về việc xây dựng nhưng nơi trú ẩn bằng bê tông cho quân nhân, rào chắn chống tăng và chiến hào. Vị trí và quy mô chính xác của các công sự này vẫn chưa được tiết lộ.
Một binh sỹ Ukraine cho biết, các công sự thường được đào sâu hơn vào đất liền thay vì gần biên giới do địa hình hiểm trở và các cuộc tấn công của Nga vào thiết bị xây dựng.
Vào ngày 10/5/2024, quân đội Nga đã tấn công vùng Kharkov của Ukraine, giáp với Sumy và chiếm một phần lãnh thổ này. Ukraine cũng đã xây dựng các công sự ở đó, nhưng một số vẫn chưa hoàn thành.
"Công sự là điểm yếu của Ukraine. Lực lượng nước này đã mắc phải những sai lầm tương tự trong ba năm. Hoặc là xây dựng chúng ở đúng nơi nhưng chất lượng kém, hoặc xây dựng khá tốt nhưng ở sai vị trí. Đôi khi các công sự bê tông lại quá mỏng. Thông tin về các công sự của quân đội được giữ bí mật, vì thế chúng tôi chỉ có thể hy vọng chúng tồn tại ở Sumy", chuyên gia Stupak đánh giá.
Đây không phải là lần đầu tiên Nga nhắm đến khu vực Sumy của Ukraine. Quân đội Nga đã tiến vào khu vực này trong những tuần đầu của cuộc chiến. Nhưng bất chấp những thành công ban đầu, lực lượng Nga đã không thể thiết lập quyền kiểm soát do sự kháng cự mạnh mẽ của Ukraine. Điện Kremlin đã buộc phải rút quân vào đầu tháng 4/2022 trong khuôn khổ cuộc rút lui lớn hơn ra khỏi miền Bắc Ukraine.
Ông Stupak lưu ý rằng, nếu Nga tiến hành một cuộc tấn công mới vào Sumy, họ sẽ phải đối mặt với các đơn vị Ukraine được trang bị kỹ lưỡng hơn với sự hỗ trợ thông tin tình báo từ phương Tây. Không giống như năm 2022, việc di chuyển xe bọc thép quy mô lớn hiện gần như không thể thực hiện được vì các đoàn xe lớn đã trở thành mục tiêu dễ dàng cho máy bay không người lái.
"Máy bay không người lái đã thay đổi bản chất của xung đột. Chúng tạo ra 'khu vực tiêu diệt' nơi bất kỳ thứ gì di chuyển đều bị phá hủy ngay lập tức. Ukraine đã rút kinh nghiệm từ năm 2022 khi lực lượng Nga tiến qua Sumy, vì vậy kịch bản đó có thể không xảy ra nữa", ông Stupak nhấn mạnh.