Thương mại điện tử - ngành học đang được săn đón

Ngành kinh tế gắn với internet

Trong những năm trở lại đây, ngành TMĐT tại Việt Nam có chiều hướng phát triển tích cực và được đánh giá lĩnh vực kinh doanh đầy tiềm năng cho DN vừa và nhỏ, cũng như cơ hội cho những ai muốn khởi nghiệp theo mô hình mới.

TMĐT là một cụm từ quen thuộc trong thời đại ngày nay. Đây là hình thức kinh doanh trực tuyến sử dụng nền tảng công nghệ thông tin với sự hỗ trợ của Internet để thực hiện các giao dịch mua bán, trao đổi, thanh toán trực tuyến. Với sự phát triển từng ngày của công nghệ thông tin, TMĐT không chỉ đơn thuần là việc mua sắm trực tuyến, mà còn là một cuộc cách mạng trong thế giới kinh doanh hiện đại.

Ngành TMĐT đào tạo cử nhân có kiến thức về lĩnh vực kinh tế, nền tảng về công nghệ thông tin, kỹ năng chuyên sâu về TMĐT để có thể tham gia vào nguồn nhân lực chất lượng cao, vững vàng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và xã hội trong thời đại mới.

Theo học TMĐT, sinh viên sẽ được học những kiến thức về kinh tế, tổ chức kinh doanh trên Internet, vận dụng thành thạo các công cụ tìm kiếm, khai thác thông tin, mở rộng thị trường kinh doanh, nghiệp vụ kinh doanh cụ thể trong giao dịch ký kết hợp đồng mua bán, khai báo hải quan, thanh toán, vận tải và bảo hiểm hàng hóa… Đặc biệt, các kiến thức về mạng máy tính, an ninh mạng và chữ ký số trong quản trị mạng, bảo mật và bảo toàn thông tin…

Cùng với đó, sinh viên được trang bị nền tảng về quản trị DN để tổ chức, điều hành và quản trị DN; đồng thời được tiếp cận với những kỹ năng cần thiết cho nghề nghiệp như kỹ năng thuyết trình nhóm, cách tổ chức seminar, điều hành và quản lý dự án, sàng lọc thông tin, kỹ năng tin học, ngoại ngữ, kỹ năng thuyết phục khách hàng… để tự tin tổ chức và phát triển các ứng dụng tin học hỗ trợ những hoạt động giao dịch điện tử, thương mại, kinh doanh điện tử.

Ngành thương mại điện tử có sức hút mạnh mẽ với sinh viên. Ảnh: Quý Minh

Với những kiến thức sâu và rộng đó, sinh viên được phát triển tư duy sáng tạo, định hướng kinh doanh online, xây dựng ý tưởng khởi nghiệp; khả năng tự phát triển ý tưởng kinh doanh TMĐT trên nền tảng ứng dụng di động, thiết bị điện tử thông minh; tiếp thị sản phẩm trên nền tảng internet thông qua website, mạng xã hội (Facebook, Google, Youtube, Tiktok,…) và các nhà mạng viễn thông…

Các môn học bắt buộc với ngành TMĐT thường là: TMĐT căn bản; nguyên lý cơ bản về logistics và quản lý chuỗi cung ứng; các mô hình kinh doanh TMĐT; chiến lược kinh doanh trong TMĐT; quản trị vận hành TMĐT…

Triển vọng nghề nghiệp

Là một trong những ngành học được săn đón, phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường nên hiện nay nhiều trường đại học khối ngành kinh tế, tài chính trên cả nước có đào tạo ngành TMĐT. Thí sinh theo đuổi ngành này cần có thế mạnh về toán và ngoại ngữ để nộp hồ sơ xét tuyển với một số tổ hợp như A00 (toán, lý, hóa), A01 (toán, lý, Anh), D01 (toán, văn, Anh), D07 (toán, hóa, Anh)… Điểm chuẩn ngành này khá cao, dao động trong ngưỡng 25 - 28 điểm theo phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Năm 2023 và 2024, Trường Đại học Thương mại lấy điểm chuẩn ngành TMĐT (Quản trị TMĐT) gần 27 điểm; điểm chuẩn ngành này của Trường Đại học Kinh tế quốc dân là khoảng 28 điểm. Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông cũng tuyển sinh ngành TMĐT (chỉ ở cơ sở phía Bắc) với mức điểm chuẩn là trên 26.

