'Thực đơn tình thương' giúp người lao động giảm tải chi phí tại Malaysia

Sáng kiến "thực đơn tình thương" cung cấp các bữa ăn giá rẻ 1,15 USD tại Malaysia đang được đông đảo người dân ủng hộ. Ảnh: Shutterstock

Nhằm đề ra một giải pháp giúp người dân, đặc biệt là những người thuộc tầng lớp lao động có thu nhập thấp đối phó với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, chính phủ Malaysia đã đề xuất chương trình “Menu Rahmah” – thực đơn tình thương. Kể từ khi phát động là cuối tháng 1 tới hiện tại, chương trình này đã có sự tham gia của hơn 15.000 cửa hàng thực phẩm trên toàn quốc.

Theo SCMP trích dẫn Bộ trưởng Thương mại Nội địa và Chi phí Sinh hoạt Salahuddin Ayub, sáng kiến này chính là “thực đơn cho người dân” và cũng là “thực đơn của lòng nhân ái”.

Cụ thể, tất cả những nhà hàng tham gia đang cố gắng đưa ra các bữa ăn đủ chất gồm ít nhất 3 thành phần chính là cơm, protein và rau. Các bữa ăn giá rẻ đang được cung cấp ở khắp mọi nơi từ các khu ẩm thực và nhà hàng mamak (quán cà phê của người Ấn Độ - Hồi giáo) đến các chuỗi thức ăn nhanh như Burger King và chuỗi trà sữa Chatime của Đài Loan.

Burger King cùng 140 cửa hàng của mình đang cung cấp một bữa ăn kết hợp bao gồm một chiếc bánh mì kẹp thịt gà hoặc thịt bò và một chai nước khoáng đồng giá 1,15 USD.

Trong khi đó tại siêu thị Mydin ở thành phố Subang Jaya – một trong những siêu thị lớn tại Malaysia - các dãy quầy hàng thực phẩm đang bán các món cơm bao gồm món “nasi campur” của người Malaysia. Món ăn này bao gồm cơm với nhiều loại đồ ăn kèm như cá da trơn, cá mòi hoặc thịt gà cùng với một đĩa rau.

Kể từ khi được triển khai, kế hoạch này đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ người dân. Tuy nhiên nó được đánh giá là không phải một giải pháp lâu dài và bền vững. Dù được đề xuất bởi chính phủ Thủ tướng Anwar Ibrahim, thực đơn tình thương được gọi là “sáng kiến ngân sách bằng 0” bởi chi phí của nó được chi trả bởi chính các nhà cung cấp. Việc này vì vậy có thể gây ra nhiều bất lợi đối với một số nhà hàng có quy mô nhỏ.

Đánh giá về chính sách này, ông Rosli Sulaiman, chủ tịch Hiệp hội tiểu thương Bumiputera, cho biết việc các nhà kinh doanh thực phẩm nhỏ tham gia là không thực tế. Một số nhà cung cấp thậm chí còn có thể mất lợi nhuận trong bối cảnh giá thực phẩm tăng cao.

Trả lời tờ New Strait Times, ông Sulaiman cho biết mình không khuyến nghị các nhà cung cấp thực phẩm với mức lợi nhuận hàng ngày dưới 34,4 USD tham gia. Theo giải thích của ông, thịt gà hiện đang có giá 2.13 USD/kg. Nếu một nhà hàng muốn thực hiện thực đơn tình thương với món phụ là thịt gà, một kg thịt này sẽ cần được chia thành 12 phần với mức giá 0,92 USD/phần. Chi phí thêm gạo là 0,46 USD và đồ uống là 0,23 USD, dẫn tới tổng chi phí là 1,61 USD. Các nhà cung cấp vì vậy sẽ mất 0,46 USD cho mỗi suất ăn.

Ngay cả giám đốc điều hành siêu thị và khu ẩm thực Mydin Ameer Ali Mydin cũng nhận định chương trình này có thể sẽ gặp trở ngại do chi phí cung cấp thực phẩm tăng vọt. Thay vào đó, ông Ameer nhận định chính phủ Malaysia nên có các giải pháp mạnh

Theo ông Ameer, Mydin có đủ khả năng cung cấp các suất ăn với mức giá này trong 3 tháng nhưng thực đơn hoàn toàn có thể thay đổi phụ thuộc vào giá nguyên liệu thô và điều kiện kinh tế.

Trong năm 2023, giá một số loại rau đã tăng 70% tới 80% do điều kiện thời tiết ẩm ướt và sản lượng giảm. Tháng 11/2022 trước đó, lạm phát lương thực của Malaysia cũng tăng lên mức cao kỷ lục 7,3% so với cùng kỳ năm 2021 và dự kiến sẽ duy trì ở mức cao vừa phải trong năm nay.

Ngân Hà