Thúc đẩy tái cơ cấu ngành Nông nghiệp - Yêu cầu cấp thiết (kỳ 2)

(Tiếp theo và hết)

Khai thác, phát huy lợi thế và triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để tạo chuyển biến căn bản ngành Nông nghiệp theo hướng gia tăng giá trị thu nhập, bảo đảm phát triển bền vững gắn với xây dựng NTM… là mục tiêu, yêu cầu trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh.

Trồng rau theo quy trình sản xuất tốt, an toàn, hiệu quả và bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm tại Công ty CP Rau quả sạch Ngọc Anh, xã Trực Hùng (Trực Ninh).

II. Quyết tâm tạo chuyển biến căn bản ngành Nông nghiệp

Tuy nhiên kết quả thu hút đầu tư của doanh nghiệp và thực hiện các nội dung tái cơ cấu ngành Nông nghiệp cũng còn hạn chế, chưa đồng đều giữa các địa phương. Các lĩnh vực sản xuất vẫn còn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu tính bền vững và chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Chất lượng và khả năng cạnh tranh của một số sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh còn chưa cao. Tiềm năng cây trồng, vật nuôi nhìn chung chưa được khai thác hiệu quả. Vẫn còn tình trạng bỏ ruộng hoang ở một số địa phương. Việc phát triển các hình thức tổ chức sản xuất hiện đại còn chậm; chất lượng chuyển đổi và hoạt động ở nhiều HTX chưa cao... Theo đánh giá của Sở NN và PTNT, Đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2030 được triển khai trong điều kiện thuận lợi, khó khăn, thách thức đan xen, đó là: Nông nghiệp - nông dân - nông thôn tiếp tục là vấn đề được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm; thành quả đạt được trong xây dựng hạ tầng, tổ chức sản xuất và xây dựng NTM những năm qua là yếu tố quan trọng tạo tiền đề cho phát triển kinh tế nông nghiệp và xây dựng NTM trong nhiệm kỳ tới. Song tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; nền kinh tế đất nước trong thời kỳ hội nhập sâu, rộng vào kinh tế thế giới; các rào cản kỹ thuật và thương mại của thị trường quốc tế sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu, sản xuất nông nghiệp của tỉnh. Tốc độ công nghiệp hóa và đô thị hóa tăng; diện tích đất canh tác nông nghiệp giảm; dân số và lao động nông thôn có xu hướng giảm và già hóa đáng kể... Ngành Nông nghiệp đặt mục tiêu phấn đấu tốc độ tăng trưởng giá trị sản lượng ngành đạt bình quân 2-2,5%/năm; trong đó, trồng trọt trên 1%/năm, chăn nuôi từ 3-5%/năm, thủy sản 7-9%/năm. Đến năm 2030, tỷ trọng ngành nông, lâm, thủy sản chiếm 10-12% trong tổng sản phẩm trên địa bàn; tỷ lệ nông dân được đào tạo nghề nông nghiệp đạt 90%. Thu nhập bình quân đầu người ở nông thôn của toàn tỉnh ước đạt 85 triệu đồng/năm. Tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước sạch đạt 100%. Toàn tỉnh có 400-450 HTX hoạt động có hiệu quả theo Luật HTX năm 2012. Trong lĩnh vực trồng trọt, khuyến khích, đẩy mạnh tích tụ ruộng đất để hình thành nhiều cánh đồng lớn hoặc các vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Phát triển mở rộng quy mô các chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm lúa giống, lúa chất lượng cao; chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ rau an toàn; chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ cây dược liệu, cây công nghiệp. Tập trung phát triển các cây trồng chủ lực có lợi thế cạnh tranh và giá trị gia tăng cao theo chuỗi đối với các giống lúa chất lượng cao, lúa giống, lạc, khoai tây và rau, củ, quả chất lượng cao... Tiếp tục xây dựng nhãn hiệu hàng hóa, thương hiệu sản phẩm cho một số nông sản chủ lực của tỉnh; thực hiện chu trình và hoàn thiện sản phẩm để trở thành các sản phẩm OCOP của tỉnh. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ; đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa, thực hiện các quy trình kỹ thuật tiên tiến, biện pháp thâm canh bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu; giảm sử dụng các loại phân bón vô cơ, hóa chất bảo vệ thực vật; giám sát, dự báo và thực hiện tốt các biện pháp phòng chống sâu bệnh. Thực hiện hiệu quả Luật Trồng trọt và các quy định về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa. Điều chỉnh cơ cấu các đối tượng nuôi cho phù hợp với yêu cầu của thị trường, hướng tới giảm tối đa chăn nuôi nông hộ không bảo đảm vệ sinh môi trường và an toàn dịch bệnh; đến năm 2025 phấn đấu các xã, thị trấn đều có vùng chăn nuôi trang trại tập trung. Nhân rộng các mô hình chăn nuôi tiên tiến, xây dựng, hình thành các chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm thịt lợn, gà, trứng và phát triển thành sản phẩm OCOP. Hình thành các trang trại chuyên sản xuất, cung ứng giống lợn, gia cầm có chất lượng cao; quản lý chặt chẽ chất lượng con giống; cải tạo giống lợn; quản lý tốt thức ăn, thuốc thú y và chất phụ gia trong chăn nuôi, chấm dứt tình trạng sử dụng chất cấm trong chăn nuôi. Tăng cường giám sát và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, tổ chức tốt công tác tiêm vắc-xin phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm.