Trường Đại học Công nghệ giao thông vận tải lấy điểm chuẩn ngành này mức trên 24. Ở ngưỡng điểm thấp hơn, sinh viên vẫn có thể theo đuổi ngành TMĐT và có thể đăng ký vào các trường như: Trường Đại học Thăng Long, Trường Đại học Đại Nam…

PGS. TS Trương Đức Thao, Trường Đại học Đại Nam cho biết: “Khoa TMĐT và Kinh tế số - Trường Đại học Đại Nam tập trung đào tạo thực chất, thực hành, thực chiến, hướng tới việc sinh viên sẽ có những chuẩn kỹ năng làm việc nhóm, trình độ ngoại ngữ đạt tiêu chuẩn để có thể kinh doanh quốc tế; sử dụng thuần thục, am hiểu mạng xã hội, platform,… để trở thành chuyên gia, tự kinh doanh online, kinh doanh về TMĐT, hoặc các chuyên gia phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước, thiết lập chuyên trang về TMĐT…”.

Theo PGS.TS Trương Đức Thao, sinh viên theo học ngành TMĐT có cơ hội được học tập và làm việc với các chuyên gia, được các chủ DN trong lĩnh vực này trực tiếp hướng dẫn và giảng dạy. Đơn vị cũng thường xuyên tổ chức các buổi ký kết hợp tác với nhiều DN tạo ra hệ sinh thái lớn về khởi nghiệp TMĐT, giúp sinh viên có cơ hội thực hành, kiến tập và thực tập ngay từ năm thứ nhất; đồng thời được tham gia vào hệ sinh thái các DN của Hiệp hội TMĐT Việt Nam và mạng lưới về đào tạo TMĐT của các trường đại học, học viện, viện trên toàn quốc.

Cơ hội việc làm ngành TMĐT rất cao bởi ngành này được dự báo cần nguồn nhân lực lớn trong tương lai. Với những kiến thức và thế mạnh về xây dựng chiến lược kinh doanh, kỹ năng nghiệp vụ liên quan trong lĩnh vực công nghệ, tin học, ngoại ngữ, sinh viên tốt nghiệp ngành TMĐT có thể dễ dàng xin việc tại các công ty, tập đoàn trong và ngoài nước.

Theo đó, sau khi tốt nghiệp, cử nhân ngành TMĐT có thể làm chuyên gia chuyển đổi số; chuyên viên Digital Marketing; chuyên viên quản trị, xây dựng các hệ thống giao dịch thương mại, kinh doanh online tại DN; chuyên viên lập dự án, hoạch định chính sách phát triển TMĐT và kinh tế số; tư vấn viên cho các công ty tư vấn, đề xuất giải pháp, xây dựng và bảo trì các dự án công nghệ thông tin liên quan đến lĩnh vực TMĐT và chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, cử nhân ngành này có thể làm cán bộ nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ thông tin ở các viện, trung tâm, cơ quan nghiên cứu của các bộ, ngành hoặc giảng viên ngành TMĐT, chuyên ngành kinh tế số tại các trường đại học, học viện, viện, cao đẳng…

Với sự đa dạng trong lựa chọn nghề nghiệp, mức lương sau khi tốt nghiệp của cử nhân ngành TMĐT dao động từ 8 - 20 triệu đồng/tháng, tùy theo vị trí và năng lực. Các chuyên gia làm việc trong lĩnh vực này khẳng định: TMĐT là một trong những ngành nghề có thể đem lại nguồn thu nhập cao; nhân sự chất lượng cao được trả lương không giới hạn và có nhiều triển vọng thăng tiến ở cả hiện tại cũng như tương lai.

Quý Minh