Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các chính sách về BHYT trong tình hình mới
Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 7/9/2009 của Ban Bí thư về 'Đẩy mạnh công tác Bảo hiểm y tế (BHYT) trong tình hình mới' (Chỉ thị số 38), nhìn lại sau 15 năm triển khai cho thấy, với sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, các nội dung của Chỉ thị số 38 đã thực sự đi vào cuộc sống, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện chính sách BHYT từ Trung ương đến địa phương.
Ngành BHXH triển khai mạnh mẽ từ Trung ương đến cơ sở
Với tinh thần thực hiện nghiêm túc, 15 năm qua, ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã triển khai Chỉ thị số 38 đồng bộ từ Trung ương đến địa phương; phổ biến quán triệt nội dung của Chỉ thị tới từng đảng viên, công chức, viên chức và người lao động. Theo đó, toàn Ngành đã hoàn thành các nhiệm vụ được Ban Bí thư giao gồm: Quán triệt và nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, đơn vị sử dụng lao động, cơ sở khám chữa bệnh (KCB) và người dân về vị trí, vai trò, ý nghĩa của chính sách BHYT; tổ chức thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các chính sách về BHYT; đổi mới công tác thông tin truyền thông và tuyên truyền về BHYT…
Cụ thể như sau: Trong công tác xây dựng thể chế, chính sách pháp luật nhằm pháp quy hóa Chỉ thị, trên cơ sở nắm bắt rõ những vướng mắc trong tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHXH Việt Nam thường xuyên chủ động đánh giá tình hình thực hiện chính sách; đánh giá tác động của các vướng mắc, bất cập trong quá trình thực thi để kịp thời đề xuất, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật BHYT phù hợp. Cùng với đó, ngành BHXH Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các Ban của Đảng (đặc biệt là Ban Tuyên giáo Trung ương); các bộ, ban, ngành, đoàn thể, cơ quan thông tấn báo chí từ Trung ương đến địa phương…để tuyên truyền phổ biến Chỉ thị số 38 và chính sách BHYT tạo sự ủng hộ, đồng thuận của toàn xã hội trong suốt quá trình xây dựng, hoàn thiện và thực thi chính sách.
Về diện bao phủ BHYT đã tăng nhanh và phát triển bền vững. Trước khi Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 38, năm 2008, toàn quốc chỉ có 39,7 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 46,1% dân số. Đến năm 2023, cả nước đã có hơn 93,3 triệu người tham gia BHYT, tăng gấp 2,3 lần so với năm 2008, đạt tỷ lệ 93,35% dân số, tiệm cận với mục tiêu BHYT toàn dân.
Về công tác KCB BHYT: Hằng năm, bình quân có trên 150 triệu lượt người KCB BHYT với số tiền quỹ BHYT chi trả trên 100 nghìn tỷ đồng. Hệ thống KCB BHYT được tổ chức tốt từ trung ương đến địa phương, bao gồm các cơ sở KCB công lập và tư nhân đã tạo thuận lợi giúp người dân tiếp cận và sử dụng các dịch vụ KCB BHYT.
Về công tác giám định, công tác thanh tra, kiểm tra: đã có những thay đổi tích cực, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý sử dụng quỹ BHYT. BHXH Việt Nam đã tăng cường chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với Sở, ban, ngành tại địa phương thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm chống lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT và đảm bảo tốt quyền lợi của người tham gia BHYT. Qua đó, đã phát hiện nhanh chóng, kịp thời các trường hợp có dấu hiệu lạm dụng hoặc sử dụng quỹ BHYT không hợp lý, góp phần giảm chi quỹ BHYT hàng nghìn tỷ đồng.
Về ứng dụng công nghệ thông tin; cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số: Hiện nay, người dân có thể sử dụng đa nền tảng khi đi KCB bằng Căn cước công dân (CCCD), ứng dụng VssID - BHXH số, ứng dụng định danh điện tử VNeID. Với việc triển khai KCB BHYT bằng CCCD, người bệnh BHYT chỉ cần sử dụng CCCD để làm thủ tục KCB, giúp đơn giản hóa thủ tục, tiết kiệm thời gian cho cả người bệnh và cán bộ y tế, cơ quan BHXH cũng tiết kiệm được chi phí in ấn và phát hành thẻ BHYT. Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đang thí điểm xác thực thông tin sinh trắc trên CCCD gắn chip trong KCB BHYT. Qua đó giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác KCB BHYT, đảm bảo tốt hơn quyền lợi của người tham gia.
Tổng Giám đốc BHXH Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh: “Những kết quả nêu trên về công tác BHYT không phải của riêng ngành BHXH Việt Nam mà là kết quả của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc quyết liệt của cả cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị xã hội từ Trung ương đến địa phương. Thay mặt Ban Cán sự đảng, lãnh đạo ngành BHXH Việt Nam, tôi xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo các Bộ, ban, ngành ở Trung ương, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam đã quan tâm, giúp đỡ ngành BHXH Việt Nam trong việc thực hiện tốt chính sách BHYT”.
Tiếp tục tập trung phát triển chính sách BHYT bền vững, hiệu quả
Tại hội nghị 15 năm Chỉ thị số 38 vừa qua, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và BHXH các tỉnh, thành phố đã tham luận nhiều ý kiến khẳng định những kết quả tích cực trong triển khai, thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW tại địa phương, đơn vị. Chỉ thị số 38 của Ban Bí thư là chủ trương lớn của Đảng, đã phát huy hiệu quả tích cực trong việc tạo chuyển biến mạnh mẽ nhận thức của cán bộ, đảng viên, các cấp, các ngành cũng như người dân trong việc thực hiện chính sách BHYT nói riêng và chính sách an sinh xã hội của đất nước nói chung.
Nhằm tiếp tục thực hiện toàn diện, thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của Chỉ thị số 38 đề ra, các đại biểu đã có nhiều đề xuất, kiến nghị, trong đó đề xuất Ban Bí thư Trung ương Đảng xem xét tiếp tục ban hành văn bản mới về đẩy mạnh công tác BHYT để phù hợp trong tình hình mới. Quốc hội tăng cường hơn nữa việc giám sát quá trình thực thi pháp luật về BHYT tại các địa phương, doanh nghiệp; sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh các quy định pháp luật về BHYT, đặc biệt là sửa đổi Luật BHYT phù hợp với tinh thần của Chỉ thị 38 và các Nghị quyết của Trung ương, đảm bảo nguyên tắc cộng đồng, chia sẻ và công bằng trong KCB BHYT. Đối với Chính phủ, tiếp tục giao chỉ tiêu phát triển người tham gia BHYT và dự toán chi KCB hằng năm, là một trong các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của địa phương; Ban hành chế tài xử lý đối với các trường hợp cơ sở KCB vi phạm hợp đồng KCB BHYT…
Thời gian tới, toàn ngành BHXH Việt Nam tiếp tục quyết tâm thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm triển khai hiệu quả chính sách về BHYT, góp phần thực hiện tốt mục tiêu BHYT toàn dân, đảm bảo ngày càng tốt hơn quyền lợi BHYT của người tham gia và thụ hưởng chính sách và yêu cầu về quản lý quỹ trong bối cảnh phát triển của nền kinh tế xã hội...