Thúc đẩy phong trào sáng tạo kỹ thuật

Khơi nguồn sáng tạo từ cơ sở

Từ đầu năm, Liên hiệp Hội đã ban hành kế hoạch triển khai Hội thi Sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên – Nhi đồng của tỉnh năm 2025 với tinh thần rộng mở, thiết thực, hướng tới giải pháp ứng dụng vào thực tiễn. Hội đã tổ chức các buổi làm việc với Sở Giáo dục và Đào tạo, Liên đoàn Lao động tỉnh, Tỉnh đoàn và các hội ngành nghề của tỉnh để rà soát, xác định các lĩnh vực ưu tiên; tập trung gợi mở hướng nghiên cứu gắn với đặc thù địa phương như tiết kiệm năng lượng, chế biến nông – lâm sản, cải tiến máy móc phục vụ sản xuất, giải pháp chuyển đổi số, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường.

Lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh khảo sát dây chuyền đóng bánh chè xuất khẩu của Công ty cổ phần Trà Bách Shan Hà Giang tại xã Thanh Thủy.

Việc đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức, từ bản tin nội bộ, chuyên mục khoa học – công nghệ trên báo chí, tới các buổi nói chuyện ở cơ sở đã góp phần tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức của các tầng lớp nhân dân. Nhiều địa phương như Lâm Bình, Bình Thuận, Nà Hang, Đồng Văn đã chủ động thành lập nhóm hỗ trợ sáng kiến, kết nối chuyên gia với người dân nhằm hoàn thiện các mô hình kỹ thuật mới.

Đặc biệt, năm 2025 ghi nhận sự tham gia sâu rộng của các trường học, cơ sở giáo dục. Hàng trăm mô hình, ý tưởng sáng tạo của học sinh được gửi về vòng sơ khảo các cuộc thi do Liên hiệp Hội tổ chức. Nhiều giải pháp của học sinh vùng cao như mô hình tưới tự động bằng năng lượng mặt trời; cánh tay máy dọn rác hồ treo; thiết bị hỗ trợ học sinh mầm non làm quen chữ cái, hay sản phẩm tái chế từ rác thải nhựa đã thể hiện sự sáng tạo gần gũi, khả năng ứng dụng cao.

Đối với khối cán bộ kỹ thuật, đội ngũ ở các nhà máy, hợp tác xã, cơ sở sản xuất gửi nhiều sáng kiến cải tiến thiết bị, tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất lao động. Không ít sản phẩm được doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng ngay, giúp giảm giá thành, cải thiện điều kiện lao động cho công nhân, người lao động, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển sản xuất tại các cơ sở.

Lan tỏa hiệu quả ứng dụng khoa học

Một trong những kết quả nổi bật năm 2025 là chất lượng các đề tài, mô hình tham dự Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng, Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh và Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam trên địa bàn tỉnh được nâng lên. Hội đồng giám khảo đã tuyển chọn nhiều giải pháp có tính mới, tính sáng tạo và giải quyết hiệu quả những yêu cầu bức thiết tại cơ sở. Ở lĩnh vực nông nghiệp, các sáng kiến về cải tiến dây truyền sản xuất phân bón hữu cơ từ nguồn chất thải trong chăn nuôi, máy gieo ngô, máy sấy nông sản công suất vừa, máy ủ hạt giống đa nhiệm… giúp người dân giảm sức lao động, chủ động hơn trong sản xuất. Nhiều giải pháp về tưới tiết kiệm, giám sát độ ẩm tự động được áp dụng trong các mô hình trồng cây ăn quả ở Hàm Yên, Yên Sơn, Bắc Quang, Quang Bình cho thấy khả năng nhân rộng cao.

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức lớp tập huấn phổ biến kiến thức phát triển sản phẩm nông nghiệp đặc trưng hàng hóa tại xã Mèo Vạc.

Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, các mô hình phân loại rác tại nguồn, thiết bị xử lý nước thải quy mô hộ gia đình, máy quét rác bảo vệ môi trường được đánh giá có đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển xanh mà tỉnh đang hướng tới. Nhiều giải pháp thuộc nhóm chuyển đổi số, đặc biệt là xây dựng phần mềm quản lý dữ liệu chuyên ngành, áp dụng AI trong phân tích số liệu, hỗ trợ cải cách hành chính tiếp tục thu hút sự quan tâm của các cơ quan, đơn vị.

Năm 2025, gần 200 đề tài, giải pháp, sáng kiến kỹ thuật tham gia cuộc thi, hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh. Có 58 công trình, đề tài, giải pháp sáng tạo khoa học công nghệ được trao giải cấp tỉnh, trong đó có 5 công trình, đề tài, giải pháp đoạt giải cuộc thi, hội thi, Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ toàn quốc (2 giải Ba, 3 giải Khuyến khích).

Cùng với các cuộc thi, hội thi, Liên hiệp Hội phối hợp với các cơ quan chuyên môn như Hội Nông dân, Trung tâm Khuyến nông, Chi cục chăn nuôi và thú y tỉnh, phòng kinh tế các xã tổ chức 34 lớp tập huấn phổ biến kiến thức khoa học, kỹ thuật phục vụ sản xuất và đời sống; tập huấn chuyển đổi số cho hơn 2.160 học viên là cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ khuyến nông và nông dân trên địa bàn 23 xã trong tỉnh, được chính quyền địa phương đánh giá cao, góp phần đưa Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 10/10/2021 của BCH Đảng bộ tỉnh “về phát triển nông nghiệp đặc trưng hàng hóa chất lượng cao theo chuỗi giá trị trên địa bàn tỉnh” vào cuộc sống.

Với sự vào cuộc tích cực của các cấp, ngành và sự hưởng ứng của đội ngũ trí thức, phong trào sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh hứa hẹn sẽ tạo thêm nhiều giá trị mới, đóng góp thiết thực vào sự phát triển bền vững của Tuyên Quang.

Bài, ảnh: Kim Ngọc