Thúc đẩy phát triển bền vững, chuyển dịch xanh

Các đại biểu tham dự Diễn đàn.

Theo Ban tổ chức, Việt Nam là một trong những quốc gia trong khu vực sớm tiếp cận với các mô hình tăng trưởng xanh. Qua hơn 10 năm triển khai Chiến lược tăng trưởng xanh kể từ 2012, nhận thức của cộng đồng về ý nghĩa của tăng trưởng xanh được cải thiện rõ rệt thông qua các thay đổi hành vi sản xuất và kinh doanh bền vững.

Thực tế xuất hiện ngày càng nhiều mô hình kinh doanh tuần hoàn, an toàn, văn minh và thân thiện với môi trường. Việt Nam xác định mô hình tăng trưởng theo hướng xanh hóa các ngành kinh tế, xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững, khuyến khích năng lượng sạch…

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông nhấn mạnh, phát triển bền vững đã trở thành xu thế tất yếu và mục tiêu hàng đầu mà nhiều quốc gia hướng tới. Trong đó, tăng trưởng xanh được coi như chìa khóa để tiến tới sự thịnh vượng về kinh tế, công bằng về xã hội và bền vững về môi trường. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam tiên phong đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050.

Tại Việt Nam, tăng trưởng xanh được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước; sự hỗ trợ bằng khung khổ pháp lý, dẫn dắt bởi chiến lược và kế hoạch hành động quốc gia. Mới đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 và Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu của Học viện Chính sách và Phát triển cho biết, như rất nhiều quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam cũng đang gặp phải bài toán nan giải về tính bao trùm của chuyển dịch xanh. Trong đó, tính bao trùm của chuyển dịch xanh ở cấp độ địa phương, doanh nghiệp và người dân còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc, đặc biệt sau đại dịch Covid-19.

Các chuyên gia cũng nhận định, xét về tính bao trùm ở cấp độ doanh nghiệp cho thấy số lượng doanh nghiệp và lao động làm việc trong khu vực ngoài nhà nước và FDI tăng nhanh trong khi khu vực nhà nước giảm xuống. Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh, cộng đồng doanh nghiệp FDI tại Việt Nam có khả năng đạt được cam kết phát thải bằng 0 nhanh hơn khối doanh nghiệp trong nước.

Các doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn khi thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh do hạn chế về kinh nghiệm, vốn và công nghệ. Do vậy, còn nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa rơi vào tình trạng chậm trễ trong tiến trình thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.

Song, xét về tổng thể, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn và quý giá để thực hiện phát triển bền vững; đặc biệt là tập trung vào tăng trưởng xanh, lan tỏa và ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ kết hợp chuyển dịch cơ cấu kinh tế đồng thời nâng cao chất lượng tăng trưởng.

TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore cho rằng, cần phát huy lợi thế về nguồn nhân lực, sức sáng tạo, khát vọng đổi mới trong người dân cũng như cộng đồng doanh nghiệp. Bên cạnh đó là tận dụng, phát huy quan hệ hợp tác với những đối tác giàu tiềm năng và sẵn sàng trao đổi tình hình, chuyển giao kinh nghiệm, thông tin cũng như công tác quản lý trong quá trình hiện thực hóa mục tiêu chung.

Sự thâm nhập và tiến bộ nhanh chóng của công nghệ sẽ giúp thúc đẩy tăng năng suất và nỗ lực nghiên cứu phát triển trong mọi ngành, mọi lĩnh vực; tạo tiền đề cho các phát minh sáng tạo ngày càng nhanh và lớn hơn. Những thay đổi mang tính cách mạng và chuyển đổi sâu sắc trên mọi lĩnh vực giúp nâng cao hiệu quả, hiệu suất, tính bao trùm, chất lượng cuộc sống, tính bền vững và khả năng chống chịu về kinh tế - xã hội…