Thúc đẩy kinh tế nông thôn qua liên kết sản xuất bền vững

Vùng nguyên liệu chè liên kết với các hộ dân của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trà Thu Đan, xã Bình Thuận, tỉnh Sơn La.

Sự liên kết giữa các hộ dân với hợp tác xã, doanh nghiệp không những giúp bà con yên tâm sản xuất mà còn nâng cao thu nhập, ổn định đời sống.

Nguồn lợi từ liên kết sản xuất

Làng nghề Vạn Phúc được xem là mô hình điểm trong liên kết sản xuất hiệu quả của thành phố Hà Nội. Tại đây, mối liên kết bền chặt giữa các hộ dệt, doanh nghiệp và hiệp hội đóng vai trò quyết định trong nâng cao sức cạnh tranh và bảo tồn giá trị truyền thống của lụa Vạn Phúc. Hiện nay, Vạn Phúc có khoảng 300 hộ dệt, kinh doanh mặt hàng lụa tơ tằm với nhiều sản phẩm đa dạng, được khách trong và ngoài nước ưa chuộng.

Chị Nguyễn Thị Tâm, chủ cơ sở lụa tơ tằm Triệu Văn Mão chia sẻ: “Khi chưa tham gia liên kết, việc sản xuất của gia đình luôn bị khan hiếm nguyên liệu, giá không ổn định khiến việc duy trì chất lượng cho sản phẩm gặp khó khăn. Bên cạnh đó, mỗi hộ dệt lại có cách chọn tơ, xử lý và nhuộm khác nhau cho nên mẫu mã, chất lượng sản phẩm không thống nhất, cạnh tranh không lành mạnh giữa các hộ. Sau khi tham gia liên kết sản xuất, gia đình tôi và nhiều cơ sở sản xuất khác đã giải quyết tốt bài toán về nguyên liệu, chuẩn hóa kỹ thuật và đồng bộ sản phẩm mẫu mã”.

Chủ tịch Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc Nguyễn Văn Hùng cho biết: “Để giải bài toán về nguồn nguyên liệu và chất lượng sản phẩm của làng nghề, hội đã đứng ra thu mua nguyên liệu tằm từ Đà Lạt (Lâm Đồng), sau đó phân phối cho các hộ dệt trong làng. Nhờ sự liên kết này, nguyên liệu của làng nghề được ổn định, chất lượng sản phẩm đồng đều và đạt tiêu chuẩn cao, giúp lụa Vạn Phúc giữ uy tín trên thị trường trong nước và mở rộng xuất khẩu”.

Trong hoạt động sản xuất, liên kết sản xuất không chỉ mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp, người dân mà ngày càng khẳng định tính ưu việt trong giải bài toán được mùa, mất giá.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trà Thu Đan, xã Bình Thuận (Sơn La) được biết đến không chỉ là đơn vị sở hữu thương hiệu trà OCOP 4 sao mà còn là đơn vị thành công trong tổ chức tốt liên kết sản xuất. Sở hữu 320 ha chè và nhà máy chế biến trà quy mô lớn (gồm 20 ha tự trồng và 300 ha liên kết với 300 hộ nông dân), trà Thu Đan đang mang lại lợi nhuận cao cho người dân địa phương.

Giám đốc công ty Phạm Văn Doanh cho biết: “Để bảo đảm chất lượng đồng đều, đơn vị cung cấp 1,5 triệu cây giống miễn phí để mở rộng thêm 100 ha chè nguyên liệu. Nhờ đó, mỗi năm hợp tác xã cung cấp khoảng 2.000 tấn chè tươi, 350 tấn trà khô ra thị trường. Nhờ liên kết chặt chẽ từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ, sản phẩm trà Thu Đan luôn giữ được chất lượng ổn định, giá thành cao”.

Tạo sự gắn kết vào lợi ích lâu dài

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cả nước có khoảng 4.700 hợp tác xã tham gia liên kết chuỗi giá trị. Đối với lĩnh vực nông nghiệp, có gần 40% hợp tác xã nông nghiệp liên kết sản xuất theo chuỗi. Số liệu cho thấy, khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã có chuyển biến tích cực cả về số lượng và chất lượng; hoạt động hiệu quả góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, thực hiện tốt công tác giảm nghèo, phong trào xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế ở địa phương.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thuận, tỉnh Sơn La Dương Gia Định đánh giá, mô hình liên kết của Trà Thu Đan là điển hình trong phát triển nông nghiệp bền vững. Việc doanh nghiệp đứng ra bao tiêu nguyên liệu, hướng dẫn kỹ thuật và kiểm soát chất lượng giúp người dân yên tâm sản xuất, nâng cao năng suất, đồng thời góp phần định vị thương hiệu chè xã Bình Thuận và thúc đẩy kinh tế địa phương.

Làng lụa Vạn Phúc không chỉ tổ chức tốt hoạt động sản xuất, kinh doanh mà còn gắn kết với du lịch, dịch vụ. Đến Vạn Phúc, ngoài chứng kiến quá trình sản xuất, kinh doanh, du khách và người tiêu dùng còn được trải nghiệm quy trình làm ra sản phẩm lụa, từ đó yên tâm lựa chọn mua sắm sản phẩm làng nghề.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho biết: “Thành phố đã và đang có chủ trương mở rộng và nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất. Cùng với đó, đã chỉ đạo các địa phương quy hoạch đất đai, bảo vệ môi trường, hỗ trợ truyền nghề, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, kết nối vùng nguyên liệu và phát triển du lịch gắn với làng nghề”.

Để liên kết chuỗi phát huy hiệu quả, Chính phủ đã có những giải pháp hỗ trợ địa phương trong quản lý vùng nguyên liệu, áp dụng kỹ thuật chuẩn hóa, tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu. Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nhất là các lĩnh vực giá trị gia tăng cao thông qua ưu đãi tín dụng, thuế, đất đai và cơ chế bao tiêu sản phẩm. Tạo cơ chế kết nối doanh nghiệp-hợp tác xã-nông dân, giúp các bên chia sẻ rủi ro, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Đồng thời, xây dựng đề án hỗ trợ đào tạo, chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực quản trị cho cả người sản xuất, doanh nghiệp.

Liên kết trong sản xuất là yếu tố then chốt cho phát triển kinh tế, việc còn lại của các hợp tác xã là chủ động đổi mới tổ chức, phương thức hoạt động theo hướng hiệu quả, bền vững và phù hợp quy định của Luật Hợp tác xã 2023 nhằm đẩy mạnh kinh tế nông nghiệp. Trong đó tối ưu hóa giá trị gia tăng trong sản xuất, tạo sự gắn kết và lợi ích lâu dài giữa các chủ thể tham gia chuỗi liên kết.

SƠN HÀ