Thực hư việc Israel thay đổi lập trường đối với cuộc xung đột Nga - Ukraine

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) trưng bày vũ khí và trang thiết bị mà họ đã thu giữ từ Lực lượng Radwan của Hezbollah. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ukraine

Sáng kiến này đã được thảo luận trong cuộc họp ngày 21/1 giữa Đại sứ Ukraine tại Israel, ông Yevgen Korniychuk, và Thứ trưởng Ngoại giao Israel, bà Sharren Haskel. Theo đó, Israel có thể cung cấp cho Ukraine các thiết bị có nguồn gốc từ Liên bang Nga hoặc Liên Xô mà Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) thu giữ trong các chiến dịch quân sự tại Liban (Lebanon).

Ngoài ra, những hoạt động di chuyển gần đây của máy bay quân sự Mỹ giữa Israel và Ba Lan – trung tâm hậu cần quan trọng của viện trợ quân sự cho Ukraine – cho thấy việc chuyển giao này có thể đã bắt đầu. Tuy nhiên, do chưa có xác nhận chính thức và còn nhiều ý kiến phản bác, vấn đề này vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Bối cảnh và động cơ của việc chuyển giao vũ khí

Ý tưởng chuyển giao số vũ khí IDF thu giữ của Hezbollah cho Ukraine được đưa ra trong bối cảnh cuộc chiến Nga - Ukraine kéo dài và căng thẳng khu vực gia tăng, đặc biệt liên quan đến Iran và các đồng minh của Iran như Hezbollah. Theo một tuyên bố chính thức, Đại sứ Ukraine tại Israel, ông Yevgen Korniychuk gần đây đã gặp Thứ trưởng Ngoại giao Israel, bà Sharren Haskel để thảo luận về một dự luật cho phép Israel chuyển giao vũ khí thu giữ từ Hezbollah tại Liban cho Ukraine.

Đại sứ quán Ukraine bày tỏ hy vọng về một “kết quả tích cực,” nhấn mạnh rằng sáng kiến liên quan có thể giúp cả hai nước đối phó với những mối đe dọa an ninh chung. Bước phát triển này diễn ra trong bối cảnh Israel từ trước đến nay vẫn duy trì lập trường trung lập trong xung đột Nga - Ukraine, tránh cung cấp trực tiếp vũ khí cho Kiev.

Những loại vũ khí được xem xét chuyển giao

Số vũ khí đang được xem xét bao gồm nhiều trang thiết bị hiện đại của Hezbollah có nguồn gốc từ Liên bang Nga và Iran. Trong các chiến dịch tại miền Nam Liban vào tháng 11/2024, IDF đã thu giữ hơn 85.000 đơn vị vũ khí, bao gồm: Tên lửa chống tăng Kornet và Almas; Súng phóng lựu RPG-29 Vampire; Hệ thống phòng không vác vai Strela-2; Súng cối và đạn dược.

Một số vũ khí bị thu giữ vẫn còn nguyên vẹn, thậm chí vẫn còn trong bao bì gốc từ nhà máy, khiến chúng có thể được quân đội Ukraine triển khai ngay lập tức trong các hoạt động tác chiến của mình.

Lợi ích chiến lược của Israel khi chuyển giao vũ khí

Nếu Israel thực sự chuyển giao số vũ khí này, điều đó có thể mang lại hai lợi ích chính:

Thứ nhất là tiết kiệm chi phí tiêu hủy. Việc tiêu hủy số lượng lớn vũ khí thu giữ có thể rất tốn kém, trong khi chuyển giao chúng cho Ukraine sẽ là một cách sử dụng hiệu quả hơn.

Thứ hai là đáp trả chính trị đối với Liên bang Nga. Moskva được cho là đã cung cấp vũ khí cho Hezbollah và ngày càng thắt chặt quan hệ với Iran – đối thủ của Israel. Việc chuyển giao vũ khí có thể là một cách để Israel gửi tín hiệu cứng rắn đến Moskva.

Dấu hiệu cho thấy khả năng chuyển giao vũ khí

Một số dấu hiệu gián tiếp cho thấy việc chuyển giao vũ khí có thể đang diễn ra hoặc sắp diễn ra:

Một là các nhà quan sát quân sự và dịch vụ theo dõi chuyến bay đã ghi nhận hoạt động bất thường của máy bay vận tải quân sự Mỹ từ căn cứ không quân Hatzerim (Israel) đến Rzeszów (Ba Lan) – trung tâm hậu cần quan trọng của viện trợ quân sự phương Tây cho Ukraine.

Hai là hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội, bao gồm cả từ các blog ủng hộ Liên bang Nga như Two Majors, cho thấy các lô hàng tên lửa và vũ khí bị thu giữ, được cho là đang trên đường đến Ukraine.

Những yếu tố này đã làm dấy lên suy đoán rằng việc chuyển giao có thể đã bắt đầu, mặc dù chưa có xác nhận chính thức từ phía Israel.

Lực lượng Phòng vệ Israel trưng bày vũ khí và trang thiết bị mà họ đã thu giữ từ Lực lượng Radwan của Hezbollah. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ukraine

Những rào cản đối với việc chuyển giao vũ khí

Mặc dù có nhiều dấu hiệu cho thấy khả năng Israel chuyển giao vũ khí cho Ukraine, nhưng vẫn có một số yếu tố khiến điều này khó xảy ra:

• Quan hệ với Liên bang Nga: Israel muốn duy trì sự cân bằng ngoại giao tinh tế với Liên bang Nga. Moskva đóng vai trò quan trọng ở Syria, nơi quân đội Israel và Liên bang Nga đã phối hợp để tránh xung đột trực tiếp. Nếu mối quan hệ này rạn nứt, Israel có thể đối mặt với những hậu quả địa chính trị nghiêm trọng.

• Chưa có sự phê chuẩn của Quốc hội Israel: Dự luật cho phép Israel chuyển giao vũ khí thu giữ chưa được Quốc hội Israel (Knesset) thông qua, khiến bất kỳ hành động chuyển giao nào ngay lập tức đều khó xảy ra.

• Lo ngại về căng thẳng khu vực: Israel có thể không muốn dính líu quá sâu vào cuộc xung đột Nga - Ukraine, vì điều này có thể làm leo thang căng thẳng trong khu vực, đặc biệt khi Israel vẫn đang tiến hành các chiến dịch quân sự tại Liban và Dải Gaza.

Kết luận: Việc Israel chuyển giao vũ khí thu giữ từ Hezbollah cho Ukraine tới nay vẫn là một vấn đề chưa có lời giải

Trong bối cảnh Israel đang đánh giá lại lập trường của mình trước mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa Liên bang Nga và Iran, khả năng chuyển giao vũ khí thu giữ từ Hezbollah cho Ukraine vẫn là một vấn đề phức tạp và chưa có lời giải.

Mặc dù các dấu hiệu như hoạt động của máy bay quân sự, các cuộc thảo luận ngoại giao và bản chất của số vũ khí bị thu giữ cho thấy khả năng việc chuyển giao đang diễn ra, nhưng vẫn chưa có bằng chứng cụ thể để xác nhận điều này.

Dù việc chuyển giao có diễn ra hay không, các cuộc thảo luận này đã phản ánh những thách thức chiến lược mà Israel phải đối mặt trong một môi trường quốc tế ngày càng phân cực. Một động thái như vậy không chỉ có thể ảnh hưởng đến diễn biến của cuộc xung đột Ukraine mà còn có thể tái định hình sự cân bằng mong manh trong quan hệ giữa Israel và Liên bang Nga.

Thành Nam/Báo Tin tức (Theo Army Recognition)