Để hoàn thành mục tiêu đề ra, ngành Nông nghiệp, các sở, ngành hữu quan, các huyện, thành phố cần tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương vào điều kiện thực tiễn của tỉnh để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo về xây dựng NTM với tinh thần, trách nhiệm cao nhất. Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về tính tất yếu và tầm quan trọng của phát triển kinh tế nông nghiệp đến các cấp, các ngành, các địa phương và người dân; tăng cường vai trò, trách nhiệm của lãnh đạo các cấp, ngành, địa phương, khuyến khích sự tham gia của các tổ chức xã hội nhằm tạo sức mạnh tổng hợp để tổ chức thực hiện.

Đồng chí Nguyễn Doãn Lâm, Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết: Sở NN và PTNT đang tích cực phối hợp với các huyện, thành phố lập kế hoạch chuyển đổi cây trồng trên đất trồng lúa kém hiệu quả với quy mô dự kiến đến năm 2021 chuyển đổi 4.300ha và đến năm 2025 là 8.200ha (tính theo diện tích canh tác). Tập trung phát triển các cây trồng chủ lực có lợi thế cạnh tranh và giá trị gia tăng cao theo chuỗi giá trị, các giống lúa, lạc, khoai tây và rau, củ, quả chất lượng cao... Hình thành các trang trại chuyên sản xuất, cung ứng con giống lợn, gia cầm có chất lượng; quản lý chặt chẽ chất lượng con giống; cải tạo đàn lợn giống để nâng cao năng suất, chất lượng, phù hợp với nhu cầu thị trường. Trong nuôi trồng thủy sản tập trung phát triển đa dạng các đối tượng nuôi trên cơ sở lựa chọn các đối tượng có giá trị kinh tế cao phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương và có khả năng cạnh tranh trên thị trường, nhất là tôm, ngao. Đầu tư xây dựng hạ tầng và kỹ thuật phục vụ sản xuất giống thủy sản, bảo đảm cung ứng đủ nhu cầu nuôi trong tỉnh và các tỉnh lân cận. Phát triển nuôi trồng thủy sản đồng bộ cả khu vực mặn lợ và nước ngọt, từng bước chuyển diện tích nuôi quảng canh sang nuôi bán thâm canh, thâm canh, hình thành các vùng nuôi tập trung; áp dụng công nghệ nuôi tiên tiến bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm gắn với bảo vệ môi trường. Tổ chức lại sản xuất nông nghiệp theo hướng khuyến khích, hỗ trợ nông dân và các chủ trang trại thành lập HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012. Hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp liên kết với HTX và hộ sản xuất cá thể hình thành các chuỗi khép kín từ sản xuất tới chế biến, tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp, đồng thời chia sẻ rủi ro, nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Triển khai đồng bộ, quyết liệt Chương trình OCOP để khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế của các sản phẩm đặc trưng tại các địa phương. Tăng cường hợp tác với các nước có nền nông nghiệp tiên tiến như: Nhật Bản, Hàn Quốc... Thực hiện tốt công tác phòng, chống thiên tai, quản lý đê điều, quản lý công trình thủy lợi; xây dựng và thực hiện tốt kế hoạch đầu tư trung hạn của ngành; phương án giá sản phẩm, dịch vụ thủy lợi giai đoạn 2021-2025. Thực hiện các giải pháp phát triển chăn nuôi có điều kiện gắn với xây dựng hệ thống trang trại quy mô công nghiệp, an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh theo quy hoạch. Tổ chức lại hệ thống giết mổ gia súc, gia cầm tập trung, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, môi trường. Duy trì, phát huy hiệu quả đội tàu khai thác hải sản xa bờ. Phát triển mạnh nuôi trồng thủy sản hàng hóa theo hình thức nuôi công nghiệp, siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Phát triển hệ thống dịch vụ hậu cần nghề cá, chế biến thủy sản. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp; tăng cường công tác quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp và an toàn thực phẩm; đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để nâng cao năng lực, hiệu lực và hiệu quả quản lý ngành từ tỉnh đến địa phương./.

Bài và ảnh: Văn Đại