Thực hư 'thần dược' giải rượu ngày Tết cho các quý ông?

"Giải rượu" cách nào?

Tết là dịp mọi người sum họp, đây cũng là cơ hội lý do hợp lý để mời rượu chúc xuân. Từ đó, nhiều người uống “hết mình” dẫn tới say, mệt mỏi, đờ đẫn, thậm chí viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, gây ra TNGT... trong những ngày xuân.

Theo BS. Bùi Thị Yến Nhi, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - Cơ sở 3, có ba con đường chuyển hóa rượu ở trong cơ thể người là tại gan, qua tuyến mồ hôi trên da, và thông qua hệ hô hấp; trong đó khoảng 90% là chuyển hóa thông qua hệ thống men của gan nhờ hai enzym chủ yếu là alcohol dehydrogenase và aldehyde dehydrogenase, tạo ra sản phẩm cuối cùng là carbon dioxide và nước.

Uống rượu ngày Tết cần hạn chế tránh hệ lụy đáng tiếc

Trong cơ thể con người nếu có hai loại men trên, rượu sẽ được phân hủy nhanh hơn, hệ thần kinh trung ương ít bị ảnh hưởng bởi rượu. Khi uống quá nhiều, quá nhanh vượt khả năng phân hủy của men hay thiếu hụt một phần hay hoàn toàn men chuyển hóa sẽ rơi vào tình trạng say rượu.

BS. Yến Nhi cho biết, “thuốc giải rượu” thực chất là để tăng cường chức năng hoạt động của hệ thống men gan từ đó tăng phân hủy rượu, giúp bạn mau tỉnh táo, loại bỏ cảm giác nôn nao kéo dài sau khi uống rượu.

Song khả năng của gan có hạn, chỉ sản sinh lượng enzyme nhất định mỗi giờ, ứng với lượng cồn nhất định được chuyển hóa, vì vậy nếu uống quá nhiều gan sẽ không kịp sản xuất.

Một người có say hay không say phụ thuộc vào nồng độ ethanol trong máu. Khi nồng độ ethanol trong máu từ 0,05 – 0,1% thì bắt đầu xỉn nhẹ, khi đạt 0,3% thì sẽ nói có dáng đi loạng choạng, nói năng không kiểm soát (trạng thái say rượu), và khi đạt trên 0,5% thì nguy cơ cao sẽ chết. Khả năng dung nạp ethanol ở mỗi người cũng không giống nhau.

Một số vị thuốc y học cổ truyền có thể “giải rượu”, đó là:

- Cát căn (hay còn gọi Sắn dây): Đây là một loại thuốc được ứng dụng nhiều nhất để giải rượu. Cát căn có thể cải thiện các rối loạn chuyển hóa, trao đổi chất do rượu gây ra. Lý Thời Trân trong Bản thảo cương mục ghi nhận rằng “Rễ sắn dây dạng sống đập giập lấy dịch chấp có tác dụng chỉ khát, khứ phiền nhiệt, tán hỏa uất, giải độc rượu, dùng dạng bột thì càng tốt” . Vì vậy sau khi say rượu có thể sử dụng 10-20g Cát căn để giải rượu.

- Đậu xanh + Cam thảo: Nấu 50 gr đậu xanh, 10 gr Cam thảo, bỏ lượng đường, nước vừa đủ. Tác dụng giảm nôn, bảo vệ gan, làm cho mau tỉnh sau say rượu. Cũng có thể dùng chỉ nước sắc đậu xanh cũng đạt được hiệu quả tương tự.

- Nước mật ong: Thành phần chủ yếu là đường Fructose, có khả năng thúc đẩy phân hủy và hạn chế hấp thu cồn hiệu quả, từ đó làm giảm nồng độ cồn trong máu, giúp tinh thần nhanh tỉnh táo, loại bỏ đau đầu, chóng mặt, cảm giác nôn nao sau khi uống rượu.

- Cúc hoa + Thạch quyết minh: Cúc hoa theo y học cổ truyền có tác dụng thanh Can giải độc, hỗ trợ hạ huyết áp, tránh tình trạng sau uống rượu bia bị tăng huyết áp. Thạch quyết minh có tác dụng nhu nhuận Can, nhuận trường thông tiện, hạ mỡ máu, đẩy nhanh quá trình chuyển hóa rượu. Phối hợp hai dược liệu này pha trà sau khi say sẽ làm giảm tác hại của rượu đối với Can.

- Dưa hấu: uống 10-15g nước ép vỏ dưa hấu sau khi uống rượu làm giảm nôn nao, chóng mặt, đau đầu, nôn ra nước chua sau uống, lợi tiểu tiện, đẩy nhanh quá trình chuyển hóa rượu.

Uống rượu thế nào để không say?

BS. Yến Nhi cho rằng, hãy uống rượu đúng cách thay vì đi tìm kiếm thuốc giải rượu để “tăng đô”. Theo đó, nên, hạn chế uống các loại rượu mạnh, nên lựa chọn các loại rượu trái cây hoặc rượu vang, không nên cố gắng uống quá nhiều.

Nếu không thể tránh được rượu bia, thì chúng ta trước khi dùng rượu bia cần chú ý vài điểm sau để không bị say rượu.

Trước khi uống nên ăn thức ăn, tránh để bụng trống khi uống, vì khi đói khả năng hấp thu rượu của đường ruột sẽ nhanh hơn khi có trộn lẫn thức ăn, làm người uống dễ say hơn.

Trước nửa giờ khi đi uống rượu có thể uống một bình sữa nhỏ (sữa tươi nguyên chất là tốt nhất) vừa bảo vệ niêm mạc dạ dày ngăn ngừa tình trạng viêm dạ dày do rượu vừa có tác dụng thúc đẩy quá trình phân hủy Ethanol.

Không nên uống quá nhanh, quá nhiều cùng lúc, sẽ làm tăng áp lực cho gan, khiến gan không kịp chuyển hóa rượu.

"Cần nhớ rằng không có một “thần dược” nào để cho ngàn chén không say vì vậy để bảo vệ sức khỏe, du xuân an toàn, tốt nhất không nên dùng rượu bia hay mời rượu ngày xuân. Còn nếu phải uống thì chỉ uống trong giới hạn cho phép và có kiểm soát để tránh nhiều hệ lụy đáng tiếc xảy ra sau khi say", BS. Nhi khuyến cáo..

Vũ Vũ