Thúc đẩy bình đẳng trong tiếp cận và sử dụng đất đai
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xây dựng đồng bộ quy hoạch, cơ chế xử lý chồng lấn giữa các ngành và áp dụng linh hoạt phương thức giao - thuê - chuyển mục đích sử dụng đất nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và nhà đầu tư.
Ngày 10/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị đánh giá ba năm thực hiện Nghị quyết 18/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất; một năm thi hành Luật Đất đai năm 2024 và yêu cầu xây dựng cơ chế xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, có sự kiểm soát của nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, chính sách và pháp luật về đất đai đã từng bước được áp dụng hiệu quả, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước. Qua đó hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước và củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư.
Tuy nhiên, nhận thức về sở hữu toàn dân đối với đất đai vẫn còn hạn chế; công tác quy hoạch sử dụng đất giữa các ngành, lĩnh vực chưa đồng bộ, thiếu cơ chế xử lý khi xảy ra chồng chéo - nhất là đối với dự án đặc thù, cấp bách nhưng chưa được đưa vào quy hoạch. Ngoài ra, chính sách thu hồi đất còn thiếu quy định cụ thể đối với dự án có yêu cầu đặc thù về địa điểm đầu tư hoặc dự án khẩn cấp phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại. Cơ chế can thiệp của nhà nước để hỗ trợ xử lý trường hợp nhà đầu tư đã thỏa thuận được phần lớn diện tích dự án nhưng vẫn gặp vướng mắc đang còn thiếu, dẫn đến chậm tiến độ.
Thêm vào đó, hiện nay bảng giá đất đã được xây dựng sát giá trị thị trường, dẫn đến người dân khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ phát sinh nghĩa vụ tài chính rất lớn, thậm chí vượt quá khả năng tài chính của nhiều hộ gia đình, cá nhân.
Trước các thực trạng trên, nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý, sử dụng đất, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xây dựng đồng bộ quy hoạch từ cấp quốc gia đến xã, cơ chế xử lý chồng lấn giữa các ngành; đồng thời, áp dụng linh hoạt phương thức giao - thuê - chuyển mục đích sử dụng đất, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và nhà đầu tư. Chính phủ cũng hướng tới cho phép người dùng đất lựa chọn thuê đất trả hàng năm hoặc một lần cả thời gian thuê, ưu tiên khuyến khích phương thức trả hàng năm để ổn định ngân sách.
